Matthew 21 (TOMA)
1 Siɛgi zu ti maaɓuɠani la Zeluzalɛme ʋa, ti zeelini Ɓɛtefazé taa goi ɠobaʋɛ, Wolive wulu ɓelei ma ɠizei ɠobaʋɛ. Yesu ná-kaladopo felegɔ leʋeni, 2 é ɠɛ ti ma: «À li taa goi nii zu, é wo luɠɔ. Wa lɛɛna nɔ feya, wa soovale saai ta ɠaazu, giliai, ma yiʋoi loni koba. À ti vie, wo ʋa ga tiye pɔ̀. 3 Ni nu a faa wona wo ma, à ɠɛ ma nɔ: ‹Màliɠii ɓɛdɛi ɠa ti ʋa.› Gaamanɔ toɠa ti yɛna, ti li.» 4 Nii ɠɛɛni, naa ɠa a kɛ, nii GALA goo wo nui boni ma yeeluɠɔ, naa laazeeli ga: 5 «À ɠɛ Siyɔn nuɓusɛi ma:Wɛlɛ ɗa-masagi ʋa, é ʋaazu è ʋɔ,é ga ɓɔɠɔmaayei nu, é zeini soovale saai ɠɔma,soovale saai ma yiʋoi ɠɔma.» 6 Kaladopoiti ti liini, ti ziɛ ga naa nɔ, nii Yesu boni ti ma. 7 Ti ʋaani ga soovale saai ta ná-ziʋoi, ti ta-zeɠe wolaiti pɛɛni ti ɠɔma, Yesu lɛ, é zei kɔma. 8 Bɛbɛi zaama nu mɔinmɔin ge ɠɛni ta-zeɠe wolaiti pɛɛzu pelei zu, tanigaa ti ɗa gulu ɓekegiti teʋe, ti ɗa ti ʋɛɛ pelei zu. 9 Bɛbɛi nii pɛ é ɠɛni ziɛzu Yesu luɠɔʋelei, ta poluʋelei, ti ɠɛni wooɠulazu, ti ɗa ɠɛ ma:«Ozana Davide ná-Doun Zunui ʋɛ!Maliɠii tuya loo naama nui ʋɛ, nii é ʋaazu daaseigi zu!Ozana GALA bɛ geeɠɔlɔgi ungaʋɛ!» 10 Siɛgi zu Yesu lɛɛni la Zeluzalɛme, taa nuiti pɛ ti ɠɛni wuulee, ti ɗa ɠɛ ma: «Ɓɛ ɠa ga nii?» 11 Bɛbɛi nii é ɠɛni polu, naati ti ɠɛni ti wooɠaaʋotesu, ti ɗa ɠɛ ma: «Galilé yooi zu Nazalɛte ƓALA goo wo nui Yesu ʋe.» 12 Yesu lɛɛni GALA sei ʋɛlɛi ma ɠoizuʋɛ, é pɔdi loo nuiti pɛ kpɛ ná. É wali valibo nuiti ta-laɓaliiti tokani, naa ʋɛɛ poopo pɔdi nuiti ta-ɓɔkpɔgiti ba. 13 É ɠɛni ti ma: «Sɛʋɛʋɛ GALA Sɛʋɛi zu ga: ‹Nà-pɛlɛi ɠa loli ga GALA fali ʋɛlɛi.› Kɛlɛ wɔun, wo ná ɠɛa ga toosu nuiti dɔɔɠuzuʋɛ.» 14 Gaazuɠole nuiti ta mɛɠɛlɛ nuiti ti maaɓuɠani ba, GALA sei ʋɛlɛi ma ɠoizuʋɛ, tama é ti ɠɛdɛ. 15 Zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ta tɔ kalamɔinti ti laavɔɔ vaiti kaai ma, niiti é ti ɠɛɛni, ta ti doungoiti goomɛnigai ma GALA sei ʋɛlɛi ma ɠoizuʋɛ, ti ɗa ɠɛ ma: «Ozana Davide ná-Doun zunui ʋɛ,» ti yiiɠaawanani ga gola. 16 Ti ɠɛni Yesu ma: «Ɗa nuu mɛnisu nɛi, nii doungoiti ti bosu?» Yesu ɠɛ ti ma: «Eyei. Wɔun kaipa wo la dɛ niima wooi ɠalani mu ɓaa, nii é ɠɛɛzu ma:‹Doungoiti ta ɲiimiɓɔlegiti daaʋɛ ɠaè ɗa-lɛbiyai zɔlɔɔsu ná›?» 