Genesis 24 (YALU)
1 Iburahima bata yi fori. Alatala yi Iburahima baraka kirayaan sifan birin xɔn ma. 2 A walikɛɛn naxan fori dangu a walikɛɛn birin na, naxan yengi luxi a yii seen birin xɔn ma, Iburahima yi a fala na xa, a naxa, “I yiin naso n danban bun ma. 3 N fama i rakɔlɔdeni Alatala yi, kore xɔnna nun bɔxɔ xɔnna Ala, alogo i nama ɲaxanla fen n ma diin xa naxan findɛ Kanan kaan na n dɔxi dɛnaxan yi. 4 I sigama n bari bɔxɔn nan ma, n bɔnsɔnni, i mɛnna ɲaxalan keden fen Isiyaga xa, n ma diina.” 5 A walikɛɛn yi a yabi, a naxa, “Yanyina nde, na ɲaxanla mi birɛ n fɔxɔ ra fa bɔxɔni ito yi. Fɔ n xa i ya diin xali mɛnni, i ya bɔxɔni, i kelixi dɛnaxan yi ba?” 6 Iburahima yi a yabi, a naxa, “I nama n ma diin naxɛtɛ n kelideni de! 7 Alatala, Ala Naxan Kore, naxan n tongoxi n bari muxune tagi e nun n bɔnsɔnni, naxan falan tixi n xa, naxan a kɔlɔxi a bɔxɔni ito soma nɛn n bɔnsɔnna yii, a tan yatina a malekan nasigama i yɛ ra nɛn alogo i xa nɔ ɲaxanla sɔtɔdeni n ma diin xa mɛnni. 8 Xa ɲaxanla mi fa sa tin birɛ i fɔxɔ ra, i fama nɛn natangadeni n ma kɔlɔn ma, i naxan tongoxi n xa. Koni i nama xɛtɛ n ma diin na mɛnni.” 9 Walikɛɛn yi a yiin naso a kanna Iburahima danban bun ma, a yi a kɔlɔ na ma. 10 Walikɛɛn yi ɲɔgɔmɛ fu tongo Iburahima a ɲɔgɔmɛne tagi e nun se faɲi gbegbe. A yi keli, a yi siga Nahori a taani, Mesopotamiya yamanan kɔmɛn fɔxɔni. 11 Ɲinbari waxatini, a yi xɔɲinna li naxan gexi taan fari ma. A yi ɲɔgɔmɛne rafelen mɛnni. Ɲaxanle yi fama ige badeni na xɔɲinna nan na. 12 A yi Ala maxandi, a naxa, “Alatala, n kanna Iburahimaa Ala, n bata i maxandi alogo n ma sigatiin xa findi xunna kenla ra n xa to. I xa hinan n kanna Iburahima ra. 13 I bata n to xɔɲinna dɛxɔn ma, taan sungutunne fama ige badeni dɛnaxan yi. 14 N sungutunna nde maxɔdinma nɛn, a xa a ige ba seen so n yii, n yi igen min. Xa a li, a n yabi iki, a naxa, ‘I xa igen min, n mɔn xa igen so i ya ɲɔgɔmɛne fan yii,’ n na a kolonma nɛn na waxatini, i ya ɲaxalan sugandixin yatin nan na ra Isiyaga xa, i ya walikɛna. Na waxatini n na a kolonma nɛn, a i bata hinan n kanna ra.” 15 Benun a xa yelin na falan tiyɛ, Rebeka yi fa, Betuyeli a dii tɛmɛna, Nahori nun Milika mamandenna. Nahori, Iburahima xunyɛn nan a ra. A fɛɲɛn yi dɔxi a tungunna fari. 16 Sungutun tofaɲin nan yi a ra, naxan mi yi xɛmɛ feen kolon. A yi godo xɔɲin dɛɛn na, a yi a fɛɲɛn nafe igen na, a mɔn yi te. 17 Iburahimaa walikɛɛn yi a gi, a sa a ralan. A yi a fala a xa, a naxa, “Yandi, a lu n xa igena nde min, naxan i ya fɛɲɛn kui.” 18 A yi a yabi, a naxa, “Nba, igen min.” A yi a fɛɲɛn nagodo a tungunna fari, a yi igen so a yii. 19 A to yelin igen soɛ a yii, a yi a fala a xa, a naxa, “N ni igen bama nɛn i ya ɲɔgɔmɛne fan xa alogo e birin xa wasa igen na.” 20 A yi igen sa xuruse mindeni, a mɔn yi siga a giyɛ a sa ige gbɛtɛ sɛgɛ. Ɲɔgɔmɛne birin yi wasa igen na. 21 Xɛmɛni ito yi a dundu, a yi a miri, yanyina nde, Alatala bata n ma sigatiin nasɔnɔya n xa. 22 Ɲɔgɔmɛne to yelin igen minɲɛ, xɛmɛni ito yi xɛma wuredin so sungutunna yii naxan sama ɲɔɛɛn na, na garamu sennin liyɛ, e nun xɛma yiikɔɛraso firin, naxan garamu kɛmɛ liyɛ. 23 A yi a maxɔdin, a naxa, “Nde a dii i tan na? Yandi, a fala n xa, xa yigiyana nde i baba konni, nxu xa xi na to kɔɛɛn na?” 24 A yi a fala a xa, a naxa, “Betuyeli a diin nan n na, Milika nun Nahori mamandenna nan n na.” 25 Ɲaxanli ito mɔn yi a fala, a naxa, “Nxu konni sɛxɛn nun ɲɔxɔndedɛ gbegbeen na, yigiyaden fan na ɛ luma dɛnaxan yi.” 26 Xɛmɛni ito yi a xinbi sin Alatala yɛtagi. 