Genesis 41 (YALU)
1 Ɲɛɛ firin dangu xanbi, Misiran Mangan yi xiye sa. A tixi xude dɛni. 2 A yi ɲinge to faɲi tuyanxi solofere to kelɛ xuden kui, e e dɛgema mɛrɛni. 3 Na xanbi, ɲinge solofere gbɛtɛ, naxanye to ɲaxu, e doyenxi, ne fan yi keli xuden kui ɲingen bonne dɛxɔn ma. 4 Ɲinge to ɲaxi doyenxi solofereni itoe yi ɲinge to faɲi tuyanxi solofereni itoe don. Nayi, Misiran Mangan yi xulun. 5 A mɔn yi xi, a xiye gbɛtɛ sa. 6 Tɔnsɔn solofere faɲi rafexine tixi bili kedenna ma. 7 Na xanbi, tɔnsɔn solofere gbɛtɛ, naxanye xurun, foyen bata e rafofo ayi, ne tixi tɔnsɔnna bodene dɛxɔn ma. Tɔnsɔn xurunni itoe yi tɔnsɔn nafexi faɲine gerun. Nayi, Misiran Mangan yi xulun. Xiyen nan yi a ra. 8 Xɔtɔnni Misiran Mangan bɔɲɛn yi mini. A yi woyimɛne nun fekolonne birin xili naxanye Misiran yi. A yi xiyeni itoe fala e xa, koni muxu yo mi nɔ xiyene yɛbɛ a xa. 9 Na waxatini, naxan yengi saxi mangana minseen xɔn ma, na yi a fala Misiran Mangan xa, a naxa, “N ma kala fonne bata rabira n ma to. 10 Misiran Mangan xɔlɔ nɛn a konyine ma waxatina nde yi. A yi n suxu, a n balan sofa mangana kasoon na, nxu nun naxan yi burun ganma mangan xa. 11 A tan nun n tan, nxu birin xiye sa nɛn kɔɛ kedenna ra, xiye firinna birin nun a bun. 12 Kasoni, nxu nun sofa mangana konyina, Heburu banxulanna nan yi na yi. Nxu yi xiyeni itoe fala a xa, a yi e birin bunna fala nxu xa. Nxu xiyen naxanye saxi, a yi e bunne fala nxu xa. 13 A xiyen yɛba nxu xa kii naxan yi, a mɔn birin ligaxi na kiini nɛn. Misiran Mangan bata n naxɛtɛ n walide fonni. A yi boden fan singan wudin na.” 14 Misiran Mangan yi Yusufu xili. E yi a ramini kasoni mafurɛn! A yi a xunna bi, a marabɛri baane yi masara a ma. A fa siga Misiran Mangan fɛma. 15 Misiran Mangan yi a fala Yusufu xa, a naxa, “N bata xiye sa. Muxu yo mi nɔxi a yɛbadeni, koni n bata a mɛ a i tan nɔɛ xiyen bunna falɛ, naxan na fala i xa.” 16 Yusufu yi Misiran Mangan yabi, a naxa, “N tan mi a ra, Ala nan Misiran Mangana a xiyen bun faɲin fima a ma.” 17 Misiran Mangan yi a fala Yusufu xa, a naxa, “N xiyeni, n yi tixi xude dɛɛn nin. 18 N yi ɲinge to faɲi tuyanxi solofere to kelɛ xuden kui, e e dɛgema mɛrɛni. 19 Nayi, ɲinge solofere gbɛtɛye yi te e xanbi ra, e doyenxi, e to ɲaxu, e xɔsixi. Han to n munma yi na ɲinge to ɲaxi sifan to Misiran bɔxɔn birin ma singen. 20 Ɲinge xɔsixi to ɲaxine yi ɲinge tuyanxi solofere singene don. 21 Koni na xanbi, muxu yo mi nɔɛ a kolonɲɛ xa e bata e don, masɔtɔ e doyen kiin ma mɔn. Nayi, n yi xulun.” 22 “N mɔn yi xiye gbɛtɛ sa. Tɔnsɔn nafexi faɲi solofere tixi bili kedenna ma. 23 Na xanbi tɔnsɔn solofere gbɛtɛye naxanye xurun, foyen naxanye rafofoxi ayi, ne yi te bodene dɛxɔn ma. 24 Tɔnsɔn fofone yi tɔnsɔn faɲi soloferene gerun. N bata a fala woyimɛne xa, koni muxu yo mi nɔxi a yɛbadeni n xa.” 25 Yusufu yi a fala Misiran Mangan xa, a naxa, “I ya xiye firinna birin fe kedenna nan yitaxi. Ala bata i rakolon feen ma a fama naxan ligadeni. 26 Na ɲinge to faɲi soloferene nun tɔnsɔn faɲi soloferene, ne ɲɛɛ solofere nan yitaxi na kiini. Xiye keden nan a ra. 27 Ɲinge xɔsixi to ɲaxi soloferene nun tɔnsɔn fofo soloferene foyen naxanye rafofoxi ayi, ne fan ɲɛɛ solofere fitina kamɛn nan yitaxi. 28 N na a falaxi i xa kii naxan yi, Ala bata na feene yita Misiran Mangan na a fama naxanye ligadeni. 29 Ɲɛɛ soloferen naxanye fama iki, a findima lugo ɲɛɛne nan na Misiran bɔxɔn xa. 30 Na xanbi, ɲɛɛ solofere kamɛn fama nɛn, en ɲinanma nɛn na lugon birin na. Kamɛn Misiran bɔxɔn halagima nɛn. 31 Fitina kamɛn findima fe magaxuxin nan na, han muxune birin yi ɲinan lugo ɲɛɛne xɔn bɔxɔni ito yi.” 32 “I xiyeni ito saxi nɛn dɔxɔɲa yi firin bayo Ala bata a feen nagidi, a mɔn mi buma a ligadeni. 