Isaiah 37 (TBIAOTANT)

1 Ezɨ Judan Atrivim Hesekia Asirian atrivimɨn abuir gumazimɨn akam baregha, uan korotiaba abɨagharigha buaber korotiaba aghuigha, Ikiavɨra Itir Godɨn Dɨpenimɨn ghu. 2 Egha atrivimɨn dɨpenimɨn garir gumazim Eliakim ko, atrivimɨn akɨnafariba osirir gumazim Sepna, ko ofa gamir gumazir ghuribar diazɨ, me izi. Ezɨ a me amangizɨ, me Emosɨn otarim, Aisaian ganasa zui. Ezɨ gumazir kaba, azirakar korotiaba aghuigha zui. 3 Me ghuava otivigha kamaghɨn Aisaia mɨgei, “Atrivim Hesekia ghaze, Kar osɨmtɨzir ekiaba ko aghumsɨziba otivir dughiam. Asiriaba dɨbovir mɨgɨrɨgɨar avɨribar e gami. E amizir navim asangizɨmɨn mɨn ami, a borim batamin dughiam otozɨ, an a batamin gavgaviba puvatɨ. 4 Asirian atrivim uan abuir gumazim amadazɨ, a iza dɨbovir akabar en Godɨn Zurara Ikiavɨra Itim mɨkeme. E fo, Ikiavɨra Itir God, an dɨbovir akaba baregha gɨfa, egh gumazir kamaghɨn amizim, God ivezir kuram a danɨngam. Kamaghɨn amizɨ, nɨ en akuragh God ko mɨkɨmtɨ, Ikiavɨra Itir God, e varazira en akuraghtɨ, e ovengan kogham.” 5 5-6 Ezɨ Aisaia Hesekian akam baregha, kamaghɨn gumazir an akam inigha izir kabav gei, “Ia uamategh atrivim bagh mangɨ Ikiavɨra Itir Godɨn akamɨn gun a mɨkemegh. Ikiavɨra Itir God ghaze, ‘Nɨ akar a nan tiraghtirazir kam, mɨghɨgh a gɨnɨghnɨgh atiatingan markɨ. A pura Asirian atrivimɨn ingangarir gumazir kɨnim, a mɨgɨrɨgɨar kam gami. 7 Ia oragh. Kɨ uan Duamɨn gavgavimɨn, Asirian atrivim damightɨ an okam nɨghnɨgham. Egh a mɨgɨrɨgɨar kɨnim baregh pura uamategh arɨ uan kantrin mangɨgham. An Asirian kantrin ikɨvɨra ikɨtɨ, kɨ gumazitabar amightɨ, me a mɨsueghtɨ an aremegham.’ ” 8 Ezɨ Asirian abuir gumazim kamaghɨn oraki, Atrivim Senakerip Lakisɨn nguibam ataki. Ezɨ abuir gumazir kam dɨkavigha Jerusalem ategha ghua Libnan nguibamɨn otogha garima, an atrivim Lipnan nguibamɨn ikia Lipnabav sosi. Ezɨ a ghuava atrivim bato. 9 Asiriaba mɨsogha itima, gumazir maba iza Atrivim Senakerip mɨgɨa ghaze, “Itiopian Atrivim Tirhaka uan mɨdorozir gumaziba ko iza nɨ ko mɨsoghasa.” Ezɨ Senakerip Jerusalem iniasa nɨghnɨsi, kamaghɨn amizɨ, an akɨnafarir mam osirizɨ, an abuir gumaziba a inigha Hesekia bagha ghu. 10 Senakerip kamaghɨn akɨnafarim osiri, “Hesekia, kɨ fo, Godɨn nɨ nɨghnɨzir gavgavim itim, a nɨ mɨgɨa ghaze, kɨ mɨsogh ia abɨnigh Jerusalem inighan kogham. A nɨ gifari. Nɨ bar an akam baraghan markɨ. 