2 Samuel 19 (SUSU)
1 Na kui mangɛ naxa sunnun ki fanyi. A naxa te a xa konkoe kui taa naadɛ xun ma, a wama. A nu a fala a yɛtɛ ma, «N ma di Abisalomi, n ma di Abisalomi, a nu fisa n tan xa faxa i ɲɔxɔɛ ra. Abisalomi, n ma di. Ee, n ma di!» 2 E naxa na dɛntɛgɛ Yowaba bɛ, e naxɛ, «Mangɛ na wafe sunnunyi kui Abisalomi xa fe ra.» 3 E gere naxan geenixi na lɔxɔɛ, na naxa findi sunnunyi ra bɔxi birin bɛ, barima ɲama nu bara a mɛ a mangɛ tɔɔrɔxi a xa di Abisalomi xa faxɛ xa fe ra. 4 Sɔɔrie naxa so taa kui, e xun sinxi alɔ e na e gi gere ma yaagi kui. 5 Mangɛ naxa a yatagi makoto, a nu fa gbelegbele a xui itexi ra, «N ma di Abisalomi! N ma di Abisalomi! N ma di!» 6 Yowaba naxa so mangɛ yire, a a fala a bɛ, «To i bara i xa sɔɔrie rayaagi, naxee i nii ratangaxi, a nun i xa die, i xa ginɛe, nun i xa konyi ginɛe. 7 I mixie xanuma, naxee i xɔnxi, i mixie xɔnma, naxee i xanuxi. To i bara a masen a i xa sɔɔrie nun e xa yareratie tide yo mu na i bɛ. Xa muxu birin sa faxa nu fo Abisalomi, na nan nafanma i ma nu. 8 I naxan nabama, keli, i xa wɔyɛn fanyi fala i xa sɔɔrie bɛ. Xa na mu a ra, n bara n kali Alatala ra, beenu kɔɛ xa so i xa xɛmɛ birin kelima nɛ i xun ma to. Na fe xɔrɔxɔma i xa tɔɔrɛ birin bɛ i naxan kolon kabi i bari tɛmui.» 9 Na tɛmui mangɛ naxa mini, a a magoro taa naadɛ ra. Ɲama to na kolon, e naxa siga a yire.Isirayilaka naxee nu biraxi Abisalomi fɔxɔ ra, nee nu bara e gi na tɛmui e siga e xɔnyi. 10 Na bɔnsɔɛ birin nu a falama, «Mangɛ Dawuda bara won ba won yaxuie bɛlɛxɛ i, a tan nan won baxi Filisitakae yi ra, kɔnɔ a a gixi nɛ Abisalomi tan ya ra. 11 Yakɔsi, Abisalomi, won naxan findi mangɛ ra, na bara faxa gere kui. Won munse mamɛfe, won mu sa mangɛ ragbilenma?» 12 Mangɛ Dawuda tan naxa a fala sɛrɛxɛdubɛ Sadɔki nun Abiyatari bɛ, «Wo a fala Yuda forie bɛ, ‹Munfe ra wo mu yarerati wali rabama mangɛ ragbilenfe ra a xɔnyi? Mangɛ ɲan bara Isirayila waxɔnfe mɛ. 13 N ngaxakerenyi nan wo ra, won wuli keren, fasɛ keren. Munfe ra wo na bufe mangɛ ragbilenfe ra?› 14 Wo xa a fala Amasa fan bɛ, ‹Won wuli keren, fasɛ keren xa mu a ra? N bara n kali Ala ra, n i tima nɛ n ma sɔɔrie xa mangɛ ra Yowaba ɲɔxɔɛ ra kudɛi.›» 15 Na kui Dawuda naxa a niya Yudakae birin xa lan a gbilenfe ma. E naxa xɛɛra xɛɛ mangɛ ma, a xa gbilen, a tan nun a xa mixi birin. 16 Mangɛ naxa gbilen fɔlɔ, a fa Yurudɛn xure li. Yudayakae naxa siga Giligali, e xa a rasɛnɛ. 17 Gera xa di Simeyi, naxan kelixi Bunyamin bɔnsɔɛ, naxan nu Dawuda dankaxi Baxurimi, a fan naxa siga mangɛ Dawuda ralande. Yudayakae nun 18 Bunyaminka sɔɔri mixi wulu keren nan nu na a fɔxɔ ra.Siba, naxan nu bara wali Sɔlu xa denbaya bɛ, a tan nun a xa di fu nun suuli, a nun a xa konyi mɔxɔɲɛn, e fan naxa siga Yurudɛn xure mangɛ ralande. 19 Mixie nu na mangɛ xa ɲama malife xure igiride tɛmui naxɛ, Gera xa di Simeyi naxa bira mangɛ bun ma, 20 a a mayandi, «N marigi, i naxa xɔnɛ ragata i bɔɲɛ kui n bɛ. I naxa i gbe ɲɔxɔ n ma fe ɲaaxi ra, n naxan nabaxi i ra i mini lɔxɔɛ. 21 N marigi, n bara n ma yunubi kolon. Na kui, to, n singe nan faxi i rasɛnɛde Yusufu xa mixie ya ma.» 22 Na tɛmui Seruya xa di Abisayi naxa a fala Dawuda bɛ, «A mu lanma xɛ Simeyi xa faxa, barima a bara mangɛ danka, Alatala naxan sugandixi?» 