2 Kings 17 (SUSU)
1 Yudaya mangɛ Axasi xa mangɛya ɲɛ fu nun firin nde ra, Ela xa di Hoseya naxa findi Isirayila mangɛ ra Samari. A ɲɛ solomanaani mangɛya raba. 2 A naxa fe raba naxan mu rafan Ala ma, kɔnɔ a mu lu alɔ mangɛ singee, naxee xa yunubie dangi a gbe bɛ. 3 Asiriya mangɛ Salamanesari to sa Hoseya gere, a a lu a xa nɔɛ bun ma, Hoseya naxa tin duuti fife ra a ma. 4 Kɔnɔ Asiriya mangɛ naxa a kolon fa, a Hoseya nu wama a matandife. A tondi duuti rasanbade a ma, a man xɛɛrae xɛɛ Misira mangɛ So xɔn ma, mali fende a ra. Na kui Asiriya mangɛ naxa Hoseya suxu, a a raso geeli. 5 Na dangi xanbi, a naxa din Isirayila bɔxi birin na, a Samari rabilin, ɲɛ saxan bun ma naa suxuxi a yi ra. 6 Hoseya xa mangɛya ɲɛ solomanaani nde ra, Asiriya mangɛ naxa nɔ Samari taa ra, a Isirayilakae xanin Asiriya bɔxi ma konyiya kui. A naxa e rasabati Xala taa kui Gosan bɔxi ma Xaboro xure dɛ ra, a nun Medekae xa taae kui. 7 Na fe birin naba nɛ, barima Isirayilakae nu bara yunubi raba e Marigi Alatala ra, naxan e ramini Misira bɔxi ra Firawuna xa nɔɛ bun ma. Isirayila nu bara bira ala gbɛtɛe fɔxɔ ra, 8 e nu e batu alɔ si booree Alatala naxee kerixi e ya ra. Isirayilakae nu bara e tuli mati e xa mangɛe ra na fe kui. 9 Isirayilakae nu bara fee raba gundo ra e Marigi Alatala ra, e mu lan e xa naxee raba. E nu bara kuye batudee yailan yire itexie e xa taae birin kui, keli yire makantadee ma han taa makantaxie kui. 10 E naxa gɛmɛ masolixie nun Asera kuyee ti geyae kɔn na, wurie bun ma. 11 Mɛnni, e naxa surayi gan sɛrɛxɛ ra na kuyee bɛ, alɔ sie nu a rabama ki naxɛ, Alatala naxee keri e ya ra. E naxa Alatala matandi e xa na fe ɲaaxie ra. 12 E nu kuyee batuma, hali Alatala to bara nu tɔnyi dɔxɔ na fe ma, a falafe ra, «Wo naxa na mɔɔli raba.» 13 Alatala nu bara Isirayila nun Yudaya rakolon na birin na a xa namiɲɔnmɛe saabui ra. A nu bara a fala, «Wo xa gbilen wo xa wali kobie fɔxɔ ra. Wo xa bira n ma yaamarie nun n ma tɔnyie fɔxɔ ra, alɔ n ma sɛriyɛ a masenxi ki naxɛ, n naxan yamari wo benbae ra n ma konyi namiɲɔnmɛe saabui ra.» 14 Kɔnɔ e mu e tuli mati Alatala ra. E naxa e bɔɲɛ raxɔrɔxɔ, alɔ e benbae naxee mu danxaniya e Marigi Alatala ma. 15 E naxa Alatala xa yaamarie matandi, e a xa saatɛ kana naxan nu xirixi Ala nun e benbae tagi. E naxa bira fe fufafu fɔxɔ ra, e e yɛtɛ findi fuyantee ra. E naxa bira sie xa naamunyie fɔxɔ ra, naxee e rabilinxi, Alatala tɔnyi dɔxɔ naxee ma. 16 E naxa e Marigi Alatala xa yaamarie birin matandi. E naxa ninge wure daaxi firin yailan kuyee ra, e naxa Asera kuye masoli wuri ra, e naxa suyidi tunbuie bɛ, e naxa Bali kuye batu. 17 E naxa e xa di xɛmɛe nun e xa di ginɛe ba sɛrɛxɛ gan daaxi ra. E naxa bira duureya nun sematofe fɔxɔ ra. E naxa e yɛtɛ fi ala gbɛtɛe ma, e fe raba naxan mu rafan Alatala ma. 18 Na nan a niya Alatala naxa xɔnɔ Isirayila bɔnsɔɛ ma, a fa e makuya a ya tode ra. Yuda bɔnsɔɛ keren nan lu fa. 19 Hali Yuda bɔnsɔɛ, e mu nu birama e Marigi Alatala xa yaamarie fɔxɔ ra a raba ki ma. E fan naxa