11 E Asirian atriviba, nɨ uabɨ en arazibagh fo, e kantrin igharazibar atriviba ko mɨsogha bar me gasɨghasɨsi. Egha nɨ ti ghaze, kɨ nɨn kantri kamaghɨram a damighan kogham? Puvatɨ, ia guizbangɨra e gitaghan kogham. 12 Nan inazir afeziaba fomɨra, Gosenɨn nguibam, Haranɨn nguibam, Resepɨn nguibam, ko Idenɨn gumazamizir Telasarɨn nguibamɨn itiba, me nguibar kabagh asɨghasɨki. Ezɨ men aseba men akurazir puvatɨ, ezɨ me deragha ikezir puvatɨ. 13 Ezɨ nguibar kaba, Hamat, Arpat, Sefarvaim, Hena, ko Iva, men atriviba datɨrɨghɨn managhɨra iti? Me itir puvatɨ. E bar me mɨsoagharɨghizɨ me ariaghire.” 14 Ezɨ Atrivim Hesekia akɨnafarir kam, abuir gumazir a inigha izeziba dama an suiragha an ganigha, a inigha Ikiavɨra Itir Godɨn Dɨpenimɨn ghu. Egha Ikiavɨra Itir Godɨn damazimɨn an onegha anetɨ. 15 15-16 Egha Hesekia kamaghɨn Ikiavɨra Itir God ko mɨgei, “O Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgaviba Bar Itim, nɨ Israelian God, nɨ enselɨn bar gavgavibagh afiragha bar pɨn uan atrivir dabirabim gaperaghav iti. Ezɨ nɨn gavgavim enselɨn bar gavgavibar gavgavim gafira. Nɨrara, nɨ guizbangɨra God, nɨ nguazir kamɨn kantribar gumazamiziba bar me gativagha men gari. Nɨrara, overiam ko nguazimɨn ingari. 17 O Ikiavɨra Itir God, nɨ deragh kuarim atɨgh nan mɨgɨrɨgɨaba baregh, egh deravɨra bizir kurar e bativizir kabar gan. Nɨ Godɨn Angamɨra Itim. Ezɨ Senakerip nɨ dɨpova mɨkemezir akar kaba, nɨ deragh da baregh dar gan. 18 O Ikiavɨra Itir God, e kamaghɨn fogha gɨfa, Asirian atriviba kantriba bar dagh asɨghasigha men nguaziba saram asɨghasɨki. 19 Egha atrivir kaba, kantrin kabar marvir guaba sarama asɨghasigha da isa avimɨn da tue. Men marvir guar kaba, da guizɨn godba puvatɨ, me temeba ko dagɨaba isa uan dafaribar dar kɨri. Kamaghɨn amizɨ, Asiriaba bar moghɨra dagh asɨghasigha, dagh apongezɨ da isi. 20 O Ikiavɨra Itir God, nɨ en God, nɨ datɨrɨghɨn en akuragh Senakeripɨn dafarimɨn uam en inigh. Eghtɨ nguazir kamɨn kantribar gumazamiziba bar kamagh ganigh fogh suam, nɨrara nɨ Ikiavɨra Itir God.” 21 Ezɨ Emosɨn otarim Aisaia, Hesekia bagha kamaghɨn akam amada, “Ikiavɨra Itir God, a Israelian God, a ghaze, ‘Nɨ Asirian Atrivim Senakeripɨn dafarimɨn, ia ua uari iniasa nan azangsɨki. 