Luke 6 (TOMA)
1 Yeeta, dooɠo foloi, Yesu ɠɛni leʋesu molo ɓalagiti su. Ná-kaladopoiti ti ɠɛni molo ɠɔpɔgiti gaaʋolosososu, ti ɗa ɲɔfɔ ya, ti ɗa ma ɠɛzɛi mi. 2 Faliziɛin tanigaa ti ɠɛni ti ma: «Lee vaa zu wo naa ɠɛɛzu, nii tɔgi la vaani bu ga nu kɛ dooɠo foloi?» 3 Yesu ti wooɠaaʋoteni, é ɠɛ ti ma: «Wo la dɛ naa ɠalani mu ɓaa, nii Davide kɛɛni, siɛgi zu pului soni da ta siɛɲɔɠɔiti? 4 É lɛɛni GALA ná-seɠe ʋɛlɛ ɲadegai wu, é ɓuluiti seɠe, ti veai GALA bɛ, é ta mi, é ta ve siɛɲɔɠɔiti zea, tama tɔgi deveni ga zalaɠa ɠula nuiti gila kpe nɔ ɠa ta ɓului naati mi.» 5 Naa ʋoluma, é ɠɛni ti ma: «Nu ná-Doun Zunui ɠa é ga dooɠo foloi Maliɠii.» 6 Dooɠo foloi taɠili mɔnɔ, Yesu lɛɛni GALA dɛbi ʋɛlɛi wu, é ɗa kalagi wo. Zunui ta ɠɛni ná, nii zeezai zaani ma. 7 Tɔ kalamɔinti ta Faliziɛinti ti ɠɛni Yesu zumɔsu ga ni toɠa nu ɠɛdɛ dooɠo foloi. Ti ɠɛni pɔ ga ti peelalazu zɔlɔɔ ba. 8 Kɛlɛ tɔun ge ɠɛni ta-ɠisiɛiti kwɛɛ, é ɠɛni zunui naa ma, nii zeei zaani ma: «Wuzeɠe, è lo ɛsɛ pɛ gaazu.» É wuzeɠeni, é lo. 9 Yesu ɠɛni ti ma: «Nà wo ɠaazaɠasu, tɔgi vaaʋɛ nɛi bu ga dooɠo foloi, nu faa ʋagɔi ɠɛ, ɓaa nu faa ɲɔi ɠɛ? Nu è nui yɛnvui ɠizo, ɓaa è nu undaaʋili?» 10 É wɛlɛni ti pɛ ba, naa ʋolu é ɠɛ zunui ma: «Yeemaale.» Naa yeei maaleni, é ɠɛdɛ. 11 Ti wola laaveni ga ziiɠaawanai, ti ɗa yɛpɛ ga nii ta kɛ ga Yesu. 12 Naama ziɛgi zu, Yesu lɛɛni gizei ta ma ga é GALA fali. É kpidii pɛ kɛɛni, é ɗa GALA fali. 13 Geelaalaogai ma, é ná-kaladopoiti tolini, é yiimazeɠe ti zaama ga nu puugɔ maazu felegɔ (12), é ti-laasei pɛɛ ga keelaiti: 14 Simon nii é daasei pɛɛni ga Piyɛlɛ, ta kɛɛɠɛloin Andelé, Zake, Zan, Filipe, Ɓaatelemi, 15 Matiyo, Tomase, Alefé ná-doun zunui Zake, Simon nii é ɠɛni ga Zou Maalobo Nui ta, 16 naa ʋɛɛ Zake ná-doun zunui Zude ʋa, ta Zudase Isekaliyɔte, nii é ɠɛni ga yaava nui. 17 Yesu ta ná-keelaiti ti yeini gize ɠɔɠɔaʋɛ nɛmɛi zu, ʋɛ ná-kaladopo mɔinmɔingiti ti ɠɛni ná, ta nu ʋɛbɛ wolai niiti ti zeɠeni Zudé yooi zu ta Zeluzalɛme, naa ʋɛɛ kpoloɗɛ ɠobaʋɛ yooi ʋa, nii é Tiil ta Sidɔn taa wolaiti maaɠoolii zu. 18 Ti ʋaani goomɛni fai ma, ta ti ɠɛdɛ fai zu. Niiti kɔzɔba yɛnvuiti ti ɠɛni ti ɓɔlɔzu, naati ti ɠɛdɛni. 