Judges 9 (YAPE)
1 Me yan Abimelek ni be’ nib mo’on ni fak Gideon nga bochi binaw nga Shekem ko gin be par urngin e girdi’ rok e chitiningin riy. Me yog ngorad 2 ni ngar fithed e pumo’on nu Shekem ni nge lungurad, “Bin bu uw e gimed ba’adag? Gimed ba’adag ni nge par fa medlip i ragag e pumo’on ni pifak Gideon ni yad e ngu’ur gagiyeg niged gimed, fa ta’abe’ e nge gagiyeg nagmed? Dab mu paged talin ni gag e gadad ta’ab ufin ma gadad ta’ab racha’.” 3 Pi girdi’en e chitiningin e ranod ra weliyed e re bugithin rok ney ngak e pumo’on nu Shekem. Miyad leamnag ni ngar folgad rok Abimelek, ni bochan e ir be’ ni girdi’ rorad. 4 Miyad pi’ medlip i ragag yang e silber ngak ni salpiy ko tempel rok Baal-ko-M’ag, ni fare Baal-ko-M’ag; me fek fare salpiy nge pi’ puluwon boch e girdi’ nib m’ay farad ma yad ba kireb ni ngar uned ngak. 5 Me yan nga tabinaw rok e chitamngin u Ofra, me li’ fa medlip i ragag i pumo’on ni walagen ni pifak Gideon u daken ta’ab malang. Machane Jotham, ni bin th’abi bitir ko fapi pumo’on ni fak Gideon, e mith ma de yag nthang e fan rok. 6 Me mu’ulung urngin e pumo’on nu Shekem ngu Bethmillo ngranod ko fare ke gek’iy oak nib tabgul u Shekem, ni aram fa gin nra pilung niged Abimelek riy. 7 Fa’ani rung’ag Jotham murung’agen, me yan i sak’iy nga p’ebugul e burey ni Gerizim, me tolul ngorad ni ga’ar, “Gimed e pumo’on nu Shekem, mu telmed ngog, me motoyil Got ngomed! 8 Bay ba ngiyal’ ni yan e pi gek’iy ni ngar dugliyed be’ ni nge mang pilung rorad. Me lungurad ngak ba ke gek’iy ni olive, ‘I gur e ngam mang pilung romad.’ 9 Me ga’ar fare ke gek’iy ni olive, ‘Ra dor ma gapgep nma yib rog ni yima maruwel ngay ngu’un tay fan e pi got ngay nge girdi’ e ra tal ni fa’anra gag e ngu’ug gagiyeg nagmed.’ 10 Me ga’ar e gek’iy ngak ba ke gek’iy ni fig, ‘Moy ngam mang pilung romad.’ 11 Machane me fulweg fare ke gek’iy ni fig ni ga’ar, ‘Ra dor me ere nggu tal ndabki yib wom’engig ni bfel’ lamen ni fa’anra gag e ngu’ug gagiyeg nagmed.’ 12 Me ga’ar fapi gek’iy ngak fare ke grape, ‘Moy ngam mang pilung romad.’ 13 Machane me fulweg fare ke grape ni ga’ar, ‘Ra dor me ere nggu tal ndab kug ngongliy e wayin rog ni ir e ma felfelan’nag e pi got nge girdi’ ni fa’anra gag e ngu’ug gagiyeg nagmed.’ 14 Me ga’ar urngin e gek’iy ngak bochi ke gek’iy ni bay rachangalen, ‘Moy ngam mang pilung romad.’ 15 Me fulweg fa chi ke gek’iy ni bay rachangalen ni ga’ar, ‘Fa’anra ri gimed ba’adag ni ngam ted gag ni pilung romed, me ere mbad ngam pired nga tan yuwag nggu mang tagalul’ ngomed. Ma ra dangay, ma ra yib e nifiy u papa’ngig ni makankan nge urfiy fa yu ke cedar ni bay u Lebanon.” 16 Me ul ul Jotham ngay ni ga’ar, “Mogned, mu pilung niged Abimelek u fithik’ e riyul’ nge yul’yul’? Mu ngongliyed e ngongol ni bfel’ ngak Gideon nge girdi’en e tabinaw rok mi gimed rin’ ngak e ngongol ni bay rogon ni ngam rin’ed ngak ni bochan e tin i rin’? 17 Dab mu paged talin ni yan e chitamag ko mael ni bochmed. I pag fan e pogofan rok ni bochan e nge chuwegmed u tan pa’ yu Midian. 