Genesis 43 (SUSU)
1 Kaamɛ sɛnbɛ nu gboma nan tun Kanaan bɔxi kui. 2 Yaxuba nun a xa denbaya to bara gɛ mɛngi birin donde e fa naxan na kelife ra Misira, Yaxuba naxa a fala a xa die bɛ, «Wo man xa siga, wo xa sa donse nde sara won bɛ.» 3 Yuda naxa a yaabi, «Misira mangɛ a fala nɛ muxu bɛ a fanyi ra, ‹Wo mu n yatagi toma xa wo nun wo xunya birin mu fa.› 4 Xa i bara tin muxu nun Bunyamin birin xa siga, muxu sigama nɛ, muxu sa donse sara i bɛ. 5 Kɔnɔ xa i mu tin na ra, muxu mu sigama, barima na xɛmɛ a fala nɛ muxu bɛ, ‹Wo mu n yatagi toma xa wo nun wo xunya birin xa mu fa.›» 6 Na tɛmui Isirayila naxa a fala, «Munfe ra wo fe kobi ilanxi n na a falafe na xɛmɛ bɛ a xunya gbɛtɛ na wo bɛ?» 7 E naxa a yaabi, «Na xɛmɛ muxu maxɔrinxi nɛ a xɔrɔxɔɛ ra muxu bari ki ma. A nu fa a fala, ‹Wo baba man na simaya kui? Wo xunya nde na?› Muxu fan naxa a xa maxɔrinyi birin yaabi. Muxu ɲɔxɔ mu nu a ma, a falama, ‹Wo fa wo xunya ra.›» 8 Yuda naxa a fala a baba Isirayila bɛ, «A lu muxu nun dimɛdi xa siga. Muxu xa siga, na tɛmui won baloe sɔtɔma nɛ won mu faxa, i tan, muxu tan, a nun muxu xa die. 9 I ya ti n tan na. I fama a maxɔrinde n tan nan ma. Xa n mu fa a ra, n fa a ti i ya i, na kote bara findi n gbe ra i mabiri. 10 Yakɔsi, xa yi fe xa mu muxu rabuxi nu, muxu bara sigɛ nun fa firin naba nu.» 11 E baba Isirayila naxa a fala e bɛ, «Yi nan to fa a ra, wo fan yi nan nabama. Wo bɔxi daxamui ndee sa kote alako wo xa na xɛmɛ sanba wuri dole, kumi, surayi, labundɛ, kusu, nun foote kansi ra. 12 Wo xa mɛngi sare singe, wo naxan toxi bɛkie kui, a nun mɛngi gbɛtɛ sare, wo xa na kɔbiri birin xanin wo xun. Tɛmunde na findixi nɛɛmui nan na. 13 Wo wo xunya tongo, wo xa siga na xɛmɛ yire. 14 Ala Sɛnbɛ Kanyi xa a niya na xɛmɛ xa kinikini wo ma, a xa wo xunya so wo yi ra a nun Bunyamin. Xa n tan fa ganma nɛ n ma die birin na, n bara yɛrɛlɛ.» 15 Yaxuba xa die naxa na sanbasee yailan. E naxa mɛngi sare singe kɔbiri tongo, a nun e lanma e xa mɛngi gbɛtɛ sara kɔbiri naxan na. E naxa siga Misira a nun Bunyamin, e sa e yɛtɛ dɛntɛgɛ Yusufu bɛ. 16 Yusufu to Bunyamin to e ya ma, a naxa a fala a xa konyi bɛ, «Yi xɛmɛe xanin n xɔnyi. I xa xuruse ndee faxa, i donse yailan, alako muxu xa muxu dɛge yire keren to yanyi ra.» 17 Yusufu xa konyi naxa a xa yaamari raba keren na. A naxa Yaxuba xa die xanin Yusufu xɔnyi. 18 Gaaxui naxa lu e ma a nu e xaninma tɛmui naxɛ Yusufu xɔnyi. E nu fa a fala e boore bɛ, «E na won xaninfe na kɔbiri nan ma fe ra, won naxan to won ma bɛkie kui. E fama nɛ dutunde won ma, e won ma sofalee tongo, e won findi konyie ra.» 19 Na kui e naxa e maso Yusufu xa banxi konyi ra, e naxa wɔyɛn a ra banxi sode dɛ ra. 20 E naxa a fala, «Yandi mangɛ, muxu singe bara fa be nu donse sarade. 21 Kɔnɔ muxu to muxu xide li gbilenfe ra muxu xɔnyi, muxu naxa muxu xa bɛkie rafulun, kankan naxa a xa kɔbiri to a xa bɛki kui na donse saraxi naxan na. Yakɔsi muxu man bara fa na kɔbiri ragbilende i ma. 22 Muxu bara fa kɔbiri gbɛtɛ fan na, alako muxu man xa donse gbɛtɛ sara. Muxu mu a kolon mixi yo naxan na kɔbiri saxi muxu xa bɛkie kui.» 23 Mangɛ xa konyi naxa e yaabi, «Wo bɔɲɛ xa sa, wo naxa gaaxu. Ala na a ra, wo baba Marigi Ala nan na harige fixi wo ma wo xa bɛkie kui. N tan yati nan wo xa kɔbiri rasuxu.» Na tɛmui a naxa Simeyɔn ramini e ma, 24 a fa e raso Yusufu xɔnyi. A naxa ye so e yi ra, alako e xa e sanyie maxa. A naxa ɲooge so e xa sofalee yi ra donse ra. 25 Yusufu taarae naxa sanbasee yailan, beenu Yusufu soma tɛmui naxɛ yanyi ra, barima e nu bara a mɛ e e dɛgema naa nɛ. 26 Yusufu to so banxi, e naxa a xa sanbasee so a yi ra, e e rafelen bɔxi ma a bɛ. 27 Yusufu naxa e maxɔrin xa e yalanxi. A man naxa e maxɔrin, «Wo baba forixi wo naxan xa fe fala n bɛ, se mu a toxi? A man na simaya kui?» 28 E naxa a yaabi, «I xa konyi muxu baba, sese mu a sɔtɔxi. A man na simaya kui.» E man naxa e rafelen bɔxi ma a bun ma. 29 Yusufu to a ya rakeli, a naxa a xunya Bunyamin to, a nga xa di. A naxa a fala, «Yi nan na wo xunya ra wo naxan xa fe fala n bɛ?» Yusufu naxa a fala Bunyamin bɛ, «N ma di, Ala xa hɛɛri fi i ma.» 30 A xunya xa fe kinikini naxa goro a sondonyi kui, wa xɔli naxa a suxu. A naxa keli mafuren, a so a xide a nu fa wa. 31 Yusufu to gɛ a ya rafurukude, a naxa mini, a na maɲɔxunyi ba a ya ra. A naxa yaamari fi, «Wo donse itaxun.» 32 A xa walikɛe naxa a gbe sa a xati ma, e a taarae gbe dɔxɔ e xati ma, e Misirakae gbe fan dɔxɔ e xati ma, barima Misirakae nun Eburu mixie mu e dɛgema yire keren. Misirakae xa naamunyi mu tinma na ra feo. 33 Yusufu xa walikɛe naxa a taarae magoro a ya xɔri. E birin nu magoroxi a fori ki ma, keli di singe ma han dimɛdi. Yi fe naxa e birin kaaba. 34 Yusufu to yaamari fi donse xa so e yi ra, Bunyamin xa donse nu dangi a taarae gbe ra dɔxɔ suuli. E birin naxa e dɛge, e min, han e wasa.