1 Kings 7 (TOMA)
1 Salomɔn tɔ ɓɔɠɔi ná-masa pɛlɛi lo fai lɔɔzeini, naa ma wotii ɠɛɛni kona puugɔ maazu saʋagɔ (13) laawu, é ɓe. 2 É pɛlɛi loni dɛ, nii ti daasei pɛɛni ga: «Liɓan Lɔɓɔi», sakpai ɠɛni ga mɛtɛlɛ ʋuulɔɔlugɔ (50), kogi ɠɛ ga mɛtɛlɛ ʋuufele maazu lɔɔlugɔ (25), gaaɠooza ga mɛtɛlɛ puugɔ maazu lɔɔlugɔ (15), daaseigi naa ɠɛni ba, tɔɔzei dakai ma lagaiti ti ga sɛdele gulu zɛʋɛiti, naati ti ɠɛni laani kpɛdɛgi ma ɲɛkpɛ naanigɔ ɠa, naati ɓalaa ti ga sɛdele gului. 3 Dakai ɓalaa nii é ɠɛni ga sɛdele gului, naa ɠɛni laani daga ɲɛkpɛ saʋagɔ ma, ti ga puugɔ maazu lɔɔludɔɔlu (15), ti pɛ kpɔga ɠɛ ga puunaanigɔ maazu lɔɔlugɔ (45), naati ɓalaa sɛdelegiti ka ti ɠɛni ti wu ga kpɛdɛgiti. 4 Fenɛtɛlɛ laalaogai ma ɲɛkpɛi ɠɛni saʋa, fenɛtɛlɛi ɠilagilagi pɛ gaaʋotega ɠɛni de taɠili ma. 5 Naama ɓogiti kpein ta daamasagiti, ti seki naanigi ɠazaʋini, ɠaaʋotegai ɓɔɠɔ ma ga felefele, ma ɲɛkpɛi ɠɛ ga saʋagɔ. 6 Salomɔn kpɛdɛ pɛlɛ ɠoozuʋɛ loni, sakpai ɠɛni ga mɛtɛlɛ ʋuufelegɔ maazu lɔɔlugɔ (25), kogi ɠɛ ga mɛtɛlɛ puugɔ maazu lɔɔlugɔ (15). É nu lɛɛzuʋɛ ɓɛtɛni ba, é kpɛdɛgiti sei bu, é ná go maalɛɛ pɛlɛ ɠaazu ʋelei. 7 É pɛlɛ ɠoozuʋɛ ná ta ɓɛtɛni, ʋɛ ɠɛni ga masa kpɔkpɔgi ʋilɛsuʋɛ faawo bo fai ma, é ná laasei pɛɛni ɓalaa ga faawo bo pɛlɛi. Buulaani, koozuʋɛ ma ziɠigi maazeɠe ga sɛdele gului, é zo zooi ma, é zei dakai ʋa. 8 Tɔ ɓɔɠɔi laa ʋɛlɛi ɠɛni koi ɠili su, zɔɔma ɠoi ʋoluʋelei ʋɛ masa kpɔkpɔgi ʋilɛsuʋɛ ɠɛni ná, kɛlɛ é ti lo pelei ɓɔni. Salomɔn naama ʋɛlɛi ma zii loni Falaɠɔn ná-doun anzanui ʋɛ, nii é fuluni. 9 Naama ʋɛlɛiti kpein toga ɠɛni de ga kɔtu ʋapagiti, ti zaɠaai ga pagɔ ga sii, gaazu felegɔi pɛ ma. Zekana é ɠɛni la é zo zooi ma, é lɛ pɛlɛ ɲigaaʋɛ, ta etea ʋelei siɠigi lo fai zu koii ma. 10 Seɓasemaiti ɓɔɠɔi laani ga kɔtu ʋapagiti ti ɠoozakoozagai ga mɛtɛlɛ naaninaani, dɔɔludɔɔlu. 11 Seɓasemai naati ka, ti kɔtu ɠooza ɓaazagiti daani ti ma, ti zaɠaai ga pagɔ ga sii, ta sɛdele guluiti. 12 Siɠigi é ɠɛni koi wolai ma, toga ɠɛni de ga kɔtu ɠooza saɠaai ma ɲɛkpɛ saʋagɔ, ta sɛdele gului ma ɲɛkpɛ ɠila, ʋelei nɔ Ɠɔoɠɔ GALAGI zei ʋɛlɛi ma ɠoi ɠoozuʋɛ zu ziɠigi ɠɛni la ta ma lɛɛ wosuʋɛ. 