17 Naa ʋoluma, é ti yɛni ná, é ɠula taai ʋa, é li Ɓetani, é kpidi ɠila kɛ ná. 18 Sobuzobui, siɛgi zu é ɠɛni ɠalesu la ma taazuʋɛ, pului soni. 19 É kooleɠoole gului ta ɠaani pele ɠobaʋɛ. É maaɓuɠani ba. Kɛlɛ é la ma waa nɔpɛ kaani ga, kɛni gaalaagiti nɔ. É zɛba é ɠɛ gului ma: «Eyɛsu pɛ è la mɔ gwaa ɠila kpalaa boga!» Gaamago nɔ, gului naa vɔɔni. 20 Kaladopoiti ti miná ɠaai ma, ti laavɔɔni ga gola, ti ɗa ɠɛ ma: «Gului nii vɔɔʋɛ ɠale gaamago nɔ?» 21 Yesu ɠɛni ti ma: «Gè bo wo ma ga gaamai, ni kidaaleʋei ɠa wo ya, wo la inɛinɛni, nii ɠani gè kɛai ga kooleɠoole gului nii, wa zoo wo kɛɠalai ɠɛ, kɛlɛ é ɓudɛ naa maazu, wa vɔlɔ wa ɠɛ gizei nii ma: ‹Wuzeɠe miná, è ʋili kpoloɗɛi wu,› tama naama vai ɠa ɠɛ nɔ ti. 22 Ni wa GALA falina ga kidaaleʋei, nii nɔpɛ wo falizu, wa sɔlɔɔ.» 23 Yesu liini GALA sei ʋɛlɛi ma ɠoizuʋɛ, é tɔɔzei ga kalagi woga. Zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ta nuɓusɛiti ta-lotuɠɔiti ti maaɓuɠani ba naama ziɛgi zu, ti ɠɛ ma: «Zobo kpɛgele ɠa è niima vaiti kɛɛzu la? Ɓɛ ɠa é ma zobogi vea è ya?» 24 Yesu ti wooɠaaʋoteni, é ɠɛ ti ma: «Nà ɓalaa, gaazaɠa gila ka bɛ̀ ga gè bo wo ma. Ni wa gòoɠaaʋotena, nà ɓalaa, zobogi nii gè niima vaiti kɛɛzu bu, nà naa zeɠezuʋɛ lɛ ga woye niina. 25 Ɓɛ ɠa é zobogi veeni Zan ʋɛ ga é ɗa ɓatizei wo? GALA ge ɠɛni de, ɓaa nuiti kɛni de?»Ti yɛni sulatilatisu yɔɠɔzu, ti ɗa ɠɛ ma: «Ni ada ɠɛɛna ma: ‹GALA ge ɠɛni de,› toɠa ɠɛ ade ma: ‹Lee vaa zu mu wo la ɠɛni laani Zan la?› 26 Kɛlɛ ada ɠɛɛna ma mɔnɔ: ‹Nuiti kɛni de,› kɛni ade lua bɛbɛi ná-ziiɠulai ʋa, tɔɔzei ɛsɛ pɛ ge ɠɛni devezu ga Zan ɠɛni ga GALA goo wo nu.» 27 Ti zɛba ti Yesu wooɠaaʋote, ti ɠɛ ma: «Gi la kwɛni.» Yesu ɠɛni ti ma: «Nɔ̀un nà ɓalaa gè la zobogi nii zeɠezu lɛa ga woye pɛ, nii gè niima vaiti kɛɛzu la.» 28 Yesu ɠɛni ma: «Wa ɠisiɛzu ɠale? Zunu ɠila ge ɠɛni ná, nii doun zunu felegɔ ɠɛni zea. É ɠɛni ma mɔungi ma: ‹Dòun zunu, li za, è botii ɠɛ bɛ̀ leezɛn ɓelei zu.› 29 Naa ɠɛni ma: ‹Gè la liizu.