bira Isirayila xa misaali fɔxɔ ra. 20 Alatala naxa mɛɛ Isirayila bɔnsɔɛ birin na, a naxa e ɲaxankata, a e rabolo a xunnakanamae bɛlɛxɛ i, a e keri a ya tode ra. 21 A to Isirayila ba Dawuda bɔnsɔɛ ra, a naxa e lu Nebati xa di Yerobowami xa mangɛya bun ma, naxan bara e ragbilen Alatala fɔxɔ ra a xa yunubi xungbe saabui ra. 22 Isirayilakae naxa bira Yerobowami xa yunubie birin fɔxɔ ra. E mu e makuya nee ra, 23 han Alatala naxa Isirayila makuya a ya tode ra, alɔ a a masen a xa konyi namiɲɔnmɛe bɛ ki naxɛ. Na kui Isirayilakae naxa makuya e xa bɔxi ra, e sa lu Asiriya bɔxi ma han to. 24 Asiriya mangɛ naxa fa mixie ra keli Babilɔn, Kuta, Awi, Xamata, nun Sefarawayimi, a fa nee lu Samari taae kui Isirayilakae ɲɔxɔɛ ra. Na kui e naxa Samari findi e gbe ra, e sabati naa. 25 Nee to mu nu gaaxuma Alatala ya ra, Alatala naxa yɛtɛe radin e ma, e nu e faxa. 26 E naxa a fala Asiriya mangɛ bɛ, «I mixi naxee xaninxi e xa sabati Samari bɔxi ma, nee mu mɛnni alae batu ki kolon. Naa alae bara yɛtɛe radin e ma e e faxa a kolontareya ma.» 27 Asiriya mangɛ naxa yi yaamari fi, «Sɛrɛxɛdubɛ nde xa sabati na bɔxi ma, a xa e xaran na bɔxi alae batu ki ra.» 28 Sɛrɛxɛdubɛ keren, naxan nu bara xanin Asiriya bɔxi ma, na naxa siga Beteli taa kui Samari bɔxi ma, a mɛnnikae xaran Alatala yaragaaxui ra. 29 Kɔnɔ na sie, kankan nu a gbe alae tima na kuye banxie kui, Samarikae nu bara naxee ti e xa taae kui nun yire itexie fari. 30 Babilɔnkae naxa Sukɔti Bɛnɔti kuye ti. Kutakae naxa Nerigali kuye ti. Xamatakae naxa Asima kuye ti. 31 Awikae naxa Nibahasi nun Taritaki kuye ti. Sefarawayimikae tan nu luma e xa die nan ba ra sɛrɛxɛ gan daaxi ra e xa kuyee, Adarameleki nun Anameleki bɛ. 32 Na sie to nu gaaxuma Alatala fan ya ra, e nu mixi mɔɔli nan birin tima Alatala xa sɛrɛxɛdubɛe ra, nee xa nu sɛrɛxɛe ba e bɛ na yire itexie fari. 33 Na kui, e nu Alatala batuma, kɔnɔ e man nu e gbe kuye fan batuma e gbe ki ma. 34 Han to e birama na naamun forie fɔxɔ ra, e mu gaaxuma Alatala ya ra. E mu nu e yɛtɛ xa naamunyie rakamalima, e man mu nu Alatala xa sɛriyɛ fan nakamalima, a naxan so Yaxuba bɔnsɔɛ yi ra, a naxan xili sa Isirayila. 35 Alatala nu bara yi saatɛ tongo e bɛ, a e yamari yi ra, «Wo naxa gaaxu ala gbɛtɛe ya ra, wo naxa suyidi e bɛ, wo naxa e batu, wo naxa sɛrɛxɛ yo ba e bɛ. 36 A lanma wo xa gaaxu Alatala nan keren ya ra, naxan wo raminixi Misira bɔxi ma a sɛnbɛ xungbe ra. Wo xa suyidi a tan nan bɛ, wo man xa sɛrɛxɛ ba a keren nan bɛ. 37 Wo xa wo ɲɔxɔ sa a xa kiraya, a xa sɛriyɛ nun a xa yaamarie xɔn ma lɔxɔɛ birin, a naxee sɛbɛxi wo bɛ. Wo naxa gaaxu ala gbɛtɛe ya ra. 38 Wo naxa nɛɛmu n ma saatɛ ma, wo naxa gaaxu ala gbɛtɛe ya ra. 39 A lanma wo xa gaaxu wo Marigi Alatala nan ya ra, barima a tan nan wo baxi wo yaxuie birin bɛlɛxɛ i.» 40 Kɔnɔ e mu e tuli mati Alatala xui ra, e naxa bira e xa naamunyi forie fɔxɔ ra. 41 Yi sie nu Alatala batuma, e man nu e xa kuye masolixie fan batuma. E xa die nun nee fan ma die na e benbae xa kira nan xɔn ma han to.