1 Samuel 25 (TBIAOTANT)
1 Ezɨ Samuel aremezɨma, Israelian gumazamiziba bar iza uari akuvagha a bagha azi. Egha me Raman nguibar ekiamɨn, an dɨpenimɨn mɨriamɨn anefa.Samuelɨn ovevemɨn gɨn, Devit uan gumaziba ko dɨkavigha ghua, Paranɨn gumazamiziba puvatɨzir danganimɨn iti. 2 2-3 Dughiar kamɨn, Maonɨn nguibar ekiamɨn gumazir mam, an ziam Nabal, a Kalepɨn ikɨzimɨn ovavir boribar gumazir mam. A Karmelɨn nguibar ekiamɨn boroghɨn nguazir mamɨn iti. A dagɨar avɨriba itir gumazir mam, egha 3,000plan sipsipba ko 1,000pla memeba iti. An amuimɨn ziam, Abigel, an amizir bar dirim, a nɨghnɨzir aghuiba ko fofozir aghuiba iti. Ezɨ Nabal adaribagh amir gumazim, an araziba ikufi.Dughiar kamɨn, Nabal Karmelɨn nguibar ekiamɨn ikia, uan sipsipbar arɨzibar ghori. 4 Ezɨ Devit gumazamiziba puvatɨzir danganimɨn ikia orazima, Nabal ingangarir kam gami. 5 Ezɨ a gumazir 10plan igiaba amadazɨma, me Nabal bagha Karmelɨn zui. A kamaghɨn me mɨgei, “Ia Karmelɨn mangɨ nan ziamɨn dughiar aghuim isɨ Nabal danɨngigh. 6 Ia kamaghɨn a mɨkɨm, ‘Devit ghaze, O nan namakam, kɨ kamaghɨn Godɨn azai, a nɨ ko nɨn ikɨzim ko nɨn biziba bar, navir amɨrizim ko dabirabir aghuim isɨ ia danɨngam. 7 Devit kamaghɨn oraki, gumazir maba nɨn sipsipbar arɨzibar ghori. A kamaghsua, nɨ deraghvɨra fogh, nɨn sipsipbagh eghuvir gumaziba, e ko Karmelɨn itima, e arazir kuratamɨn me gamizir puvatɨgha, men bizitam okemezir puvatɨ. 8 Nɨ men azaraghtɨ, e nɨ geghanizɨ moghɨra me nɨ geghanam. Datɨrɨghɨn isar ekiamɨn dughiam, ezɨ Devit nɨ bagha e amadazɨma e izi. A kamaghsua, nɨ en apangkufigh, e mati nɨn ingangarir gumaziba, ezɨ nɨ mati Devitɨn afeziam. E uari, nɨ daghetaba ikɨva, taba e danɨngigh.’ ” 9 Ezɨ Devitɨn gumaziba ghua, Devitɨn ziamɨn akar kabar Nabal geghanigha a mɨzua iti. 10 Ezɨ Nabal kamaghɨn men akam ikaragha ghaze, “Gumazir kam Devit, Jesin otarim, a manmaghɨn garir gumazim? Kɨ a gɨfozir puvatɨ. Kɨ kamaghɨn oraki, dughiar kabar, ingangarir gumazir kɨnir avɨriba uan gumazir dapanibar aragharui. Devit ti uaghan pura ingangarir gumazir kɨnir mam, egha uaghan aragharuir gumazim. 11 Ia managhɨra ize, kɨ ia gɨfozir puvatɨ. Kamaghɨn amizɨ, kɨ uan bretba ko, dɨpaba, ko uan ingangarir gumazir nan sipsipbar arɨziba aghoreziba, kɨ me bagha mɨsoghezir asɨzir tuzir taba isɨ, ia danɨngan kogham. Bar puvatɨgham. Kɨ aghua.” 12 Ezɨ Devitɨn ingangarir gumaziba Nabalɨn akar kam baregha uamategha ghua Devit mɨkeme. 