Genesis 47 (SUSU)
1 Yusufu naxa siga a sa a fala Misira mangɛ bɛ, «N baba nun n ngaxakerenyie bara fa Gosen kelife Kanaan bɔxi ma. E bara fa e xa xurusee nun e harige birin na.» 2 A naxa a taara suuli ndee masen Misira mangɛ bɛ. 3 Misira mangɛ naxa Yusufu taarae maxɔrin, «Wo wali mundun nabama?» E naxa Misira mangɛ yaabi, «Muxu tan i xa konyie findixi xuruse dɛmadonyie nan na, alɔ muxu benbae nu a rabama ki naxɛ.» 4 E man naxa a fala Misira mangɛ bɛ, «Muxu faxi nɛ, muxu xa lu yi bɔxi ma sinden, barima sɛxɛ mu na muxu xɔnyi kɔrɛ xurusee naxan donma. Kaamɛ bara din Kanaan bɔxi ra. Muxu bara i mayandi i xa muxu tan i xa konyie sago sa, muxu xa lu Gosen bɔxi ma.» 5 Misira mangɛ naxa a fala Yusufu bɛ, «I baba nun i taarae bara fa i fɔxɔ ra. 6 Misira bɔxi na i sagoe. Yire fanyi fen Gosen mabiri, i baba nun i ngaxakerenyie luma dɛnnaxɛ. Xa i mixi matinxinxie kolon e ya ma, e sugandi e xa findi n ma xuruse dɛmadonyie ra.» 7 Na dangi xanbi, Yusufu naxa a baba xanin Misira mangɛ yire, a a masen a bɛ. Yaxuba naxa duba Misira mangɛ bɛ. 8 Misira mangɛ naxa Yaxuba maxɔrin, «I xa simaya ɲɛ yeri a ra yi ki?» 9 Yaxuba naxa Misira mangɛ yaabi, «N ma simaya ɲɛ kɛmɛ ɲɛ tongo saxan na a ra yi ki. N simaya dunke naxasixi nan sɔtɔxi. A ɲan mu makɔrɛxi n benbae xa simaya xasabi ra.» 10 Yaxuba to duba Misira mangɛ bɛ, a naxa siga. 11 Yusufu naxa bɔxi fanyi fi a baba nun a taarae ma, alɔ Misira mangɛ a yamari ki naxɛ. E bɔxi naxan sɔtɔ a tan nan fan Misira bɔxi birin bɛ. A xili Ramesesi. 12 Yusufu naxa mɛɛni a baba, a taarae, nun a baba xa denbayae birin ma. 13 Na tɛmui kaamɛ nu bara sɛnbɛ sɔtɔ. Donse mu nu toma keli Misira bɔxi ma han Kanaan. Kaamɛ naxa ɲama halaki. 14 Kɔbiri naxan birin nu na Misira nun Kanaan bɔxi ma, Yusufu naxa a masara mɛngi ra. A naxa na kɔbiri ragata Misira mangɛ xa banxi kui. 15 Misirakae nun Kanaankae xa kɔbiri birin to ɲɔn, Misirakae naxa fa Yusufu yire e a fala, «Donse so muxu yi ra! A lanma muxu xa faxa i ya xɔri? Muxu xa kɔbiri birin bara ɲɔn.» 16 Yusufu naxa e yaabi, «Wo fa wo xa xurusee ra, won xa a masara donse ra, barima kɔbiri mu na wo yi ra.» 17 E naxa fa e xa xurusee ra Yusufu xɔn ma. E xa soe, sie, yɛxɛɛe, ningee, nun sofalee, e nee birin masara Yusufu ma donse ra. A naxa donse taxun e ra e xa xurusee masarɛ ra. 18 Na ɲɛ to dangi, e naxa fa a yire, e a fala a bɛ, «Muxu mu nɔma muxu nɔxunde muxu xa mangɛ ma. Kɔbiri yo mu na muxu yi ra. Muxu xa xuruse fan birin na muxu xa mangɛ yi ra. Muxu gundie nun muxu xa bɔxie gbansan nan luxi muxu yi ra donse sare ra muxu xa mangɛ bɛ. 19 A lanma muxu xa faxa i ya xɔri, muxu xa bɔxie xun xa rakana? Muxu nun muxu xa bɔxie masara donse ra, muxu xa findi Misira mangɛ xa konyie ra, muxu xa bɔxie fan xa findi a gbe ra. Sansi xɔri so muxu yi ra muxu naxan nawalima, muxu xa balo alako muxu naxa faxa, bɔxi fan naxa rabɛɲin.» 20 Na kui Yusufu naxa Misirakae xa bɔxi birin sara Misira mangɛ bɛ. Kaamɛ xa xɔrɔxɔɛ nu bara a niya e xa e xa bɔxi birin mati Misira mangɛ ma. 21 Yusufu Misira ɲama birin findi konyie ra na ki nɛ. 22 Kɔnɔ sɛrɛxɛdubɛe tan mu e gbe bɔxie sara, barima Misira mangɛ nu hinnɛma e ra donse fe ra. 23 Yusufu naxa a fala ɲama bɛ, «N bara wo sara to a nun wo xa bɔxie Misira mangɛ bɛ. Sansi nan yi ki, wo xa bɔxie rawali. 24 A xaba tɛmui, wo a dɔxɔ suuli nde soma Misira mangɛ nan yi ra. Dɔxɔ naani naxee luma, na findima sansi nun baloe nan na, wo tan, wo xa die, a nun wo xa mixi birin bɛ.» 25 E naxa a fala, «I bara muxu rakisi! Muxu bara muxu xa mangɛ xa fe fanyi to a naxan nabaxi muxu bɛ. Muxu findima Misira mangɛ xa konyie nan na.» 26 Yusufu naxa na findi sɛriyɛ ra. Han to Misira bɔxi daxamui dɔxɔ suuli nde birin findi Misira mangɛ nan gbe ra. Sɛrɛxɛdubɛe xa bɔxie nan gbansan mu findixi Misira mangɛ gbe ra. 27 Isirayilakae naxa sabati Gosen Misira bɔxi ma. Na bɔxi naxa findi e gbe ra. E bɔnsɔɛ naxa gbo yɛ. 28 Yaxuba ɲɛ fu nun solofere nan naba Misira bɔxi ma. A xa simaya naxa ɲɛ kɛmɛ ɲɛ tongo naani nun solofere li. 29 Isirayila xa simaya to nu fa ɲɔnfe, a naxa a xa di Yusufu xili, a a fala a bɛ, «Na kui, i xa i bɛlɛxɛ dɔxɔ n tabe bunyi ra, i fa i kali n bɛ fa a falafe ra, i mu n nagatama yi Misira bɔxi ma, i xa mɛɛni n ma tinxinyi kui, i hinnɛ n na. 30 N na laaxira tɛmui naxɛ, i xa n namini Misira, i sa n nagata n benbae xa gaburi yire.» Yusufu naxa a yaabi, «I naxan falaxi n bɛ, n na rabama nɛ.» 31 Yaxuba naxa a fala, «I rakali n bɛ.» Yusufu naxa a kali a bɛ. Na tɛmui Yaxuba naxa a felen a xa sade xunyi ra.