Genesis 42 (SUSU)
1 Yaxuba to bara a mɛ a mɛngi na Misira, a naxa a fala a xa die bɛ, «Wo dɔxɔxi munfe ra? 2 N bara a mɛ a mɛngi na Misira. Wo goro, wo sa mɛngi sara won bɛ alako won xa balo, won naxa fa faxa.» 3 Yusufu taara mixi fu naxa goro donse xɔri sarade Misira. 4 Yaxuba mu tin Bunyamin, Yusufu xunya, xa bira e fɔxɔ ra. A nu fa a fala, «N bara gaaxu fe ɲaaxi naxa fa a sɔtɔ.» 5 Isirayila xa die naxa siga mɛngi sarade, e nun mixi gbɛtɛe ra naxee fan nu waxi mɛngi xɔn, barima kaamɛ nu bara din Kanaan bɔxi birin na. 6 Yusufu nan nu findixi mangɛ xungbe ra Misira. A tan nan nu mɛngi sarama mixi birin ma. Yusufu taarae naxa fa, e e yatagi rafelen bɔxi ma a ya i. 7 Yusufu to a taarae to, a naxa e kolon, kɔnɔ a naxa a yɛtɛ rasan e ma. A naxa wɔyɛn e bɛ a xɔrɔxɔɛ ra, «Wo kelixi minden?» E naxa a yaabi, «Muxu kelixi Kanaan bɔxi nan ma, fafe donse sarade.» 8 Yusufu naxa a taarae kolon, kɔnɔ e tan mu kolon sɔtɔ a xa fe ma. 9 Yusufu naxa ratu a xa xiye ma, a naxan sa a taarae xa fe ra. A naxa a fala e bɛ, «Bɔxi rabɛnyie nan na wo ra. Wo faxi yi bɔxi kobidee nan kolonde.» 10 E naxa a yaabi, «Ade. Mangɛ, muxu faxi donse na tun sarade. 11 Muxu birin, xɛmɛ keren xa die nan lanxi muxu ma. Mixi matinxinxie nan na muxu ra. Muxu na i xa yaamari bun ma, muxu mu findixi bɔxi rabɛnyie xa ra.» 12 Yusufu naxa a fala e bɛ, «Wule na a ra. Wo faxi bɔxi kobidee nan fende.» 13 E naxa a yaabi, «Muxu tan luxi alɔ i xa konyie. Muxu di fu nun firin nan a ra. Mixi keren ma die nan na muxu birin na Kanaan bɔxi ma. Muxu birin xunya na muxu baba yire, di keren tan bara laaxira.» 14 Yusufu naxa a fala e bɛ, «N a kolon a bɔxi rabɛnyie nan na wo ra. 15 N wo matoma yi nan ma. Misira mangɛ xili ra, wo mu kelima be danmi wo xunya mu fa. 16 Wo mixi nde xɛɛ wo ya ma a xa sa fa wo xunya ra. Wo tan dɔnxɔɛe soma geeli nɛ. N fama wo xa wɔyɛnyi matode, n xa a kolon xa wo nɔndi falama, xa na mu Misira mangɛ xili ra, bɔxi rabɛnyie nan na wo ra.» 17 A naxa e birin makankan han xi saxan. 18 Xi saxan lɔxɔɛ, Yusufu naxa a fala e bɛ, «Xa wo bara n xui suxu, wo mu faxama, barima n gaaxuma Ala ya ra. 19 Xa mixi matinxinxie nan wo ra, wo mixi keren lu geeli kui, booree xa donse xanin wo xa denbayae xɔn ma, barima e na tɔɔrɛ kui. 20 Wo xa fa wo xunya ra n xɔn ma alako n xa a kolon xa nɔndi falɛe nan wo ra, na nan a toma wo mu faxama.» 