Daniel 5 (YAPE)
1 Nap’an ni Belshazzar e pilung me pi’ e thin nge yan ngak reb e biyu’ e pi tolang ni bay nga tan pa’ ni ngarbad ngab mur ni ba ga’, miyad un ngak i unum e wayin. 2 Nap’an ni yad be unum e wayin, me yog Belshazzar ni nga ni fek i yib fapi kap nge fa yochi dabiy nni ngongliy ko gol nge silber, ni fek Nebukadnezzar ni chitamngin u lan e Tempel u Jerusalem ngaram. I yog ni nga ni yan ni fek, ni fan e ir nge pi tolang ni bay u tan pa’, nge pi le’engin, nge pi ppin rok e ngar unumed e wayin riy. 3 Ka chingiyal’nem min fek i yib fapi kap nge fa yochi dabiy nib gol, miyad unum e wayin riy ni yad gubin. 4 Ra unumed e wayin miyad pining e sorok ko pi liyos ni aram e got rorad nni ngongliy ko gol, nge silber, nge bronze, nge yug wasey, nge ren, nge malang. 5 Ma yugu ra gin gad ma ke yib i m’ug ba pa’ef me tabab ko yol nga daken e rungrung u tafen e pilung ni ka ni achey ko wech, ko gin be aw ra’en e magal ngay ni bfel’ rogon. Me guy e en ni pilung e re pa’ef nem ni be yol. 6 Me pig owchen ngabang nike yib e marus ngak nib gel ngi i chachafin bugun. 7 Me tolul ni nge fek be’ e pi tamerong i yib, nge pi llowan’ nge pi’in yad ma bon ko t’uf. Ma fa’an rabad me ga’ar fa en ni pilung ngorad, “En nrayag rok ni nge be’eg e pi yol ney me yog fan ngog e yira yin’ madan e pilung nib re’en purple nga daken, min the’ ba yil’ i chen nib gol nga belel’ugun ni aram e kan tay fan, me par ni ir e migid ko en nib migid ngog.” 8 Urngin e pi tafnow ni yad ma puruy’ e en ni pilung e rabad, machane dariy bagayad nrayag rok ni nge be’eg fapi yol ara weliy fan ngak e en ni pilung. 9 Me par Belshazzar ni Pilung ni kari magafan’ mri m’ay racha’en owchen, ma fapi tolang ni bay nga tan pa’ e ra pired ndakur nanged e n’en ngar rin’ed. 10 Me rung’ag chitiningin e en pilung laman e en ni pilung nge pi tolang ni bay nga tan pa’ nike yan lamrad ngalang, me yib nga langgin fare senggil ni yibe mur riy. Me ga’ar, “Pilung rog, ngu’um par ndariy n’umngin nap’an! Wenig ngom, dabi magafan’um ni er gelngin ngam par nike m’ay racha’en owchem. 11 Ya bay ba mo’on u lan e gagiyeg rom ni bay e kan nthothup ko pi got nib thothup rok. Nap’an ni chitamam e ir e pilung, me m’ug ni re mo’on nem e be’ nib tamilangan’, ma ba llowan’, ma ba gonop ni bod feni gonop e pi got. Ma chitamam i Nebukadnezzar ni Pilung e tay ni ir e pilung rok e pi tamanbey, nge pi tamerong, nge pi llowan’, nge pi’in yad ma bon ko t’uf. 12 Yugu ba thil nib salap, ma ba gonop, ma ba llowan’ u rogon nma weliy fan e lik’ay, nge rogon nma gay fan e salepow, nge rogon nma weliy fan e pin’en nib mith nda nnang; ere mpi’ e thin nge yan ngak e re mo’on nem i Daniel ni tunguy e en ni pilung Belteshazzar ngak ma gog ngak nge weliy fan e pin’ey ngom ni gubin.” 13 Min fek Daniel i yib nga p’eowchen e en ni pilung ni ka chingiyal’ nem. Me ga’ar fare pilung ngak, “Mog, i gur fa’anem i Daniel, ni reb fapi kalbus nu Judah ni fekmed e chitamag u Judah e ngaray ni nnap’an nib pilung? 14 Kug rung’ag ni kan nthothup ko pi got nib thothup e bay rom ma gab salap, ma gab llowan’, ma gab gonop. 