13 Ezɨ Devit kamaghɨn mɨgei, “Ia bar moghɨra mɨdorozim bagh mɨdorozir sababa inigh uan oghɨriabar aghuigh, mɨsoghsɨ mangɨ.” Egha me vaghvagha bar moghɨra Devitɨn akamɨn gɨn zuima, Devit uaghan uan mɨdorozir sabam uan oghɨriam garu. Egha a 400plan gumaziba kamagh me inigha zui. Ezɨ 200plan gumaziba, a bizibagh eghuvasa me mɨkemezɨ, me iti. 14 Dughiar kamɨn Nabalɨn ingangarir gumazir mam ghua, kamaghɨn Nabalɨn amuim Abigel mɨgɨa ghaze, “Devit gumazamiziba puvatɨzir danganimɨn ikia, uan gumazir maba amadazɨ me iza, en gumazir ekiam dughiar aghuim a ganɨngi. Ezɨ a pamtemɨn me dagaragha men atara akar kuram me ganɨngi. 15 Gumazir kaba faragha arazir kuratamɨn e gamizir puvatɨ. Me zurara arazir aghuibaram e gami. Me zurara e ko dadaba aghuir danganimɨn iti. Me en bizitam okemezir puvatɨ. 16 E me ko ikiava uan sipsipbagh eghuvir dughiamɨn, me arueba ko dɨmagariba bar, dɨvazimɨn mɨn e ekɨarugha deravɨra e geghufi. 17 Nɨ deraghvɨra fogh, Devit uan gumaziba ko izɨ, en gumazir ekiam ko an gumazamizir a ko itibagh asɨghasɨghasa nɨghnɨsi. Kamaghɨn amizɨ, e nɨ bagha izi. E nɨn azai, nɨ deraghvɨra nɨghnɨgh, nɨ manmaghɨn osɨmtɨzir kam akɨram? E bar Nabal gɨfo, a gumazir bar kuram, a ifaghata, akaba barazir puvatɨzir gumazim.” 18 Abigel kamaghɨn oregha zuamɨra 200pla bretba ko memen inimɨn ingarizir wain itir mɨsevir pumuning inigha, sipsipɨn 5plan tuziba ko, 20 kilogremɨn witɨn tueziba, ko 100plan wainɨn ovɨzir ikɨzir apuziziba, ko 200pla fikɨn ovɨzir me apuziziba, a dagher kaba bar ada inigha donkibagh isɨn da arɨki. 19 Egha a kamaghɨn uan ingangarir gumazibav gɨa ghaze, “Ia donkiba inigh faragh mangɨtɨ, kɨ ian gɨn mangam.” A bizir amizir kamɨn gun uan pam mɨkemezir puvatɨ. 20 Egha Abigel uan donkin mam gaperagha Devit bativasava tuavir mamɨn zui. Ezɨ Devit uaghan tuavir kamra, uan gumaziba ko me munagh an ikegha izi. Ezɨ Abigel tuavir kamɨn ghua mɨghsɨar mamɨn akɨrir vuemɨn me bato. 21 Dughiar kam, Devit nɨghnɨsi, “Kɨ tizim bagha gumazir kamɨn biziba gumazamiziba puvatɨzir danganimɨn dagh eghufi? E an bizitam okemezir pu. Bar puvatɨ. An biziba bar deraghavɨra iti, ezɨ datɨrɨghɨn an arazir kuramɨn na ikara, an arazim derazir puvatɨ. 22 Bizir kam bangɨn, kɨ dɨmagarir kamɨn an adarazir gumaziba bar me kuavaremegham. Puvatɨghtɨma, kɨ Godɨn azaraghtɨ, a na mɨsueghtɨ kɨ aremegham.” 