21 Na tɛmui, e nu fa a fala e boore bɛ, «Iyo won tan nan yati fɔxi na won yɛtɛ ma, barima won na won xunya xa yamaɲɔxunyi to nɛ. A naxa won mayandi, kɔnɔ won ɲan mu a danxun. Na fe nan a toxi won na yi tɔɔrɛ kui.» 22 Ruben to wɔyɛnyi tongo, a naxa a fala e bɛ, «N na a fala nɛ wo bɛ, wo naxa gbaloe fe raba na dimɛdi ra. Kɔnɔ wo mu tin wo tuli matide n na. Yakɔsi a haakɛ nan won bɔnbɔfe yi ki.» 23 E mu nu a kolonxi a Yusufu e xa xui mɛma, barima xui madangi nu na e tagi. 24 Yusufu naxa a makuya e ra, a nu fa wa. Na dangi xanbi, a naxa fa wɔyɛnde e bɛ. A naxa Simeyɔn tongo e ya ma, a a sa geeli e ya xɔri. 25 Yusufu naxa yaamari fi a xa walikɛe ma, e xa e xa bɛkie rafe donse xɔri ra, e xa e xa kɔbiri fan sa kankan xa bɛkie kui a nun e fandɛ. Na naxa raba e bɛ. 26 Na tɛmui Yusufu xa taarae naxa e xa mɛngi kote sa sofalee fari, e naxa siga. 27 E to xide li, keren naxa a xa bɛki rabi alako a xa donse xɔri so a xa sofale yi ra. A naxa a xa kɔbiri to a xa bɛki kui. 28 A naxa a fala a taarae bɛ, «E bara n ma kɔbiri ragbilen n ma. A tan nan na n ma bɛki kui yi ki.» E bɔɲɛe naxa mini. E nu fa e boore maxɔrin kɔntɔfili kui, «Ala munse rabaxi won na yi ki?» 29 E to so e baba Yaxuba yire Kanaan bɔxi ma, e naxa na birin dɛntɛgɛ a bɛ. 30 E naxa a fala, «Xɛmɛ naxan na na bɔxi mangɛ ra, a wɔyɛnxi nɛ muxu bɛ a xɔrɔxɔɛ ra. A man fa muxu findi mixie ra naxee faxi a xa bɔxi rabɛnde. 31 Muxu naxa a fala a bɛ, ‹Mixi matinxinxie nan na muxu ra, bɔxi rabɛnyie xa mu lanxi muxu ma. 32 Muxu di fu nun firin na a ra, muxu birin baba keren. Keren bara laaxira, muxu xunya na muxu baba fɛ ma Kanaan bɔxi ma.› 33 Na xɛmɛ naxan na na bɔxi mangɛ ra, a falaxi nɛ muxu bɛ, ‹N wama a kolonfe nɛ xa mixi matinxinxie nan na wo ra. Wo mixi keren lu n yire be. Wo mɛngi xanin wo xa mixie xɔn, barima kaamɛ na e ma. Wo siga, 34 kɔnɔ wo man xa fa wo xunya ra n xɔn ma. N fama a kolonde na nan ma mixi matinxinxie nan wo ra, bɔxi rabɛnyie mu wo ra. Na tɛmui, n wo xunya soma wo yi ra, wo man fa yulɛya raba n ma bɔxi kui.›» 35 E to e xa bɛkie ibagan, kankan naxa a xa kɔbiri to a xa bɛki kui. E tan nun e baba to na kɔbiri to, e birin naxa gaaxu. 36 E baba Yaxuba naxa a fala e bɛ, «Wo bara n nagan n ma die ra. Yusufu mu na fa, Simeyɔn fan mu na. Wo man waxi Bunyamin nan fan tongofe yi ki. Yi kote birin findixi n tan nan gbe ra.» 37 Ruben naxa a fala a baba bɛ, «Xa n mu Bunyamin nagbilen i ma, i xa n ma di firinyie faxa. Bunyamin so n yi ra, n man fama a ra.» 38 Yaxuba naxa a yaabi, «Wo nun n ma di birin mu sigama, barima a taara bara faxa, a keren nan fa luxi. Xa fe nde sa a sɔtɔ wo xa biyaasi kui, n ma simaya raɲɔnyi findima n bɛ sunnunyi nan na wo fɔxi ra.»