› Naa ʋoluma zunu loungoi naa ɠigi valiboni, é li kpelei zu. 30 Doun kɛɛɠɛi ɓɔɛni ná-doun zunui velesiɛi ʋɔ, é deve ɠilagi naa nɔ ve zea, naa ɠɛ ma: ‹Kɛ̀ɛ, zèe ɠa bu, nà liizu,› kɛlɛ é la kɛɛni é ʋa li. 31 Doun zunu felegɔi naati saama, ɓɛ ɠa é kɛɛɠɛ yiima vai ɠɛai?» Ti Yesu wooɠaaʋoteni, ti ɠɛ ma: «Doun mɔungi.» Yesu ɠɛni ti ma: «Gè bo wo ma ga gaamai, mulu zo nuiti ta koloɠolo anzanuiti ta leʋesu wo ʋa, ti li GALA ná-masadai zu. 32 Tɔɔzei Zan ʋaani wo ʋɔ, é telebo pelei lɛ ga woye, wo la laani da. Kɛlɛ mulu zo nuiti ta koloɠolo anzanuiti ti laani da. Anɛɛ ɓalaa wo ɠaazulaani miná ma, wo la valiboni wo-yiimaʋɛ, wo ʋa la da.» 33 «À woilo faalaali taɠili ma: Zou kɛɛ nu ɠila ge leezɛn ɓelei laani, é maaɠaku ga sasai, é kɔɠɛi lo ná dɔɔi ɠula vai zu, é pɛlɛ ɠaaɠooza golai lo ná maaɓɛɛ vai zu. Naa pɛ poluma, é kpelei ɠalivaani kpele makɛ nua ma, é li zou ɠili su. 34 Naama waai ɠula yeeɠɛɠalai maaɓuɠazuʋɛ, é ná-botiɠɛ nuiti teʋeni kpele makɛ nuiti ma, ga ti daamiizuʋɛ ve kpele ɠaawaai zu. 35 Kɛlɛ kpele makɛ nuiti ti looni ná-botiɠɛ nuiti su, ti gilagi loɠa, ti zɔi ʋa, ti saʋasiɛi zɔɔ ga kɔtuiti. 36 Kpele kɛɛ nui botiɠɛ nui taɠiligaa leʋeni ʋolu, niiti ti mɔinni, é leʋe ma mɔungiti ba. Kɛlɛ nii nɔ é zeelini nu mɔungiti ma, naa nɔ ɠa tiya ɓalaa kpele makɛ nuiti ti seini ti ma. 37 Gaaɓelagi, é doun zunui leʋeni ti ma, é ɗa ɠisiɛ ga: ‹Ta unfe dòun zunui ma.› 38 Kɛlɛ tɛi kpele makɛ nuiti ti ná-doun zunui ɠaani nɔ feya, ti ɠɛni ɓɔɠɔ ma: ‹Pogani zeɠe nui ɠa. Ade paa, de ná-poganii zeɠe ga adɔnɔ.› 39 Ti soni, ti kula kpelei ʋa, ti paa. 40 «Siɛgi zu kpele kɛɛ nui ʋaazu la, lee ɠa a kɛ ga kpele makɛ nui naati?» 41 Ti gooɠaaʋoteni, ti ɠɛ ma: «Toɠa nu ɲɔi naati paa, maawɔinɠa nɔpɛ ge la ɠɛa ba, naa ʋoluma é kpelei ɠaliva kpele makɛ nui taɠiligaa ma, niiti ta ɠɛ daamiizuʋɛ veezu zea ma yeeɠɛɠalai ma.» 42 Yesu ɠɛni ti ma ʋolu: «Kaipa wo la dɛ niima wooi ɠalani GALA sɛʋɛiti su:‹Kɔtui nii pɛlɛ lo nuiti ti ɠɛlɛni ba,naa ɠa kɛai ga sɔɓelama ɠɔtu wolai.Maliɠii ɠa é niima vai ɠɛa,tama toɠa ga laavɔɔ vaa ade ɠaazu.› 43 Naa ɠa é ba, nà bosu wo ma ga: GALA ná-masadai ɠa ɠula wo ya, é ve nuɓusɛ ɠiligaa ya, niiti ta ɠɛ gaawaai ɠulazu. 44 [Zɔi nɔpɛ é loozu kɔtui nii ma, naama nui ɠa ɓulukpulu. Zɔi nɔpɛ kɔtui nii a loo ma, ma nui wolowolo.]» 45 Zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ta Faliziɛinti ti naama vaalaaliiti mɛnigai ma, ti gaaɠaani ga tiya ɠa Yesu ɠɛni vaazu ti ma. 46 Ti tɔɔzeini ga so keleɠele gaiziaa, kɛlɛ ti ɠɛni luazu bɛbɛi ʋa, tɔɔzei ɛsɛ pɛ ge deveni ga Yesu ɠa ga GALA goo wo nu.