19 Bɛbɛi pɛ ge ɠɛni pɔ ga ti yeevɔɔɠu ba, mazɔlɔɔ zɛbɛi ɠɛni ɠulazu su, é ɗa ti pɛ kɛdɛ. 20 Yesu ɠaazuloni ná-kaladopoiti ba naazu, é ɠɛ ti ma:«Undaanɛ nu ɠa ga woye, wɔi wo ga bala nuiti,tɔɔzei GALA ná-masadai ɠa ga wɔnɔ. 21 Undaanɛ nu ɠa ga woye, wɔi pului wo ma niizu,tɔɔzei wa yiɠo.Undaanɛ nu ɠa ga woye, wɔi wo wɔlɔzu niizu,tɔɔzei wa ɲɛ. 22 Undaanɛ nu ɠa ga woye,siɛgi zu nuiti ti wo wɔinzeɠezu la,ti wo ɓɛ, ti wo ʋoomu,ti wo leve ga nu ɲɔu, Nu ná-Doun Zunui maaʋele ma. 23 «À ɠoozunɛ naama yeei, wo ɠɔkɔ ga koozunɛɛi, mazɔlɔɔ kulanuma wola ɠa wo ya geeɠɔlɔgi zu. Tɔɔzei ʋele nɔ ɠana ti-mɛmɛwolani ti kɛɛni la ga GALA goo wo nuiti. 24 Kɛlɛ maanɔɠɔ ɠa wo ʋɛ, naavolo nuiti,tɔɔzei wo wɔnɔ ma ɠaanɛɛnɛi zɔlɔɔga. 25 Maanɔɠɔ ɠa wo ʋɛ, wɔi wo yiɠoai niizu,tɔɔzei pului ɠa wo zo.Maanɔɠɔ ɠa wo ʋɛ, wɔi wo ɲɛɛzu niizu,tɔɔzei wo maa ɠa wɔin, wo ɗa wɔlɔ. 26 Maanɔɠɔ ɠa wo ʋɛ,siɛgi zu ɛsɛ pɛ ge wa-vaa ʋagɔi wosu da,tɔɔzei ʋele nɔ ɠana ti-mɛmɛwolani ti kɛɛni laga zɛɛ ɠala goo wo nuiti. 27 «Kɛlɛ wɔiti wo gòomɛnisu, nà bosu wo ma ga: À wo zili nuiti nɛɛ ʋɛ. À faa ʋagɔi ɠɛ naati bɛ, ti wo wɔinzeɠezu. 28 À tuya loo naati bɛ, niiti ti wo voovoozu. À GALA fali naati bɛ, ti wo zopele ɲɔu zu. 29 Ni nui a è loɠana è-woizuʋɛ ɠilagi, zɔɔla ʋelei ɓalaa lete ma. Zɔi ma é ɗa-zeɠe wolai zeɠezu, mina ɠɛlɛ seɠewuzeɠei ɓalaa yɛsu zea. 30 Zɔi é è valizu, naa ɠɔ. Zɔi é è-ɠɔligi ɠulazu è ya, mina ɠɛ ma, é gaaɠale ma. 31 Nii wo pɔ ga zɔiti ti kɛ wo ʋɛ, à naa ɠɛɠalai ɓalaa kɛ ti ʋɛ. 32 «Ni wa naati nɔ nɛɛna ʋɛ, niiti ti wo nɛɛzu ʋɛ, lee ma lɔnɔ ka wa sɔlɔɔ naazu? Mazɔlɔɔ kotoba nuiti ɓalaa ta ɗa naati nɛɛ ʋɛ, niiti ti ti nɛɛzu ʋɛ. 33 Ni wa faa ʋagɔi ɠɛɛna naati nɔ ʋɛ, niiti ti ta ɠɛɛzu wo ʋɛ, lee ma lɔnɔ ka wa sɔlɔɔ naazu? Kotoba nuiti ɓalaa ta ɗa kɛ ɠana nɔ. 34 Ni wa kuyei ʋɛɛna naati nɔ ma, niiti wo-ɠi ge ti ʋa ga ta kula, lee ma lɔnɔ ka wa sɔlɔɔ naazu? Kotoba nuiti ɓalaa ta ɗa kuyeiti pɛ kotoba nui zɔiti ma, nii a kɛ ti ʋa potogi zɔlɔɔ. 35 Kɛlɛ à wo zili nuiti nɛɛ ʋɛ. À faa ʋagɔi ɠɛ ti ʋɛ, wo kuyei ʋɛ ti ma, wo mina ɠito ani nɔpɛ ba naa ʋoluʋele. Naazu, wa-ɠulanumai ɠa wɔɔlɔ, naa ʋolu wa ɠɛ ga nii é Anii-Pɛ-Unda, naa ná-dointi, mazɔlɔɔ toɠa ɗa faa ʋagɔi ɠɛ faanɛɛ wuuɠwɛɛtala nuiti bɛ, ta nu ɲɔiti. 