18 Machane ke taw ko bin daba’ e rran ma kam chelgad kam togopluwgad ngak girdi’en e tabinaw rok e chitamag. Kam li’ed fapi pumo’on ni pifak — ni yad medlip i ragag ni kam li’ed yad u daken ta’ab malang, ma kam feked Abimelek, ni fakrow be’ ni bpin ni tapigpig rok kam ted ni ir e pilung nu Shekem, ni bochan e be’ ni girdi’ romed. 19 Fa’anra n’en ni kam rin’ed e daba’ ngak Gideon nge girdi’ nu tabinaw rok e kam rin’ed u fithik’ e riyul’ nge yul’yul’, me ere nge fel’ Abimelek u wun’med, mi gimed fel’ u wan’. 20 Ma ra dangay, ma nge yib e nifiy rok Abimelek nge urfiy e pumo’on nu Shekem ngu Bethmillo. Ma nge yib e nifiy rok e pumo’on nu Shekem ngu Bethmillo nge urfiy Abimelek.” 21 Me mil Jotham. Me yan i par nga Beer, ya ke rus ngak Abimelek ni walagen. 22 Mi i gagiyegnag Abimelek piyu Israel ni dalip e duw. 23 Me l’oeg Got ba to’ogor nga thilin Abimelek nge pi pumo’on nu Shekem ngu’ur togopaluwgad ngorad. 24 I buch e ren’ey ni bochan Abimelek nge pi pumo’on nu Shekem e ngan gechig nagrad, ya yad e rted yad ngay ni ngan li’ fa medlip i ragag i pagel ni pifak Gideon. 25 Pi pumo’on nu Shekem e ra ted bochiyad nga p’ebgul e pi burey ni ngar oggad ku Abimelek, ma ku yad be og ko pi’in yad be yan u rom ngu’ur feked e tirorad u yargal. Minog e pin’ey ku Abimelek. 26 Meyib Gaal ni fak Ebed nga Shekem ni yad pi walagen ni pumo’on, me pagan’ e pumo’on nu Shekem ngak. 27 Mranod nga ted ngar kunuyed e grape, ngar ngongliyed e wayin riy, miyad tay ba madnom. Ranod ngalan e tempel ko got rorad, ngu’ur abichgad ma yad be garbod ma yad be makak’arnag Abimelek. 28 Me ga’ar Gaal, “Gadad bmit i mang pumo’on u roy u Shekem? Mangfan ni gadad be pigpig ku Abimelek? Susuna ir mini? Fak Gideon! Ir e ma yog e n’en ni nge rin’ Zebul, me’ere gadad e mang ni ngad pigpiggad ngak? Mu yul’yul’gad ku Hamor, ni ir e sunmeg e biromed e genong. 29 Gu be athpeg ni yug gog e thin ko pi girdi’ ney! Gu ra chuweg Abimelek! Gu ra ga’ar ngak, ‘Mu fal’eg rogon e salthaw rom ma gab nga wuru’ e binaw ngad chamgow!’” 30 Zebul ni ir e ma yog e thin kore binaw nem, e damumuw ni fa’ani rungu’ag re bugithin nem nike yog Gaal. 31 I l’oeg e thin nge yan ku Abimelek ni bay u Arumah ni be ga’ar, “Gaal ni fak Ebed nge pi walagen e karbad nga Shekem, ma dab ra paged gur ngalan binaw. 32 Ere gimed e tirom e girdi’ e ngam marod nnep’ ngam mithgad u daken e falang. 33 Mu od nri kadbul gabul ngam og ko re binaw ney. Ma bayib Gaal nge pi girdi’en nga wuru’ e binaw, ma ga li’rad nib musmus gelngim!” 34 Ma’ aram me yan Abimelek nge salthaw rok nnep’ ngar mithgad u wuru’ yu Shekem ni yad aningeg ulung. 35 Fa’ani guy Abimelek nge salthaw rok Gaal nike yib i sak’iy nga langan e garog ko binaw, miyad sak’iy ko gin yad be mith riy ngarbad. 36 Me guyrad Gaal, me ga’ar ku Zebul, “Mu sap! Ba’aram e pumo’on ni yad be log nga but’ u dow e burey!”Me ga’ar Zebul, “Gathi girdi’ e ren’em. Pin’em e fon ban’en u dow e burey.” 