23 Dawuda naxa a yaabi, «Seruya xa die, munse na won tagi? Wo wama findife n yaxuie nan na to? A lanma mixi nde xa faxa to Isirayila bɔxi ma? N ɲan a kolon n bara gɛ mangɛya sɔtɔde to.» 24 Mangɛ naxa a fala Simeyi bɛ, «N tan Isirayila mangɛ, n bara n kali, n mu i faxama.» 25 Sɔlu xa di Mefiboseti fan naxa siga mangɛ ralande. Kabi mangɛ Dawuda keli lɔxɔɛ Darisalamu, a mu a sanyie maxa, a mu a xa dugie xa, a mu a dɛ xabe yailan. A nu mamɛ tife nɛ mangɛ xa gbilen bɔɲɛsa kui. 26 A to fa mangɛ ralande Darisalamu, mangɛ naxa a maxɔrin, «Mefiboseti, n to keli Darisalamu, munfe ra i mu bira n fɔxɔ ra nu?» 27 A naxa a yaabi, «N ma mangɛ, n tan mu a ra. Na lɔxɔɛ n ma konyi nan n madaxu. N a fala nɛ a bɛ a xa n baki n ma sofale fari sigafe ra mangɛ fɔxɔ ra. N nu a rabama na ki nɛ, barima n sanyie mu fan. 28 Kɔnɔ n ma konyi naxa siga n xun mafalade i xɔn. Yakɔsi, i tan naxan luxi alɔ Alatala xa malekɛ, i sagoe xa raba. 29 A sɛriyɛ ki ma a nu lanma i xa n baba bɔnsɔɛ birin faxa e xa fe kobi xa fe ra i tan mabiri, kɔnɔ i bara tin n xa lu i xa denbaya ya ma, won birin xa won dɛgɛ yire keren. Na kui n mu nɔma i maxandide fefe ra fa.» 30 Mangɛ naxa a fala a bɛ, «I naxa wɔyɛnyi yo sa na fari. N bara natɛ tongo Siba xa bɔxie xa itaxun.» 31 Mefiboseti naxa a yaabi, «N tan bɛ a nɔma a birin tongode. N ɲɛlɛxinxi barima i tan mangɛ bara so to i kɛndɛxi ra.» 32 Barasilayi Galadika nu bara mangɛ mati han Yurudɛn xure keli Rogelimi. E to xure igiri, a naxa a ɲungu mangɛ ma. 33 Barasilayi xa simaya nu bara ɲɛ tongo solomasaxan li. A nu bara mɛɛni mangɛ ma a to siga Maxanayimi kelife Darisalamu. Kuntigi belebele nan nu a ra. 34 Mangɛ naxa a fala Barasilayi bɛ, «I xa lu n fɛ ma Darisalamu. N nan ɲɔxɔ sama nɛ i xɔn ma a fanyi ra.» 35 Barasilayi naxa mangɛ yaabi, «A lanma n xa te Darisalamu? Ɲɛ yeri luxi n ma simaya ra fa? 36 N bara ɲɛ tongo solomasaxan sɔtɔ, n bara tagan sɔnɔn. Hali donse nun minse fanyi, n dɛ mu nɔma na kolonde. N tuli mu nɔma sigi xui mɛde. A mu lanma n xa findi kote tun na n ma mangɛ bɛ. 37 N man i matima nɛ dondoronti, kɔnɔ i wama yi hɛɛri mɔɔli fife n ma munfe ra? 38 Yandi, i xa diɲɛ n tan i xa konyi xa gbilen n baride, n xa sa faxa mɛnni, n nga nun n baba xa gaburi na dɛnnaxɛ. Kɔnɔ i naxan nabama n bɛ, i xa Kimehami xanin i xun ma, i xa a mali alɔ i wama a xɔn ma ki naxɛ.» 39 Mangɛ naxa a fala, «Awa, n xa Kimehami xanin n xun ma, n xa i waxɔnfe birin naba a bɛ.» 40 Ɲama birin to Yurudɛn xure giri, mangɛ naxa Barasilayi sunbu, a duba a bɛ. Na tɛmui Barasilayi naxa gbilen a xɔnyi, 41 mangɛ naxa siga Giligali, a nun Kimehami.Yuda ɲama nun Isirayila ɲama sɛɛti keren nan mangɛ mali Yurudɛn igiride. 42 Kɔnɔ Isirayila xɛmɛe naxa e mawa mangɛ xɔn, a falafe ra, «Muxu ngaxakerenyi Yudayakae i baxi muxu yi ra munfe ra? E tan i xa ɲama matixi munfe ra kelife ra Yurudɛn xure han i xɔnyi?» 43 Yudaya xɛmɛe naxa Isirayilakae yaabi, e naxɛ, «Mangɛ kelixi muxu bɔnsɔɛ nɛ. A mu lanma wo xa xɔnɔ na fe ma. Muxu bara mangɛ makula donse ra? A bara muxu buɲa?» 44 Isirayilakae naxa a fala e bɛ, «Muxu to findixi bɔnsɔɛ fu ra, muxu tide gbo wo bɛ mangɛ mabiri, a gbengbenyi yi mangɛ Dawuda. Wo wama muxu xurunfe munfe ra? Muxu tan xa singe mu mangɛ gbilenfe fala?» Kɔnɔ Yudayakae naxa xɔrɔxɔ dangi Isirayilakae ra.