13 Masagi Salomɔn keela leʋeni Yilame ma Tiil yooi zu ga é ʋa. 14 É ɠɛni ga Tiil nu ga kɛɛɠɛ maaʋele, é ɠɛ ga Nɛfɛtali ma wolodamai zu nu ga dee maaʋele, naa ɠɛni ga poanzai. Yilame ɠɛni ga ɠima nu wola, é ɠeleɠele, ta é zoo kɔlu ɓɔigi ɓɛtɛzu gola. É ʋaani masagi Salomɔn ʋɔ bɛ, é naa ná-botiiti pɛ kɛ. 15 Yilame kpɛdɛ felegɔ ɓɛtɛni ga kɔlu ɓɔigi, ti zɔligi ga mɛtɛlɛ laaʋutaaʋu, ma ɠakumai ɠɛ ga mɛtɛlɛ lɔɔlugɔ ta tukpɛ (5,5). 16 É seiga felegɔ ɓɛtɛni kpɛdɛgiti faa ma ga kɔlu ɓɔi gaawuungai, ti ɠilagilagi zɔligi ɠɛni ga mɛtɛlɛ felegɔ ta tukpɛ (2,5). 17 É kɔlu ansa ʋɛlɛʋɛlɛgiti kpɛtɛni, ti ʋilipiligai ɓɔɠɔ zu eɠɛ yɔlɔɠɔ, seigai naati faa ma, é ɠɛni zɔi ʋa lɔfela, é ɠɛ zɔi ʋa lɔfela. 18 É gelenade gulu waai ʋaaɠulabaiti kpɛtɛni ɓalaa, é kɛ ga ma ɲɛkpɛ felegɔ, é kaku kɔlu ansa ʋɛlɛʋɛlɛgiti ma, niiti ti ɠɛni seiga felegɔiti ba. 19 Kpɛdɛ felegɔi niiti ti ɠɛni tɛɛ wosuʋɛ, seigaiti ti ɠɛni ti ɠa, ti-zɔligi ɠɛni ga mɛtɛlɛ velefele, ti ɓɛtɛai ga bulɛgi ma ʋuai ɠazaʋi pelei. 20 Seigai niiti ti ɠɛni kpɛdɛgiti ga, naati kpokolosuʋɛ yeemaazuʋɛ, ʋɛ ná ɓudɛni kɔlu ɓɔi ansa ʋɛlɛʋɛlɛgiti maazu, nu a la zoo è gelenade unvelefele (200) gaalu, ma ɲɛkpɛi ɠakugai seigaiti kɔbuʋɛ. 21 É kpɛdɛ felegɔiti pilɛni tɛɛ wosuʋɛ ɠakalaʋɛ, é nu yeezazu ʋele gelei laasei pɛɛ ga Yakin (nii poluʋɛ ga «toɠa sɛbɛlɔɔi wo su»). Felesiɛi é nu ɠɔʋɛzu ʋelei, é naa laasei pɛɛni ga Ɓoaze (nii poluʋɛ ga «zɛbɛi ɠa tɔun su»). 22 Bulɛgi ma ʋuai ʋaaɠulabai ɠɛni zeini kpɛdɛgiti ungaʋɛ. Ʋele ɠana Yilame kpɛdɛgi kpɛtɛni la. 23 Yilame ziɛ liɠi wolai ɓɛtɛni ga kɔlu ɓɔi gaawuungai. Kiliɠiligai, koozuʋɛ zɔligi ɠɛni ga mɛtɛlɛ lɔɔlugɔ, gaaɠooza ga mɛtɛlɛ felegɔ ta tukpɛ (2,5), ma ɠakumai ɠɛ ga mɛtɛlɛ puugɔ maazu lɔɔlugɔ (15). 24 Goolei ʋaaɠulabai ɠakuni kɔbuʋɛ, puuvelefelegi (20) ɠa é ɠɛni mɛtɛlɛ ɠilagilagi pɛ ma, ma ɲɛkpɛi ɠɛni fele, é ma ɠɔlu ɓɔigiti gaawuunni ʋɔɔma ta tazai ma ɠɔlu ɓɔigi. 25 Ziɛ liɠi wolai ɓɔɠɔi ɠɛni zeini nikɛ zinɛ ʋaaɠulaba puugɔ maazu felegɔ (12) ɠa, saʋagɔi ɠaaʋoteni ga lɛkpɛmaʋɛ nu ɠɔʋɛzu ʋelei, saʋagɔ ɠaaʋote ga folo liizu ʋelei, saʋagɔ ɠaaʋote ga lɛkpɛmaʋɛ nu yeezazu ʋelei, saʋagɔi ɠaaʋote ga folo ɠulazu ʋelei, ti ʋoluavegai ɓɔɠɔ ʋa tazai wu. 26 Tazai ɠaaɠilini ga zeelo daa ɠila, dakɔlɔgi ɓɛtɛni eɠɛ ziawɔi, nii kpɛtɛai ga bulɛgi ma ʋuai ɠazaʋi pelei, litɛlɛ waaʋuulɔsaʋa (80.000) ɠɛɠala ɠa é ɠɛni ʋuuzu su. 27 Yilame wotolo puugɔ ɓɛtɛni ga kɔlu ɓɔigi, ti-ɠogiti ta ti-zakpaiti ti ɠɛni ga mɛtɛlɛ velefele, ti ɠaaɠooza ga mɛtɛlɛ ɠila ta tukpɛ (1,5). 