Acts 7 (KBV)
1 Mkulu wa nhambiko digogogo kamuuza Sitefano, “Vino Mbuli zino za kweli?” 2 Sitefano kedika, “Ndugu zangu na tati zangu, nitegelezeni! Wasaho yetu Bulahimu viyakalile yang'hali hanahita kukala Halani, Mulungu wa utunhizo kamulawila kuna isi ya Mesopotaniya, 3 kamulongela, ‘Leka kaye yako na isi yako. Hita kuna isi yondanikulaguse.’ ” 4 Ivo kaileka isi yake na kahita kukala kuna isi ya Halani. Tati yake Bulahimu viyadanganike, Mulungu kamulava muna isi ino imukala sambi. 5 Mulungu hamwing'hile Bulahimu hata hanhu hamwe muna isi ino hawe hake, hata ivo kamwing'ha uhadi wa kumwing'ha iisi ino iwe yake na welesi wake vikalile siku izo kakala kabule mwana. 6 Mulungu kamulongela, “Wanago wezagaligwa kuna isi yoitawaligwa na wanhu wamwenga, uko wezatendigwa watumwa na wezatendigwa vihile kwa miyaka magana mane.” 7 Mbali niye nizawatagusa wanhu wa isi yondaisang'hanile kuwatenda mweye watumwa. Maabaho nizawalava wanhu wa welesi wenu muna isi iyo nawo wezanitambikila niye hanhu hano. 8 Maabaho Mulungu kamwing'ha Bulahimu lagano da kwingiza ulungwana. Bulahimu kamwingiza ulungwana Isaka siku ya nane hamwande ha kuvumbuka kwake. Na Isaka iviya kamwingiza ulungwana mwanage Yakobo, na Yakobo kawatendela ivo ivo wasaho zetu longo na waidi. 9 Waja wasaho zetu wamuwonele migongo Yosefu, wamchuuza yawe mtumwa muna isi ya Misili. Mbali Mulungu kakala hamwe nayo, 10 Kamulava muna uzidilwa wake wose. Yosefu viyalawilile yang'hali kulawilila mfalume wa Misili, Mulungu kamwing'ha nzewele na ubala haulongozi ha mfalume wa Misili, nayo kamtenda yawe mtawala wa Misili na kaye yake yose. 11 Maabaho kulawilila nzala ng'hulu muna isi ya Misili na Kanaani, iwatenda wanhu wazidilwe ng'hani. Wasaho zetu hawadahile bule kupata ndiya yoyose. 12 Ivo Yakobo viyahulike kuwa uko Misili kuna ndiya, kawatuma wanage na wasaho zetu wahite uko Misili kwa mwaza wa mwanduso. 13 Muna umwanza wekaidi Yosefu kawalongela ndugu zake, na mfalume wa Misili kawamanya ndugu zake. 14 Yosefu katuma wanhu kumtanga tati yake Yakobo na ndugu zake wose kwiza kumwake, wanhu malongo saba na watano weze. 15 Ivo Yakobo kahita Misili, uko yeye na wasaho zetu wamwenga wadanganika, 16 Mitufi yawo igaligwa mbaka Shekemu, iwandigwa muna dileme diyagulile Bulahimu kulawa kabila da Hamoli kwa chiyasi fulani cha hela. 17 Lusita ulo vilufikile lwa Mulungu kufikiza lagano diyamwing'hile Bulahimu, lung'husesa lwa wanhu kuja Misili longezeka ng'hani. 18 Kuuhelelo mfalume hammanyile bule Yosefu kandusa kutawala uko Misili. 19 Kawatendela vihile wanhu wa isi yetu na kawawonela wasaho zetu, wawawangiliza waweke kunze wana wawo wadoododo wakomigwa. 20 Musa kelekigwa siku izo, mwana yanogile ng'hani. Kelekiligwa muna ikaye kwa miyezi mitatu, 21 viyalavigwe kunze ya kaye, mndele wa Falao kamsola, kamulela fana mwanage. 22 Musa kafundizigwa ubala wose wa Misili, kakala galu wa mbuli na sang'hano. 23 Musa viyakalile na chimo cha miyaka malongo mane, Musa kalamula kuhita kuwalola ndugu zake Waisilaeli. 24 Kamuwona ndugu yake kotendigwa vihile na Mmisili, Musa kahita kumtaza na kumulihila ludoko kwa kumkoma Mmisili ija. 25 Kagesa kuwa wanhu wayage wahavimanyile kuwa Mulungu kamtuma yeye kuwakombola, mbali hawavimanyile bule. 26 “Siku isondelele kawawona Waisilaeli waidi woitowa, kalonda kuwatenda wakale kwa tindiwalo, kawalongela, ‘Mweye ni wandugu, habali molonda kuitenda vihile wenyewo?’ 27 Mbali munhu ija yakalile yomtenda vihile miyage kamsung'ha Musa, kalonga, ‘Vino yelihi yakwikile weye kuwa mtawala na mulamuzi wetu?’ 28 ‘Kolonda kunikoma niye, fana viya viumkomile Mmisili igolo ifosile. 29 Musa viyahulike ivo kakimbila, kahita kukala muna isi ya Midiyani, uko kapata wana waidi. 30 “Viifosile miyaka malongo mane, msenga wa kuulanga kamulawilila Musa kuna imbago yoikalile yokwaka moto kuja kudibwilingu, habehi na lugongo lwa Sinayi. 31 Musa kazanywa kwa chiya chiyawone, kahita habehi na imbago muladi kulola goya. Mbali kahulika dizi da Mndewa, 32 ‘Niye ni Mulungu wa tati zako, Mulungu wa Bulahimu, Isaka na Yakobo.’ Musa kagudema kwa kudumba na hagendelele kulola kaidi. 33 Mndewa kamulongela, ‘Vula vilatu vako kwaviya hanhu hano howimile hela. 34 Niyawona yehile yowatendiligwa wanhu wangu kuja Misili. Nihulika chililo chawo, na niye niza kuwatenda wailegehe. Ivo izo sambi, nizakutuma Misili.’ 35 “Ino Musa iyo ija wanhu wa Isilaeli wamulemile, viwamulongele, ‘Vino yelihi yakwikile weye kuwa mtawala na mulamuzi wetu?’ Kufosela msenga wa kuulanga ija yoyamulawile Musa muna ichibago chochikalile chokwaka moto kudibwilingu, Mulungu kamtuma iyo Musa yawe mulangulizi na mkombola. 36 Kawalanguliza waja wanhu walawe Misili kwa kutenda mauzauza mengi, muna isi ya Misili muna Bahali ya Siliya na muna dibwilingu kwa lusita lwa miyaka malongo mane kudibwilingu. 37 Musa iyo yoyawalongele wanhu wa Isilaeli, ‘Mulungu kezamgalilani mulotezi fana niye kulawa muna iwandugu zenu.’ 38 Waisilaeli viwaiting'hane hamwe kuja kudibwilingu, Musa kakala uko hamwe na wasaho zetu na msenga wa kuulanga ija yoyalongile na bumbila kuja kuna ulugongo lwa Sinayi, iyo yoyeng'higwe mbuli za ugima yaching'he cheye. 39 “Mbali wasaho zetu walema kumuhulika, wamsung'ha kutali na wagesa kuwa wezabwela Misili. 40 Wamulongela Haluni, ‘Chitendele milungu yonda ichilongoze muna inzila, kwaviya hachimanyile bule chochimulawilile Musa, yoyachilavile Misili.’ 41 Ivo wasongola nyang'hiti ya dang'ang'a da ng'ombe, waitosela na kuchitendela chihendo chinhu chiwatendile kwa makono yawo wenyewo. 42 Lelo Mulungu kagalula kawaleka muladi watosele nhondo za kuulanga fana viyandikigwe muna ichitabu cha walotezi,‘Mweye wanhu wa Isilaeli!Si niye bule munilavile nhambiko na nhosakwa miyaka malongo mane kuja kudibwilingu? 43 Mweye muchipape chizewe cha mulungu Moleki,na nyang'hiti ya nhondo ya mulungu wenu Lefani,nyang'hiti zimtendile izo zimtosela.Na ivo nizamtumani muhite kutali kufosa Babeli.’ 44 “Ivo kuja kudibwilingu wasaho zetu wakala na zewe diya da ukalangama ditengenezigwa fana Mulungu viyamulongile Musa yaditende sisila ijo da iviya viyalagusigwe. 45 Maabaho wasaho zetu waihokela wenyewo kwa wenyewo mbaka chipindi cha Yoshuwa viyaisolile isi kulawa kwa manyambenyambe wawo Mulungu woyawekile haulongozi ha Wasaho zetu mbaka siku za Daudi. 46 Daudi kalondigwa na Mulungu, nayo Daudi kampula Mulungu yamuleke yamzengele kaye iyo Mulungu wa Yakobo. 47 Mbali Solomoni iyo yanzengele Mulungu kaye. 48 “Mbali Mulungu yeli Uchanyha Ng'hani hakala bule muna zikaye zozizengigwe na wanhu, fana mulotezi wa Mulungu viyolonga, 49 Mndewa kolonga,‘Ulanga ni chigoda cha chifalume changu,na isi ni hanhu ha kwikila magulu yangu.Mwizanizengela kaye ilingile vilihi? 50 Si niye mwenyewo bule yonivitendile vinhu vino vose?’ ” 51 Sitefano kagendelela kulonga, “Mweye muli na singo ndala! Magutwi na mizoyo yenu vilinga fana wanhu hawammanyile Mulungu, mweye fana wasaho zenu. Siku zose momulema Muhe Yelile! 52 Vino kuna mulotezi yoyose wa Mulungu ija wasaho zenu hawamgazile bule? Wawakoma wasenga wa Mulungu, waja umwaka wowalongile mbuli ya kwiza kwake mtumigwa yanogile haulongozi ha Mulungu. Na sambi mweye mumbiduka na mumkoma. 53 Mweye iyo muhokele lagilizo da Mulungu dodigaligwe kumwenu na wasenga wa kuulanga mbali hamtendile fana vodilonga.” 54 Wakulu wa ichitala viwahulike ivo, wamuwonela migongo ng'hani Sitefano na wagegeda meno kwa ludoko. 55 Mbali Sitefano kuno kamema Muhe Yelile, kalola kuulanga kwa Mulungu, kawona utunhizo wa Mulungu na Yesu kema ubanzi wa kulume wa Mulungu. 56 Kalonga, “Loleni! Nowona kuulanga kwa Mulungu kugubuka na Mwana wa Munhu kema ubanzi wa kulume wa Mulungu!” 57 Wanhu wose wakalile muna ichitala chiya wasita magutwi yawo na waguta. Maabaho wose wanzumhila, 58 wamulava kunze ya dibulu na wamtowa na mabwe. Wakalangama weka viwalo vawo muladi vikalizigwe na mbwanga imwe yatangigwa Sauli. 59 Wagendelela kumtowa na mabwe Sitefano, Sitefano katosa, “Mndewa Yesu uhokele Muhe wangu.” 60 Katumbala mavindi na kulonga kwa dizi kulu, “Mndewa, wano sekeuwapetele uhasanyi uno.” Viyakomeleze kulonga ivo, kadanganika.