27 A yi a fala, a naxa, “Alatala, n kanna Iburahimaa Ala, n bata i tantun. I hinanma n kanna Iburahima ra waxatin birin. I ya lannayaan mi kalɛ. N ma sigatini, Alatala, n xunna tixi yiren nan na, dɛnaxan findixi n kanna Iburahima xunyɛn konna ra.” 28 Sungutunni ito yi a gi siga a konni, a sa xɔɲɛni ito a fe fala a nga xa. 29 Rebeka tadana nde yi na naxan xili Laban. A yi mini mafurɛn, a yi siga xɔɲin dɛɛn na xɛmɛn tixi dɛnaxan yi. 30 A bata yi ɲɔɛrasoon nun yiikɔɛrasoon to a xunyɛn ɲaxalanmaan yii. A mɔn bata yi a xunyɛn dɛntɛgɛ xuiin mɛ xɛmɛna falana fe ra. A yi siga xɛmɛni ito yireni a tixi xɔɲinna fɛma e nun ɲɔgɔmɛne. 31 A yi a fala a xa, a naxa, “Fa be, Alatala barakan fixi naxan ma. Nanfera i tixi tandeni? N bata banxini tɔn i yigiyadena e nun ɲɔgɔmɛne lan e xa lu dɛnaxan yi.” 32 Xɛmɛni ito yi so Laban konni. Laban yi goronna ragodo ɲɔgɔmɛne fari. A sɛxɛn so e yii e nun ɲɔxɔndedɛna e naxan donma. A yi igen fan so xɛmɛni ito yii, e nun muxun naxanye birin biraxi a fɔxɔ ra, alogo e xa e sanne maxa. 33 A yi fa donseen na e xa, koni a yi a fala, a naxa, “N mi n dɛgema singe, fɔ n xa falan ti ɛ xa, n lanma n xa naxan yita ɛ ra.” Laban yi a fala a xa, a naxa, “Falan ti xɛ.” 34 Xɛmɛni ito yi a fala, a naxa, “N tan Iburahimaa walikɛɛn nan n na. 35 Alatala bata baraka gbegbeen nagidi n kanna Iburahima ma. A bata findi nafulu kanna ra, bayo Ala bata xuruseen sifan birin fi a ma e nun gbetin nun xɛmaan nun walikɛ xɛmɛne nun walikɛ ɲaxanle nun ɲɔgɔmɛne nun sofanle. Ala bata na birin fi a ma. 36 N kanna Iburahima a ɲaxanla Saran, hali a to yi forixi, a yi diin bari a ma. A kɛɛn birin soxi diini ito nan yii.” 37 “Iburahima n nakɔlɔxi nɛn, a naxa, ‘I nama ɲaxanla tongo n ma diin xa naxan findɛ Kanan kaan na n dɔxi dɛnaxan yi. 38 I xa siga n baba denbayani n bɔnsɔnni alogo i xa ɲaxanla fen n ma diin xa mɛnni.’ 39 Na waxatini, n yi n kanna maxɔdin, n naxa, ‘Xa na ɲaxanla fa tondi biradeni n fɔxɔ ra go?’ 40 A yi n yabi, a naxa, ‘N sigan tima Alatala naxan yɛtagi, na fama nɛn a malekan biradeni i fɔxɔ ra alogo i ya sigatiin xa sɔnɔya. I fama nɛn ɲaxanla tongodeni n ma diin xa n bɔnsɔnni, n baba denbayani. 41 Na waxatini i na siga n bɔnsɔnna tagi, xa e mi fa sa sungutunna so i yii, i bata ratanga n ma marakɔlɔn ma.’ ” 42 “N to xɔɲinna yiren li, n yi maxandin ti, n naxa, ‘Alatala, n kanna Iburahimaa Ala, xa i bata a ɲɛnige n xa, i xa n ma sigatiin nasɔnɔya, 43 i yɛɛn ti n na xɔɲinna dɛxɔn ma. N fama nɛn sungutunna nde maxɔdindeni naxan fama ige badeni, a a xa igen so n yii naxan a fɛɲɛn kui alogo n xa n min. 44 Xa a n yabi, a naxa, “Igen min, n na igen bama nɛn i ya ɲɔgɔmɛne fan xa, e min,” n na a kolonma nɛn na waxatini, Alatalaa sungutun sugandixin yatin nan na ra n kanna Iburahima a diin xa.’ ” 45 “Benun n xa yelin na falan tiyɛ n yɛtɛ ma, Rebeka yi fa, fɛɲɛn dɔxi a tungunna fari. A yi godo xɔɲin dɛɛn na, a yi igen ba. N yi a maxɔdin, n naxa, ‘Yandi igen so n yii, n xa n min.’ 46 A yi a fɛɲɛn nagodo mafurɛn a tungunna fari, a yi a fala n xa, a naxa, ‘Igen min, i na yelin igen minɲɛ, n na igen soma nɛn i ya ɲɔgɔmɛne fan yii.’ N yi n min, a mɔn yi igen so ɲɔgɔmɛne yii. 47 N yi a maxɔdin, n naxa, ‘Nde a dii i tan na?’ A yi n yabi, a naxa, ‘Betuyeli a diin nan n na, Nahori nun Milika mamandenna nan n na.’ N yi xɛma wuredin so a ɲɔɛɛn na, n mɔn yi xɛma yiirasone so a yii kɔɛɛn na. 48 N yi n xinbi sin Alatala yɛtagi. N yi Alatala tantun, n kanna Iburahimaa Ala, bayo a bata n ti kira faɲin xɔn ma alogo n xa n kanna xunyɛna dii ɲaxalanmaan tongo a diin xa. 49 Iki, a fala n xa, xa i hinanma n kanna ra lannayani. Xa na mi a ra, n sigama nɛn yire gbɛtɛ yi.” 50 Laban nun Betuyeli yi a yabi, a naxa, “Alatala nan feni itoe ragidixi. Nxu mi na matandɛ. 51 Rebeka nan tixi i yɛtagi ito ra. A xali i yii, alogo a xa findi i kanna diina ɲaxanla ra, alo Alatala a fala kii naxan yi.” 52 Iburahimaa walikɛɛn to na fala xuine mɛ, a yi a xinbi sin Alatala yɛtagi. 53 Na xanbi ra, a yi muran gbeti daxin nun xɛma daxin nun dugine ramini a goronne yɛ, a e so Rebeka yii. A yi Rebeka nga nun a tada fan ki. 54 Iburahima a walikɛɛn nun a fɔxɔrabirane, e birin yi e dɛge, e igen min, e yi so e sadeni.E to keli xɔtɔnni, Iburahimaa walikɛɛn yi a fala Rebeka nga nun a tada xa, a naxa, “Ɛ a lu fa n xa xɛtɛ n kanna konni.” 55 E yi a fala, e naxa, “Sungutunni ito xa lu be singen, a xa xii fu ɲɔxɔn liga be waxatini ito yi, na xanbi ra, i siga.” 56 Walikɛɛn mɔn yi e yabi, a naxa, “Ɛ nama n makankan be. Alatala bata n ma sigatiin findi n ma xunna kenla ra. Ɛ a lu fa n xa xɛtɛ n kanna konni.” 57 E yi a fala, e naxa, “En sungutunni ito xili ba, en na a maxɔdin, en xa a ɲɛnigen kolon.” 58 E yi Rebeka xili, e yi a maxɔdin, e naxa, “I waxi siga feni ba, ɛ nun xɛmɛni ito?” Rebeka yi a yabi, a naxa, “Ɔn, n waxi siga feni.” 59 E yi e xunyɛn Rebeka so e yii e nun ɲaxanla naxan yi a maxuruma. E nun Iburahima walikɛɛn nun a muxune yi siga. 60 E yi duba Rebeka xa, e naxa, “I tan nxu xunyɛna. Ala xa i yixɛtɛne rawuya ayi han wuli wuli wuyaxi, e nɔɔn sɔtɔ e yaxune xun na.” 61 Rebeka nun a walikɛ ɲaxanle yi dɔxɔ ɲɔgɔmɛne fari, e yi bira Iburahima a walikɛɛn fɔxɔ ra, e birin yi siga. 62 Isiyaga bata yi keli Lahayi Royi xɔɲinna yireni. A yi siga Negewi bɔxɔni, a sa dɔxɔ na. 63 Ɲinbanna nde ra, a minixi a masigadeni, a yi ɲɔgɔmɛne to fɛ. 64 Rebeka to Isiyaga to, a yi tugan ɲɔgɔmɛne fari, a godo bɔxɔni. 65 A yi walikɛɛn maxɔdin, a naxa, “Muxun mundun ito ra naxan fama en nalandeni xɛɛn ma?” 66 Iburahima a walikɛɛn yi a yabi, a naxa, “N kanna nan na ra.” Nayi, a yi dugin so a yɛtagin xun na.Walikɛni ito yi a fala Isiyaga xa, a feen naxanye birin ligaxi. 67 Na xanbi ra, Isiyaga yi Rebeka tongo, a yi a xali bubuna nde kui, a nga Saran yi dɔxi dɛnaxan yi nun. Rebeka yi findi a ɲaxanla ra. A yi a xanu. Isiyaga nga faxa sunun yi ba a ma Rebekaa fe ra.