37 Miki ga’ar Gaal bayay, “Mu sap! Ba’aram bogni’ ni yad be log nga pe’ning, ma ku ba’aram ba ulung ni yad be yib u kanawo’ ni kar chuwgad ko fare ke gak’iy ni oak ko pi’in yad ma pig ngu’ur yi’iygad!” 38 Ma aram me ga’ar Zebul ngak, “Mang faram e u mog? Um fith faram fan ni gadad be pigpig ku Abimelek. Irera’ fa picha’ ni um makak’ar nagrad. Ere mman e chiney ngam chamgad.” 39 Me girengiy Gaal e pumo’on nu Shekem ngranod ra chamgad Abimelek. 40 Me lol’oeg Abimelek Gaal, me mil Gaal. Ba yo’or e girdi’ ni maad’ad nge mada’ nga langan e garog. 41 Me par Abimelek u Arumah, me tuluf Zebul i Gaal nge pi walagen nga wuru’ yu Shekem ni dakiyag ni ngar pired u rom. 42 Me reb e rran riy me nang Abimelek ni nge yan e girdi’ nu Shekem nga milay’. 43 Me dalip ulungnag e salthaw rok ngar mithgad u milay’ ni yad be son. Ma fa’an ni guy e girdi’ nike yib nga wuru’ fare binaw, me yib nga wuru e gin be pach riy ni nge li’rad. 44 Ma nap’an ni be yan Abimelek nge tirok’e girdi’ nga langan e garog ko binaw, me og fa gal nem e ulung rok ko girdi’ u milay’ ngar li’ed yad ngarm’ad. 45 Ni cham nn’umngin e rran. Me kol Abimelek fare binaw, me li’ e girdi’ riy ngarm’ad, me buthug fare binaw nga but’ nge wereg e sol nga daken. 46 Ma fa’ani rungu’ag e pi tayugang’ ni yad bay u lan e gin ka ni yororiy ni fan ko mael u Shekem, miyad mil nga tempel rok Baal-ko-M’ag. 47 Minog ku Abimelek ni kar mu’ulunggad ngaram, 48 me yan nga burey nu Zalmon ni yad pi girdi’en, me fek ba tow nge th’ab bpa’ i gek’iy nge tay nga daken pon. Me yog ko girdi’ rok ni ngar gurgad ngar rin’ed ni bod nike rin’. 49 Ere yad gubin nra th’abed yupa’ i gek’iy, miyad lek Abimelek, ngar ufungiyed fa yupa’ i gek’iy nga charen fa gin ka ni yororiy ni fan ko mael miyad yip’ e nifiy ngay. Gubin e girdi’ u lan e re gin’em ni go’ yim’, gonpan’ 1,000 e ppin nge pumo’on. 50 Ma aram me yan Abimelek nga Thebez nge yin’ nga longob nge kol fare binaw. 51 Immoy ba wulyang ni tafen e damit nib gel u rom ni gubin e girdi’ ko re binaw nem nra milgad ngay nib mu’un e pi tayugang’ rorad ngay. Ra lok niged yad u langgin miyad mil ko thal ni lang nga daken e chig. 52 Nap’an ni yib Abimelek ni cham ko fare wulyang, me for ngalang ko mab ni nge urfiy fare wulyang. 53 Me yin’ be’ ni bpin ba malang ni yima blig e flowa ngay nga daken lolugen Abimelek nge bilig lolugen. 54 Ma aram me gur nge pining be’ nib pagel ni ir e ma fek talin e cham rok nge ga’ar ngak, “Mu girengiy e saydon rom ngam li’eg nggum’. Ya dabnog ni be’ ni bpin e ke li’eg.” Ma aram me kuruf fare pagel e saydon ngak nge for u barba’ rok nge yim’. 55 Fa’ani guy piyu Israel nike yim’ Abimelek, miyad sul nga taferad. 56 Aram rogon ni gechignag SOMOL i Abimelek ko kireb ni rin’ nib togopaluw ko chitamngin ni fa’an ni li’ fa medlip i ragag pi walagen. 57 Miki pag Got nge gafgow e pumo’on nu Shekem ni bochan e kireb rorad, ni bod ni yog Jotham, ni fak Gideon ngorad ni fa’ani yibilay e buch wa’athan nga dakenrad.