28 Pɛtɛ ʋelei é ti ɓɛtɛni la: Ti ɓɛtɛni ga kɔlu ɓɔi sɛpɛgiti, kɔlu ɓɔi sɛpɛgi naati gilia ɠɛni de ma ɠakaiti zɔɠɔzu. 29 Zalaiti, ta nikɛiti, ta seeluɓɛinti baaɠulabai ɠɛni kɔlu zɛpɛgi naati ma, niiti ti zuzoni wotoloi ma ɠakaiti zɔɠɔzu, ʋele ɠana é ɠɛni ɓalaa wotoloi ma ɠakaiti niiti ti ɠɛni zalaiti ta nikɛiti baaɠulabaiti, ungaʋɛ ta buuʋɛ, naati maaʋɛlupɛluni ga adɛ maanɛɛ aniiti ti yeizu. 30 Wotoloi ɠilagilagiti kpein ti-ɠɔɠɔi ɠɛni ga kɔlu ɓɔigi naaninaani, ti lɔɔni kɔlu ɓɔi sɔkpɔ ɠiliɠiligiti ga, ti ʋa ɗa lati ma. Kɔlu ɓɔi sɔkpɔi naati ɓalaa ti lɔɔni kɔlui tanigaa ɠa, wotoloi zeki naanigɔiti ga nii a kɛ ti taza wolai zuzo. Ti kɔlui naati gaawuunni ʋɔɔma ta wotoloi ma ɠakaiti, kɛlɛ ti la ɠɛni ɓudɛni ani naati maazu, ti ti ʋɛlupɛlugai. 31 Wotoloi ungaʋɛ daaʋɛ ɠiliɠilini, suɠooza ga zeelo felegɔ ta tukpɛ, naa ɠa é ɠɛni tazai zuzosu, ma ɠakumai ɠɛ ga zeelo saʋagɔ ta tukpɛ, daalaosuʋɛ miná ɓalaa ʋɛlupɛluni. Kɔlu zɛpɛgiti ti ɠɛni ga seki naani kpuɠagi, ti la ɠɛni ɠiliɠilini. 32 Ma ɠɔɠɔ naanigɔiti ti ɠɛni kɔlu zɛpɛgiti bu, kɔlui nii ti ɠɛni latisu ga, naa ɠilini wotoloi ʋa buuʋɛ, ma ɠɔɠɔ ɠilagilagi ma ɠakumai ɠɛni ga zeelo saʋagɔ ta tukpɛ. 33 Ma ɠɔɠɔi naati ti ɓɛtɛni ga sooi nɔnɔ ma wotoloi ɠɔɠɔi ɠɛʋele. Nii é latisu ga, ta ma zeikoozuiti pɛ ti ɠɛni ga kɔlu ɓɔi gaawuungai. 34 Kɔlu naanigɔi niiti ti ɠɛni wotoloi zeki naanigɔiti, naati ti ɠɛni ga ani ɠila ta kɔlu zɛpɛgiti. 35 Kɔlu ɓɔi kiliɠiligi ɠɛni wotoloi ungaʋɛ, komaʋɛ wɔɔlɔai ga zeelo gila ta tukpɛ, kɔlu naanigɔi ta kɔlu zɛpɛgiti ti ɠɛni miná, ti ga kɔlu zii ɠila nɔ. 36 Yilame wotoloi zosuʋɛ ma ɠɔlu zɛpɛgiti ta dagaiti pɛlupɛluni ga seeluɓɛinti, ta zalaiti, ta dɔɔ wuluiti, naa ʋɛɛ adɛ maanɛɛ aniiti ba. 37 Ʋele ɠana é kɛɛni la ga wotolo puugɔiti kpein. Ti-zɔligiti ta ti-ɠazaʋigiti kpein ti ɓɔni, ti pɛ ti ɠɛni ga kɔlu ɓɔi gaawuungai. 