23 23-24 Ezɨ Abigel iza Devitɨn apigha zuamɨra uan donki gisɨn ikegha faghafɨragha, maghɨra Devitɨn dagarimningɨn boroghɨn irɨgha, uan guam isa nguazim mɨtuagha ghaze, “O nan gumazir ekiam, kar nan osɨmtɨzimra, nɨ osɨmtɨzir kam nan pam darɨghan markɨ. Kɨ nɨn ingangarir amizim, kɨ nɨ mɨkɨmasa. Ga uaning! Nɨ ti nan akam baragham, o? 25 Guizbangɨra, nɨ Nabalɨn akabagh nɨghnɨghan markɨ, an araziba bar ikufi. An ziamɨn mɨngarim kamakɨn, gumazir onganir nɨghnɨzir aghuiba puvatɨzim, ezɨ an arazim an ziamɨn mɨrara ghu. O nan gumazir ekiam, kɨ nɨn ingangarir amizim, nɨ e bagha amadazir gumazir igiaba, kɨ uabɨ men ganizir puvatɨ. Bar puvatɨ. 26 Nɨ oragh. Ikiavɨra Itir God uabɨ nɨ gamizɨ gumazir nɨn apanim gamiba, nɨ uabɨ me mɨsoghezir puvatɨ. Puvatɨzɨ, men ghuzibar osɨmtɨzim nɨn ikiam. Ezɨ Ikiavɨra Itir Godɨn zurara itimɨn ziamɨn, kɨ guizbangɨra pamtemɨn mɨgɨa ghaze, mɨzazir God Nabal danɨngamim, a uaghan nɨn apaniba kamaghɨra me damuam. 27 “Nan gumazir ekiam, kɨ nɨn ingangarir amizim, nan ifongiam kamakɨn, nɨ nan bizir aghuir kɨ nɨ ganɨdiba inigh, uan ingangarir gumazir nɨn gɨn zuibar anɨng. 28 Ga uaning, kɨ nɨn ingangarir amizim, kɨ nɨn damazimɨn arazir kuratam damightɨ, nɨ nan arazir kuram gɨn amadagh. Nan gumazir ekiam, kɨ fo, Ikiavɨra Itir God nɨ amadazɨ, nɨ an ifongiamɨn gɨn ghua an apanibav sosi. Kɨ Godɨn azai, nɨ nguazir kamɨn ikiamin dughiamɨn, nɨ arazir kuratam damighan kogham. Kamagh amizɨ, Ikiavɨra Itir God nɨ damightɨ nɨ atrivimɨn otogham, eghtɨ gɨn nɨn ovavir boriba Israelian atrivibar otiv mamaghɨra ikiam. 29 “Gumazir ekiam, gumazitaba nɨn gɨntɨgh nɨn mɨsoghsɨ izɨtɨ, Ikiavɨra Itir God, nɨn God deraghvɨra nɨn akurvagham, mati gumazim uan bizir aghuiba deraghavɨra dagh eghufi. Egh nɨn apaniba batuegham, mati gumazim katapelɨn dagɨam gasavamadi moghɨn, a nɨn apanibagh asɨvamangam. 30 Ikiavɨra Itir God nɨ mɨkemezɨ moghɨn, a bizir aghuir avɨriba nɨ danɨngam, egh nɨ damightɨ nɨ Israelia en atrivimɨn ikiam. 31 Ezɨ datɨrɨghɨn nɨ bizir kam gɨnɨghnɨgh, nan pam mɨsoghan markɨ. Nan gumazir ekiam, nɨ uabɨ gumazitam puram a mɨsoghezɨ, an aremezir puvatɨ. Kamaghɨn amizɨ, men ghuzibar osɨmtɨzitam nɨn dafarimningɨn ikian kogham. Ga uaning, kɨ nɨn ingangarir amizim, kɨ kamaghɨn nɨn azai, Ikiavɨra Itir God gɨn deraghvɨra nɨ damutɨ, nɨ na ginɨrɨgh deraghvɨra na damu.” 32 Ezɨ Devit akar kaba baregha kamaghɨn Abigel mɨgei, “Ikiavɨra Itir God, a Israelia en God, a nɨ amadazɨ nɨ datɨrɨghɨn iza na bato, bizir kam bangɨn kɨ an ziam fe. 33 Nɨ datɨrɨghɨn nan anogoroke, ezɨ kɨ Nabalɨn osɨmtɨzim bagha, uan dafarimningɨn gumazir tabav soghezɨ me ariaghirezir puvatɨ. Kamaghɨn amizɨ, men ghuzibar osɨmtɨzim nan itir puvatɨ. Bizir kam bangɨn, kɨ nɨn akaba ko nɨghnɨzir aghuiba bagha God mɨnaba. 