15 Pi tafnow ni gamad ma puruy’ nge pi tamerong e ka ni fekrad i yib ngaray ni ngar be’eged e pi yol ney ngar weliyed fan ngog, machane de pat fan rorad. 16 Me ere kug rung’ag nrayag rom ni ngam pir’eg ma ga weliy fan e pin’en nda nnang. Fa’an rayag rom ni ngam be’eg e pi yol ney ngamog fan ngog, ma yira yin’ madan e pilung nib re’en purple nga dakenam, min the’ ba yil’ i chen nib gol nga belelugunam ni aram e kan tay fam, ma aram ma ga par ni gur e bin dalip e liw ni migid ngog.” 17 Me fulweg Daniel ni ga’ar, “Mu tay rom e tow’ath rom. Mpi’ ngak yugu be’. Machane bay gu be’eg ngom i gur pilung e tin kan yoloy mu gu weliy fan ngom. 18 “Got ni Ir e Th’abi Tolang e gagiyegnag Nebukadnezzar ni chitamam nge mang ba pilung ni ba ga’, me gagiyegnag e girdi’ ngu’ur ted fan me par nib sorok. 19 I yan i par nrib tolang ma ba gilbuguwan, ni girdi’ u urngin e pi nam, nge pi racha’, nge pi thin e ur rusgad ngak ni yad be t’on. Ra ba’adag ni nge li’ be’ ngem’ me rin’; ma ra finey ni nge par be’ ndab ni li’ ngem’ me par. Ra ba’adag ni nge tay fan be’ ara nge darifannag me rin’. 20 Ma bochan e tolngan’ me ufanthin me gelan’, me gafgownag e girdi’, min chuweg ko pilung nge dakun tay fan. 21 Min tuluf nge chuw u fithik’ e girdi’, me par laniyan’ nike bod laniyan’ ba gamanman. Me yan i par ngak e pi dongki ni malboch, mi i kay e pan ni bod ba garbaw, mi i mol u wean ndariy ban’en ni be naf nga tanggin ni nge dabi aw e wa’angachal ngak. Me tomur me nang rok ni Got ni Ir e Th’abi Tolang e be gagiyegnag urngin e gagiyeg ni be tay e pi pilung, me ir e ma gagiyegnag nge pilung e en ke turguy ni nge pilung. 22 “Me gur fak e dawor mu sobut’nag an’um, ni yugu aram rogon ni ga manang e pin’ey ni urngin. 23 Kam ngongol nib togopluw ngak Somol nu tharmiy, ya kam fek i yib nga tebel rom fapi kap nge fa yochi dabiy nib gol u Tempel rok. Me gur, nge pi tolang ni bay nga tan pa’am, nge pi leengim, nge pi ppin rom e mu unumed e wayin riy mu um pininged e sorok ngak e pi liyos ni got romed nni ngongliy ko gol, nge silber, nge wasey ni bronze, nge yug wasey, nge ren, nge malang, ni bogi got ndarir guyed ban’en ma darir rung’aged ban’en ma dariy ban’en ni yad manang. Ma da mu tay fan fare Got ni ir e bay e pogofan rom u pa’ nge gin ngam sor ngay. 24 Irera’ fan nike pi’ Got fare pa’ef ni nge yib i yoloy e pi thin ney. 25 “Ba’aray e pin’en nike yoloy: Mathe’eg, mathe’eg, tomalngin, kuweg. 26 Ba’aray fan: fan e mathe’eg e aram e ke turguy Got e rran ko gagiyeg rom, ni aram e ke museg; 27 ma fan e tomalngin e aram e kem’ay i thabthabel nigem ka ni guy ni kayigi gel e ba’ud rom; 28 ma fan e kuweg e aram e kem’ay i kuweg e gagiyeg ni ga be tay ka ni pi’ ngak yu Media nge yu Persia.” 29 Ka chingiyal’nem me yog Belshazzar ni nga nin’ madan e pilung nib re’en purple nga daken Daniel, min the’ ba chen nib gol nga belel’ugun ni aram e kan tay fan. Me tay ni ir e bin dalip e liw u tan pa’. 30 Ka re nep’ i n’em min thang e pogofan rok Belshazzar ni Pilung nu Babylon, 31 me yib Darius ni be’ u Media nge kol tafen e pilung nge mang ir e gagiyeg. Re ngiyal’ i n’em e nga nel’ i ragag nge l’agruw e duw yangren Darius.