38 É taza wola puugɔ ɓɛtɛni ga kɔlu ɓɔigi, ti ɠilagilagi laaʋɛ zɔligi ɠɛni ga mɛtɛlɛ felegɔ, litɛlɛ waagila undɔzita (1.600) ɠa é ɠɛni ʋuuzu taza gilagi zu, tazai naati gilagilagi pɛ ge ɠɛni zeini wotolo puugɔiti gilagilagiti da. 39 É wotolo lɔɔlugɔ ta ta-ɗɛ liɠiiti toni GALA sei ʋɛlɛi yeezazu ʋelei, é dɔɔlugɔi ta ta-ɗɛ liɠiiti to nu ɠɔʋɛzu ʋelei. Ziɛ liɠi wolai kiliɠiligai naa ɠɛni zeini GALA sei ʋɛlɛi yeezazu ʋelei lɛkpɛmaʋɛ nu yeezazu ʋelei. 40 Yilame zuʋu zo aniɲakaiti ta pɛluiti ta ɲama vaza aniɲakaiti kpɛtɛni. Ʋele ɠana é masagi Salomɔn ná-botiiti kpein gaaɓelani la, nii naa feeni zea Ɠɔoɠɔ GALAGI zei ʋɛlɛi vai zu: 41 Kpɛdɛ felegɔ ta seiga felegɔiti ti ɠiliɠiligai, maanɛai ga ti zei ti ɠa, kɔlu ansa ʋɛlɛʋɛlɛ felegɔ niiti ti seiga ɠiliɠiligiti ma, 42 gelenade gulu waai ʋaaɠulabai, naa unnaanigɔ (400) niiti ti ɠɛni zɛlɛni kɔlu ansa ʋɛlɛʋɛlɛgiti ba, ga ma ɲɛkpɛ velefele, 43 wotoloiti ta taza wolaiti niiti ti ɠɛni zeini wotoloiti ga, 44 ziɛ liɠi wolai nii tɔ ɠila é ɠɛni ɓɛtɛ ʋelei ma, ta nikɛi ʋaaɠulaba puugɔ maazu felegɔi (12), niiti é ɠɛni zeini ti ma. 45 Yilame zuʋu zo aniɲakaiti, ta pɛluiti, ta ɲama vaza aniɲakaiti kpɛtɛni. Ɠɔoɠɔ GALAGI zei ʋɛlɛi wu zɔɔlai niiti kpein ti ɠɛni ga kɔlu ɓɔigi maaloungai, é ti ɓɛtɛni masagi Salomɔn ʋɛ. 46 Ti ti ɠaawuunni, ti ti ʋu penɛ yeɠeiti su, Zuludɛn ma nɛmɛ wolai zu, Sukɔteni zɔɠɔzuʋɛ ta Saletan. 47 Salomɔn niima zɔɔlaiti pɛ kɛʋele ɓɛtɛni, ti la kɔlu ɓɔigi wuɲɛgi ɠɔɠɔni, tɔɔzei gola mɔinni. 48 Salomɔn zɔɔma zɔɔlaiti kpɛtɛni Ɠɔoɠɔ GALAGI zei ʋɛlɛi vaa ma: ansansegiti kulazuʋɛ ga zalaɠai, ta taɓalii nii ɓului ɠɛni laazu ga Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɛ, naati maaziɛni ga zanugi, 49 fitina zei aniiti ti ga zanu kitei, ti ʋilɛgai ga dɔɔludɔɔlu, nu yeezazuʋɛ ta nu ɠɔʋɛzuʋɛ, ada ɲadega wolai ɠakalaʋɛ, ta tufa waa ʋuaiti baaɠulabaiti, fitinaiti, ta bɛɛngiti, ti pɛ ti ga zanugi, 50 tazaiti, salaʋa zo sɔɔlaiti, ɲama vaza aniɲakaiti, ansanse seɠe ɲakaiti, ansanse gala liɠiiti, ti ga zanu kitei, zanu kalagiti kpogiti faa ma pɛlɛ ɠoozuʋɛ ada ɲadega wolai ma ʋɛlɛlaʋɛ ta GALA sei ʋɛlɛi laaʋɛ ma ɓogiti faa ma. 51 Salomɔn ɓegai ma ga Ɠɔoɠɔ GALAGI zei ʋɛlɛi lo fai ma wotii pɛ kɛ tɛtɛ, é devei veeni ga ti ʋa ga sɔɔlaiti pɛ kɛɛɠɛ Davide ti veeni Ɠɔoɠɔ GALAGI ʋɛ: walii, zanugi, naa ʋɛɛ sɔɔlai ma zii pɛ ba, é ti pɛ pu GALA sei ʋɛlɛi ma naavolo makɛsuʋɛ.