22 Kamaghɨn amizɨ, Ikiavɨra Itir God datɨrɨghɨn Asirian Atrivim Senakerip gɨnɨghnɨgha akar kam gami. A kamaghɨn mɨgei: “ ‘Saionɨn nguibar ekiam, a mati amizir igiar bar dirim,a nɨ dɨpova aghumsɨzir akabar nɨ mɨgei.Jerusalem nɨn gɨrakɨrangɨn, nɨ dɨpova uan dapanim roi. 23 Nɨ uabɨra uan ziam fa, egha nɨ tinara akar kuraba ko dɨbovibar a gami?Nɨ tinara pamtemɨn tiraghtirazir akabar a mɨgei?Nɨ tinara dɨkabɨnasa arazir kabagh ami?Kɨrara, kɨ Israelian Godɨn Bar Zuezim, nɨ bizir kabar na gami! 24 Nɨ uan ingangarir gumazir dapanibav kemezɨ,me nɨn ziam fa nan ziamɨn tira.Ezɨ kɨ men akatoribar mɨgɨrɨgɨar kaba baraki.Kɨ fo, nɨ kamaghɨn mɨgɨa ghaze, nɨ uan karisɨn avɨriba inigha Lebanonɨn Mɨghsɨabar orazibar ghuavanega,egha bar Lebanonɨn ruarir bar pɨzimɨn aven ghua, danganir gumazamiziba aven zuir puvatɨzimɨn,nɨ temer sidan bar ruariba ko temer painɨn bar aghuiba oke. 25 Egha nɨ pura tintinibar aruir dughiabar, nɨ damamin dɨpatam gasazir puvatɨ.Dɨpaba bar dakezir dughiamɨn, nɨ kuizir mozir dɨpaba,da bar moghɨra izefe, ezɨ nɨn adarazi da api.Egh nɨ mangɨ Isipɨn Faner ekiabar arutɨ,nɨn sueba dɨpar kabar amutɨ da mɨsɨngam. 26 “ ‘Senakerip, nɨ kamaghɨn fozir puvatɨ,kɨ fomɨra bizir kabar amuasa nɨ amɨsefe.Kɨ, nguibar gavgavir dɨvazir gavgaviba itiba, kɨ dagh asɨghasɨghasa, gavgavim nɨ ganɨngi.Ezɨ nɨ nan nɨghnɨzimra gɨn ghua nguibar kaba akaragharɨghizɨ da iregha,mati me dagɨaba pozibav kɨnizɨ, da iti. 27 Ezɨ gumazamizir nguibar kabar itiba bar atiatingi.Me okam nɨghnɨgha men gavgaviba bar moghɨra gefe.Me mati, aruer dughiamɨn, amɨnir fefem iza grazibar isida mɨdɨi moghɨn mɨsigha iti.Amɨnir fefer kam aruem anadir naghɨn ikegha iza,grazir dɨpenir siriabar aghuiba ko grazir tintinimɨn aghuibar isizɨ,da deragha aghuir puvatɨ. 28 “ ‘Ezɨ kɨ bar moghɨra nɨ gɨfo,nɨn dabirabir araziba ko dɨkavir araziba, ko iza zuir araziba,kɨ bar dagh fo.Egha nɨn anɨngagharir nan itim,kɨ uaghan bar a gɨfo. 29 Nɨn anɨngagharir nan itir akaba ko, nɨ uabɨra uabɨ feir arazim,kɨ bar dagh fo.Ezɨ kɨ datɨrɨghɨn akezim isɨ nɨn atinim darugh, egh ainɨn otevir me hosɨn akam gazuim, isɨ nɨn akam darugham.Egh nɨ amɨkɨrɨgh, tuavir nɨ uan nguibamɨn ikegha izezim uam an mangɨgham.’ ” 30 Ezɨ Aisaia akar ababanir mam isa Hesekia ganɨga kamaghɨn mɨgei: “Ia kamaghɨn ganigh fogham, azenir kam ko azenir gɨn izamimɨn, ia dagheba oparan kogham.Ia azenir kamɨn witɨn pura uari azenibar otiviba ini dar amɨ,egh mangɨ azenir pumuningɨn, ia azenir faragha ghuzimɨn dagher ovɨzir iregha aghuiba, ia dar amɨ,egh namba 3ɨn azenimɨn, ia ua ingarɨva opar damɨ.Egh ia uaghan wainɨn ovɨzibar amɨsɨ,wainɨn ikarɨziba oparɨva, dar ovɨzibar amam. 31 “Eghtɨ Judan anabamɨn gumazamizir ikiavɨra itir varazira,me witɨn azenim puvɨra be moghɨn, borir avɨriba batɨ bar avɨrasemegham. 32 Eghtɨ apaniba Jerusalemɨn gumazamiziba bar me gasɨghasighan kogham, men tarazi ikɨvɨra ikiam.Gumazamizir ikiavɨra itir varazira, ikɨ Saionɨn Mɨghsɨamɨn mɨtivighvɨra ikiam.Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgaviba Bar Itim,a bizir kabar amutɨ da otivighirasa nɨghnɨzir gavgavim iti. 33 “Egha Ikiavɨra Itir God ua kamaghɨn mɨgei,‘Asiriabar atrivim, uan mɨdorozir gumaziba ko, Jerusalemɨn aven izan kogham.Egh me uan baritamɨn aseghtɨ, a nguibar ekiar kamɨn aven izeghan kogham.Egh mɨdorozir gumaziba mɨsoghsɨ, oratam inigh nguibar kamɨn aven izeghan kogham.Egh me tugh mɨsoghsɨ, nguibar ekiamɨn dɨvazir mɨriamɨn nguazim arɨghtɨ, a ghuavanaboghan kogham.Bar puvatɨgham. 34 Kɨ Asiriabar atrivim uam a purightɨ, a izezir tuavim uam an mangam.Kamaghɨn amizɨ, a Jerusalemɨn aven izeghan kogham.Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme. 35 Kɨ uan ingangarir gumazim Devit, a ko dɨkɨrɨzir akam ko, uan ziar ekiam gɨnɨghnɨgh,egh bizir kamning bangɨn,kɨ nguibar ekiar kamɨn ganɨva an akurvagham.’ ” 36 Egha dɨmagarir kamra, Ikiavɨra Itir Godɨn enselɨn mam dɨkavigha ghua, Asiriabar mɨdorozir gumaziba itir danganimɨn, men 185,000plan mɨdorozir gumazibav soghezɨ, me ariaghire. Ezɨ amɨnim tirazɨ bar mɨzaraghara, gumazamiziba dɨkavigha mɨdorozir gumazir kabar kuabar gari. 37 Ezɨ Senakerip mɨdorozir gumazir ikiavɨra itiba ko, dɨkavigha uamategha Asirian kantrin ghuegha, Niniven nguibar ekiamɨn iti. 38 Egha a dughiar mamɨn uan asem Nisrokɨn dɨpenimɨn ghugha an ziam fe. Ezɨ an otarimning, aningɨn ziamning, Adramelek ko Sareser, aning mɨdorozir sabam inigha aven ghugha a mɨsoghezɨ an aremezɨ, aning ara ghua Araratɨn kantrin iti. Ezɨ an otarir igharazim, an ziam Esarhadon, a uan afeziamɨn danganim inigha, Asirian kantrin atrivimɨn iti.