33 Iki mangana, xaxilimaan fen, fe kolonna, i yi a dɔxɔ Misiran bɔxɔn xun na. 34 Mangana, i xa muxune sugandi naxanye dɔxɔma na wanla xun na lugo ɲɛɛ soloferen bun ma. Se xaba waxatin na a li, naxan yo na maala xidi naanin xaba, a suulundena, a xa fa na ra, a ramara. 35 E xa donseene birin malan lugo ɲɛɛ solofere famatɔɔn bun, e xa a ramara taane kui, Misiran Mangana nɔɔn bun ma. 36 Donse maraxini ito fama Misiran bɔxɔn natangadeni kamɛn ma nɛn naxan fama ɲɛɛ soloferen bun ma.” 37 Falani ito yi rafan Misiran Mangan nun a kuntigine birin ma. 38 Misiran Mangan yi a fala e xa, a naxa, “En nɔɛ muxuna nde sɔtɛ naxan ligaxi alo ito, Alaa Nii Sariɲanxin naxan yi?” 39 Misiran Mangan yi a fala Yusufu xa, a naxa, “Bayo Ala bata na feen birin yita i ra, muxu yo mi na naxan xaxili fan alo i tan, naxan fe kolon dangu i ra. 40 I tan nan fama findideni n ma banxi xunna ra. N ma yamaan fama biradeni i ya yamarin nan fɔxɔ ra. N ma manga gbɛdɛn nan tun luma i xun na.” 41 Misiran Mangan mɔn yi a fala Yusufu xa, a naxa, “A mato, n bata nɔɔn so i yii Misiran bɔxɔn birin xunna.” 42 A yi a gbeti wuredin ba a yiin na, a yi a so Yusufu yiin na. A yi a marabɛri ba taa dugi faɲin na. A yi xɛma ɲɛrɛn bira a kɔɛ ra. 43 A yi a rate sofa wontoron kui, naxan Misiran Mangan wontoron xanbi ra. E yi lu sarinɲɛ a yɛɛ ra, e naxa, “Ɛ xinbi sin!” Misiran mangana a mangayaan taxu a ra na kii nin. 44 Misiran Mangan mɔn yi a fala Yusufu xa, a naxa, “N tan nan mangan na. Xa i mi yamarin fi naxan ma, fefe mi ligɛ Misiran bɔxɔ yo ma.” 45 Misiran Mangan yi Yusufu xili sa Safanati-Paniya. A yi Potifari a dii tɛmɛna Asenati fi a ma a ɲaxanla ra. Hon taana saraxaraliin nan yi Potifari ra. Yusufu yi xun matoon fɔlɔ Misiran bɔxɔn ma. 46 Yusufu barin bata yi ɲɛɛ tonge saxan ti nun a fa Misiran Mangan yɛtagi waxatin naxan yi, Misiran mangana. A yi keli Misiran Mangan fɛma, a yi bɔxɔn birin yisiga. 47 Lugo ɲɛɛ soloferen bun ma, bɔxɔn birin yi rawali ki faɲi. 48 Yusufu yi donseen birin malan naxan sɔtɔxi ɲɛɛ solofereni ito bun ma Misiran bɔxɔn ma. Donseen naxanye sɔtɔxi banxidɛne yi, a yi ne ramara taa gbeene kui. 49 Yusufu yi donse xɔri gbegbe malan alo baa xɔn mɛɲɛnsinna. A yi gbo ayi, han e fata a tɛngɛn ma bayo a mi yi gasɛ. 50 Benun kamɛn ɲɛɛ singen xa a li, Yusufu a ɲaxanla Asenati, Hon taana saraxaraliin Potifari a dii tɛmɛna, na yi dii firin bari. 51 Yusufu yi dii singen xili sa Manase, a naxa, “Bayo Ala bata a liga n ɲinan n ma tɔrɔyaan birin xɔn, e nun n baba a denbayana.” 52 A yi dii firinden xili sa Efirami, a naxa, “Bayo Ala bata n findi wuyalaan na n nayarabi bɔxɔn ma.” 53 Lugo ɲɛɛ soloferen yi dangu Misiran bɔxɔn ma. 54 Kamɛ ɲɛɛ soloferen yi a li fɔlɔ alo Yusufu a yɛba kii naxan yi. Kamɛn yi so bɔxɔne birin yi, koni burun yi na Misiran bɔxɔn birin ma. 55 Kamɛn to Misiran bɔxɔn birin suxu, yamaan yi sɔnxɔn nate Misiran Mangan ma donse feen na. Misiran Mangan yi a fala Misiran kaane birin xa, a naxa, “Ɛ sa a fala Yusufu xa, a na feen naxan fala ɛ xa, ɛ na liga.” 56 Kamɛn yi din bɔxɔn birin na. Yusufu yi donse ramaradene rabi, a yi donseen sara Misiran kaane ma. Kamɛn yi sɛnbɛn sɔtɔ Misiran bɔxɔn birin ma. 57 Muxune yi fa, sa keli yamanane birin yi, e fa donseen sara Yusufu ma Misiran bɔxɔni, bayo kamɛn bata yi sɛnbɛn sɔtɔ yamanane birin yi.