36 À ɠɛ ga gaazumaawɔinɠaa nuiti, eɠɛʋelei wo-Ɠɛɛ la ga gaazumaawɔinɠaa ƓALAGI. 37 «À mina nu lukpɔɠaaleʋe, GALA ge la wo lukpɔɠaaleʋea. À mina nu ʋeelala, GALA ge la wo ʋeelalaa. À suvaayɛgi wo, GALA ka wo zuvaayɛ. 38 À nuiti kɔ, GALA ka wo ɠɔ. Nii kɔɠɔgai ga pagɔ, maaluɓaai, ɲiikpigai, pooʋaai ma, GALA ka naa ʋu wo-ɠeke su gbu. Mazɔlɔɔ kɔɠɔ ganii nii nɔ wo kɔɠɔgi wosu su, naa nɔ ɠa kɔɠɔgi ɠa wo su wa ɓalaa wo ʋɛ.» 39 É faalaalii nii ɓalaa boni ti ma, é ɠɛ ti ma: «Gaazuɠole nui ɠa zoo nɛi é lo bɔɔla gaazuɠole nui luɠɔ ɓaa? Kɛbɛ ti felegɔ ta loo zeɠei zu, kɛlɛ? 40 Kaladopoi la leʋeni ná-kalamɔin ʋa, kɛlɛ kaladopoi nii é kalagi zɔlɔɔgai ga pagɔ, naa ɠa ɗa ɠɛ ga ná-kalamɔin ɠɛʋele. 41 «Lee vaa zu è ɠaazulosu kaʋa goi ʋa è-ɠɛɛloin ɠaazuʋɛ, ɗa ma, è la gulu ɠoozagi ɠaazu, kpadɔai ɗɔnɔi ma? 42 È leʋe ɠale, è ɗa ɠɛ è-ɠɛɛloin ma: ‹Kɛ̀ɛloun, ɓɛ gè kaʋa goi ɠula è-ɠaazuɠɛzɛi ma,› ɗɛi è la gulu ɠoozagi ʋɛtɛsu è ʋɔ bɛ? Koo, woovele nui! Gulu ɠoozagi ɠula dɛ è-ɠaazuɠɛzɛi ma, naazu ɗa zoo wozaɠaazu ga pagɔ, è kaʋa goi ɠula è-ɠɛɛloin ɠaazuɠɛzɛi ma. 43 «Gulu ʋagɔi la ɗa ga gwaa ɲɔu woga. Zenɔ ɠana ɓalaa gulu ɲɔi la ɗa ga gwaa ʋagɔ woga. 44 Mazɔlɔɔ gului ɠa ɠwɛɛsu ga gaawaai. Nu la ɗa ga kooleɠoole gwaai ɠula ɠain gului ɠa, nu la ɓalaa leezɛn waai ɠula ɠain kpɔvɔi ɠa. 45 Nu ʋagɔi ɠa ɗa ani ʋagɔiti kula ná-ani makɛsu ʋagɔi, ʋɛ ná ziimaʋɛ, nu ɲɔi ɓalaa ka ɗa ani ɲɔiti kula ná-ani makɛsu ɲɔi. Mazɔlɔɔ nii é ʋooʋazu nui yiimaʋɛ, naa ɠa daaʋɛ, a ɗa bo. 46 «Lee vaa zu wo tòlisu ga ‹Màliɠii, Màliɠii›, tama wo la naa ɠɛɛzu, nii gè bosu wo ma? 47 Nu nɔpɛ é ʋaazu pɔ̀, é gòoiti mɛni, é ti ɠɛ, ɓɛ gè baaɠulabai lɛ ga woye. 48 Kɛɛʋɛ eɠɛ zunui nii é ɠɛni ná-pɛlɛi losu. É zeɠei wɔɔni, é suɠooza, é tɔɔɓadɔ fasai ma. Ziɛvegi ʋaani, ta ziɛ veinfeingiti ti loɠa pɛlɛi naa zu, ti la zooni ti ʋa ɲiikpi, tɔɔzei toga ɠɛni de ga pagɔ. 49 Kɛlɛ zɔi é gòoiti mɛnisu, é la ti ɠɛɛni, naama nui ɠɛɛʋɛ eɠɛ zunui nii é ná-pɛlɛi logai zou ɲakai ma, é la tɔɔɓadɔni. Ziɛ veinfeingi loɠani ba, gaamago nɔ é ɠolo, pɛlɛi naa ɠoloɠolo pele wɔɔlɔni.»