Matthew 13 (YALU)
1 Na lɔxɔn yɛtɛni Yesu yi keli banxini, a siga daraan dɛxɔn ma, a sa dɔxɔ na yi. 2 Yama gbeen yi malan a fɛma. Nayi, a yi so kunkin kui, a dɔxɔ. Yamaan yi lu xareyaan na. 3 A fala wuyaxi ti e xa sandani, a naxa,“Xɛɛ biina nde yi mini, a siga a sansiin wolideni. 4 A yi sansiin wolima waxatin naxan yi, ndee yi bira kiraan xɔn ma, xɔline yi ne don. 5 Ndee yi bira fanyen fari, bɛndɛ gbee mi yi dɛnaxan yi. E yi soli mafurɛn, amasɔtɔ bɛndɛn mi yi gbo na yi. 6 Sogen to te, ne yi lisi a ra, e xara bayo e salenne mi yi godoxi bɔxɔni ki faɲi. 7 Sansina ndee yi bira sɛxɛ ɲali kanne tagi, sɛxɛne yi gbo, e yi e don. 8 Koni ndee yi bira bɔxɔ faɲini, e bogi, e keden kedenna birin yi kɛmɛ sɔtɔ hanma tonge sennin, hanma tonge saxan. 9 Xa tunla naxan xɔn, na xa a tuli mati!” 10 Xarandiine yi fa Yesu fɛma, e yi a maxɔdin, e naxa, “Nanfera i falan tima yamaan xa sandani?” 11 Yesu yi e yabi, a naxa, “Ariyanna Mangayaan wundo feene kolonna bata so ɛ yii koni a mi soxi e tan yii. 12 Amasɔtɔ seen muxun naxan yii, nde mɔn soma nɛn na yii, a yi gbo ayi. Koni se mi muxun naxan yii hali naxan di a yii, na bama a yii nɛn. 13 Nanara, n falan tima ne xa sandan nin. Amasɔtɔ e seen matoma nɛn han, koni e mi a yigbɛma, e tuli matima nɛn han, koni e mi fe mɛma, e mɔn mi a famuma. 14 Na ma, Nabi Esayi a nabiya falan bata kamali nayi, a naxa,‘Ɛ tuli matima nɛn han,koni ɛ mi fefe famuma.Ɛ seen matoma nɛn han,koni ɛ mi a yigbɛma. 15 Amasɔtɔ yamani ito bɔɲɛn bata xɔdɔxɔ ayi.E bata e tunle dutun,e yi e yɛɛne raxi.Na ma, e mi fa seen tomae tunle yi falan mɛ,e xaxinla yi feen famu.E yi xɛtɛ n ma, n yi e rakɛndɛya.’ ” 16 “Koni sɛwana ɛ xa, amasɔtɔ ɛ yɛɛne bata seen to, ɛ tunle mɔn bata feen mɛ. 17 N xa ɲɔndin fala ɛ xa, nabi wuyaxi nun tinxin muxu wuyaxi yi waxi a to feni ɛ naxan toma, koni e mi a to, e mɔn mi a mɛ ɛ naxan mɛma.” 18 Yesu naxa, “Ɛ tuli mati, ɛ yi sansi wonla fe sandan bunna kolon. 19 Naxanye na Ariyanna Mangayaan falan mɛ, koni e mi a famu, Fe Ɲaxin Kanna fama nɛn, a yi a xasun e bɔɲɛni. Ne luxi nɛn alo sansiin naxanye bira kiraan xɔn ma. 20 Sansiin naxanye bira fanyen fari, ne luxi nɛn alo muxun naxanye falan mɛ, e yi a suxu sɛwani sa! 21 Koni salen mi e bun, e mi buma. Tɔrɔn nun bɛsɛnxɔnyaan na fa waxatin naxan yi Alaa falana fe ra, e birama nɛn tantanni xulɛn! 22 Sansiin naxanye bira sɛxɛ ɲali kanne tagi, ne luxi nɛn alo muxun naxanye falan mɛma, koni dunuɲa xaminne nun nafulu feen kunfan yi a liga e Alaa falan beɲin, a tɔnɔn mi lu e ma. 23 Sansiin naxanye bira bɔxɔ faɲini, ne luxi nɛn alo muxun naxanye falan mɛ, e yi a famu. E bogima nɛn, ndee yi bogi kɛmɛ ramini, ndee tonge sennin, ndee tonge saxan.” 24 Yesu yi sanda gbɛtɛ sa e xa, a naxa, “Ariyanna Mangayaan luxi nɛn alo xɛmɛn naxan sansi faɲin woli a xɛɛn ma. 25 Koni yamaan yi xima waxatin naxan yi, a yaxun yi fa xaratu kɛsɛn woli maali, a siga. 26 E to sabati, maala yi a biyɛ ayi, xaratun fan yi a biyɛ ayi. 27 Xɛɛ kanna walikɛne yi fa a fɛma, e naxa, ‘Nxu fafe, i mi sansi faɲin xan woli i ya xɛɛn ma ba, xaratuni ito kelixi minɛn yi?’ 28 A yi e yabi, a naxa, ‘N yaxuna nde nan na ligaxi.’ Walikɛne yi a maxɔdin, e naxa, ‘I waxi a xɔn nxu xa sa e matala ba?’ 29 A yi e yabi, a naxa, ‘Ɛn-ɛn de! Ɛ nɛma xaratune talɛ waxatin naxan yi, ɛ maala nde fan talama nɛn. 30 Ɛ xa a lu na, maala nun xaratun xa gbo e bode xɔn ma han a xaba waxatina. N na a falɛ n ma walikɛne xa na waxatini, n naxa, ɛ xaratun singen malan, ɛ yi a raxidi alogo e xa sa tɛɛni. Na xanbi ra, ɛ maala fan malan, ɛ yi a sa n ma sagan kui.’ ” 31 Yesu yi sanda gbɛtɛ sa e xa, a naxa, “Ariyanna Mangayaan luxi nɛn alo sansi kɛsɛ xuridina, muxun naxan sima a xɛɛn ma. 32 Hali a to xurun sansiin birin xa, koni a na gbo waxatin naxan yi, a danguma nɛn sii seene birin na, a findi wudi binla ra, xɔline yi e tɛɛn sa a yi.” 33 Yesu yi sanda gbɛtɛ sa e xa, a naxa, “Ariyanna Mangayaan luxi nɛn alo burun nate sena ɲaxanla naxan tongo, a yi a sa buru fuɲi bɛnbɛli keden yi, a yi a yimaxa, a birin yi te.” 34 Yesu yi feni itoe birin fala yamaan xa sandane yi. A mi yi falan tima e xa, xa a mi sandan sa. 35 Nayi, nabina falan yi kamali, a naxa, “N sandane nan sama. N wundo fonne nan yɛbama naxanye yi luxunxi xabu dunuɲa da.” 36 Na xanbi ra, Yesu yi keli yamaan fɛma, a so banxini. A xarandiine yi fa a fɛma, e naxa, “Xaratun naxanye xɛɛn ma, na sandan bunna fala nxu xa.” 37 Yesu yi e yabi, a naxa, “Xɛmɛn naxan sansi faɲin woli, n tan Muxuna Dii Xɛmɛn nan na ra. 38 Xɛɛna, dunuɲa nan na ra. Sansi faɲina, Ariyanna Mangayaan muxune nan ne ra. Xaratu kɛsɛne, Fe Ɲaxin Kanna muxune nan ne ra. 39 Yaxun naxan xaratu kɛsɛn wolin xɛɛn ma, Yinna Mangan nan na ra, Setana. Malo xabana, waxati raɲanna nan na ra, malo xabane nan malekane ra. 40 Xaratun ba fena maali, a sa tɛɛni, a ligama na kii nin waxati raɲanni. 41 N tan Muxuna Dii Xɛmɛna, n nan n ma malekane rasigama nɛn. Naxanye birin muxune birama tantanni e nun fe ɲaxi rabane birin, malekane ne malanma nɛn, e yi e ba n ma Mangayani. 42 E yi e woli sulun tɛɛni, wugan nun ɲin naxinna dɛnaxan yi. 43 Koni tinxin muxune yilenma nɛn alo sogena e fafe Alaa Mangayani. Xa tunla naxan xɔn, na xa a tuli mati!” 44 Yesu naxa, “Ariyanna Mangayaan luxi nɛn alo nafulu gbeen naxan luxunxi xɛɛn ma. Xɛmɛna nde yi na to, a mɔn yi a luxun. Nayi, a sɛwaxin yi sa a yii seene birin mati, a xɛtɛ, a fa na bɔxɔn sara.” 45 Yesu naxa, “Ariyanna Mangayaan mɔn luxi nɛn alo yulan naxan bɔxɔn bun nafunla fenma. 46 A to gɛmɛ faɲi faɲin to naxan sare gbo han, a yi xɛtɛ a konni, a yi sa a yii seene birin mati, a sa na gɛmɛn sara.” 47 Yesu naxa, “Ariyanna Mangayaan luxi nɛn alo yɛxɛ suxun yalaan naxan wolin baani, a yi yɛxɛn siyane birin suxu. 48 Yalaan na rafe waxatin naxan yi, yɛxɛ suxune yi a bandun. E yi a rate xareyaan na, e dɔxɔ. E yi yɛxɛ sensenne malan debene kui, e yi a ɲaxine woli ayi. 49 A ligama na kii nin waxati raɲanni. Malekane sigama nɛn, e muxu ɲaxine malan e danna, keli tinxin muxune tagi, 50 e yi e woli sulun tɛɛni, wugan nun ɲin naxinna dɛnaxan yi.” 51 Yesu yi e maxɔdin, a naxa, “Ɛ bata feni itoe famu ba?” E yi a yabi, e naxa, “Ɔn.” 52 A yi a fala e xa, a naxa, “Nanara, sariya karamɔxɔn naxanye birin bata xaran lan Ariyanna Mangayana fe ma, ne luxi nɛn alo banxi kanna naxan nafulu nɛnɛne nun a fonne raminima a se ramaradeni.” 53 Yesu yelin sandane sɛ waxatin naxan yi, a yi keli mɛnni, 54 a xɛtɛ a konni a maxuruxi taan naxan yi. A e xaran e salide banxini waxatin naxan yi, naxanye a xuiin mɛ, ne yi kabɛ. E maxɔdinna ti, e naxa, “A xaxili sifani ito nun kabanako sɛnbɛni ito sɔtɔxi minɛn yi? 55 Kamudɛrɛna dii xɛmɛn xa mi ito ra ba? Mariyama a diin xa mi a ra ba? Yaki nun Yusufu nun Simɔn nun Yudasi tada xa mi ito ra ba? 56 A xunyɛ dii tɛmɛne xa mi dɔxi be ba? A tan feni itoe birin sɔtɔxi minɛn yi?” 57 E yi e mɛ a ra.Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Nabiin binyɛ yiren birin yi fɔ a konna nun a denbayani.” 58 A mi kabanako fe wuyaxi liga na amasɔtɔ e mi yi dɛnkɛlɛyaxi.