In Other Versions

Isaiah 37 in the ANGEFD

Isaiah 37 in the ANTPNG2D

Isaiah 37 in the AS21

Isaiah 37 in the BAGH

Isaiah 37 in the BBPNG

Isaiah 37 in the BBT1E

Isaiah 37 in the BDS

Isaiah 37 in the BEV

Isaiah 37 in the BHAD

Isaiah 37 in the BIB

Isaiah 37 in the BLPT

Isaiah 37 in the BNT

Isaiah 37 in the BNTABOOT

Isaiah 37 in the BNTLV

Isaiah 37 in the BOATCB

Isaiah 37 in the BOATCB2

Isaiah 37 in the BOBCV

Isaiah 37 in the BOCNT

Isaiah 37 in the BOECS

Isaiah 37 in the BOGWICC

Isaiah 37 in the BOHCB

Isaiah 37 in the BOHCV

Isaiah 37 in the BOHLNT

Isaiah 37 in the BOHNTLTAL

Isaiah 37 in the BOICB

Isaiah 37 in the BOILNTAP

Isaiah 37 in the BOITCV

Isaiah 37 in the BOKCV

Isaiah 37 in the BOKCV2

Isaiah 37 in the BOKHWOG

Isaiah 37 in the BOKSSV

Isaiah 37 in the BOLCB

Isaiah 37 in the BOLCB2

Isaiah 37 in the BOMCV

Isaiah 37 in the BONAV

Isaiah 37 in the BONCB

Isaiah 37 in the BONLT

Isaiah 37 in the BONUT2

Isaiah 37 in the BOPLNT

Isaiah 37 in the BOSCB

Isaiah 37 in the BOSNC

Isaiah 37 in the BOTLNT

Isaiah 37 in the BOVCB

Isaiah 37 in the BOYCB

Isaiah 37 in the BPBB

Isaiah 37 in the BPH

Isaiah 37 in the BSB

Isaiah 37 in the CCB

Isaiah 37 in the CUV

Isaiah 37 in the CUVS

Isaiah 37 in the DBT

Isaiah 37 in the DGDNT

Isaiah 37 in the DHNT

Isaiah 37 in the DNT

Isaiah 37 in the ELBE

Isaiah 37 in the EMTV

Isaiah 37 in the ESV

Isaiah 37 in the FBV

Isaiah 37 in the FEB

Isaiah 37 in the GGMNT

Isaiah 37 in the GNT

Isaiah 37 in the HARY

Isaiah 37 in the HNT

Isaiah 37 in the IRVA

Isaiah 37 in the IRVB

Isaiah 37 in the IRVG

Isaiah 37 in the IRVH

Isaiah 37 in the IRVK

Isaiah 37 in the IRVM

Isaiah 37 in the IRVM2

Isaiah 37 in the IRVO

Isaiah 37 in the IRVP

Isaiah 37 in the IRVT

Isaiah 37 in the IRVT2

Isaiah 37 in the IRVU

Isaiah 37 in the ISVN

Isaiah 37 in the JSNT

Isaiah 37 in the KAPI

Isaiah 37 in the KBT1ETNIK

Isaiah 37 in the KBV

Isaiah 37 in the KJV

Isaiah 37 in the KNFD

Isaiah 37 in the LBA

Isaiah 37 in the LBLA

Isaiah 37 in the LNT

Isaiah 37 in the LSV

Isaiah 37 in the MAAL

Isaiah 37 in the MBV

Isaiah 37 in the MBV2

Isaiah 37 in the MHNT

Isaiah 37 in the MKNFD

Isaiah 37 in the MNG

Isaiah 37 in the MNT

Isaiah 37 in the MNT2

Isaiah 37 in the MRS1T

Isaiah 37 in the NAA

Isaiah 37 in the NASB

Isaiah 37 in the NBLA

Isaiah 37 in the NBS

Isaiah 37 in the NBVTP

Isaiah 37 in the NET2

Isaiah 37 in the NIV11

Isaiah 37 in the NNT

Isaiah 37 in the NNT2

Isaiah 37 in the NNT3

Isaiah 37 in the PDDPT

Isaiah 37 in the PFNT

Isaiah 37 in the RMNT

Isaiah 37 in the SBIAS

Isaiah 37 in the SBIBS

Isaiah 37 in the SBIBS2

Isaiah 37 in the SBICS

Isaiah 37 in the SBIDS

Isaiah 37 in the SBIGS

Isaiah 37 in the SBIHS

Isaiah 37 in the SBIIS

Isaiah 37 in the SBIIS2

Isaiah 37 in the SBIIS3

Isaiah 37 in the SBIKS

Isaiah 37 in the SBIKS2

Isaiah 37 in the SBIMS

Isaiah 37 in the SBIOS

Isaiah 37 in the SBIPS

Isaiah 37 in the SBISS

Isaiah 37 in the SBITS

Isaiah 37 in the SBITS2

Isaiah 37 in the SBITS3

Isaiah 37 in the SBITS4

Isaiah 37 in the SBIUS

Isaiah 37 in the SBIVS

Isaiah 37 in the SBT

Isaiah 37 in the SBT1E

Isaiah 37 in the SCHL

Isaiah 37 in the SNT

Isaiah 37 in the SUSU

Isaiah 37 in the SUSU2

Isaiah 37 in the SYNO

Isaiah 37 in the TBT1E

Isaiah 37 in the TBT1E2

Isaiah 37 in the TFTIP

Isaiah 37 in the TFTU

Isaiah 37 in the TGNTATF3T

Isaiah 37 in the THAI

Isaiah 37 in the TNFD

Isaiah 37 in the TNT

Isaiah 37 in the TNTIK

Isaiah 37 in the TNTIL

Isaiah 37 in the TNTIN

Isaiah 37 in the TNTIP

Isaiah 37 in the TNTIZ

Isaiah 37 in the TOMA

Isaiah 37 in the TTENT

Isaiah 37 in the UBG

Isaiah 37 in the UGV

Isaiah 37 in the UGV2

Isaiah 37 in the UGV3

Isaiah 37 in the VBL

Isaiah 37 in the VDCC

Isaiah 37 in the YALU

Isaiah 37 in the YAPE

Isaiah 37 in the YBVTP

Isaiah 37 in the ZBP