34 Ikiavɨra Itir God ia gasɨghasɨghan nan anogoroke. Ikiavɨra Itir Godɨn zurara itim, a Israelian God, kɨ an ziamɨn guizbangɨra nɨ mɨgei, nɨ ti na bagha zuamɨra izezir puvatɨzɨ, gurumzaraghan Nabalɨn ingangarir gumazitam angamɨra ikeghan koghai.” 35 Egha Devit bizir Abigel inigha izeziba inigha kamaghɨn a mɨgei, “Nɨ datɨrɨghɨn uamategh uan dɨpenimɨn mangɨva navim amɨragh ikɨ. Kɨ nɨn akaba baregha gɨfa. Nɨ na mɨkemezɨ moghɨn, kɨ Nabal amizir arazir kuram gɨn amadagh, ia mɨsueghan kogham.” 36 Ezɨ Abigel uamategha dɨpenimɨn ghugha Nabalɨn garima, an atriviba amir isar ekiabar mɨn isam gami. Egha a bar akongegha wainɨn dɨpar avɨrim apava bar ongani. Kamaghɨn amizɨ, Abigel bizitamɨn gun a geghanizir puvatɨgha ghua amɨmzaraghan. 37 Ezɨ amɨnim tirazɨma, Nabalɨn nɨghnɨzim uamategha izi, ezɨ an amuim Abigel iza bizir otivizibar gun a geghari. Nabal oregha gɨvagha, bar zuamɨra an dɨghorim an kozɨ, a irɨgha mɨkɨrɨ, egha a mati dagɨam pura irɨghav iti. 38 Egha a kamaghɨra irɨghav ikia ghua 10plan dughiaba gɨvazɨ, Ikiavɨra Itir God Nabal mɨsoghezɨma an areme. 39 Ezɨ Devit Nabalɨn ovever akam baregha kamaghɨn mɨgei, “Kɨ Ikiavɨra Itir God mɨnaba. A uabɨ Nabal na gamizir arazir kurar kam ginɨrɨgha, an arazim tuisɨgha, a ikara. Nabal uabɨ arazir kuram gamizɨ, Ikiavɨra Itir God mɨzazim a gase. Ikiavɨra Itir God uabɨ nan tuavim apɨrizɨma, kɨ arazir kuratam gamizir puvatɨ.”Ezɨ Devit gɨn Abigelɨn ikiasa uan ingangarir gumaziba amadazɨma, me an azangsɨghasa ghue. 40 Ingangarir gumaziba Karmelɨn ghua a batogha kamaghɨn a mɨgei, “Devit nɨn ikiasa e amadazɨma, e nɨ inigh a bagh mangasa izi.” 41 Ezɨ Abigel akar kam baregha uan tevimning apɨrigha guam aviragha ghaze, “Kɨ pura an ingangarir amizim. Kɨ uan gumazir ekiamɨn ingangarir gumazibar dagariba ruam.” 42 Egha a bar zuamɨra dɨkavigha uan donki inigha a gaperagha zuima, an 5plan ingangarir amiziba a ko zui. A uan ingangarir amiziba ko me Devitɨn ingangarir gumazibar gɨn zui. Me ghua otivigha, Abigel Devitɨn amuimɨn oto. 43 Devitɨn amuir faragha itimɨn ziam Ahinoam, a Jesrilɨn nguibar ekiamɨn amizir mam. Ezɨ Aning datɨrɨghɨn vɨrara, Devitɨn iti. 44 Solɨn guivim Mikal a faragha Devitɨn ike, ezɨ Sol a inigha Laisɨn otarim Palti ganɨngi, a Galimɨn nguibar ekiamɨn gumazir mam.