Acts 7 (TNTIK)
1 Mulava nhosa mkulu kamuuza Sitefano, “Mbuli zino za ukweli?” 2 Sitefano kawedika, “Tata zangu na ndugu zangu, nhegelezeni! Muhenga wetu Abulahamu yang'hali hanachola kukala isi ya Halani, Mulungu wa ukulu kamulawilila mwiisi ya Mesopotamia. 3 Mulungu kamulongela, ‘Segela mwiisi yako, waleke wanhu wa lubuga lwako uchole isi yonda nikulagusile.’ 4 Avo kalawanya mwiisi ya Wakalidayo kachola kukala kudibuga da Halani. Tatake Abulahamu viyafile, Mulungu kamulongela Abulahamu yeze mwiisi ino yumukala sambi. 5 Mulungu hamgwelele Abulahamu hata kimhongwe kidodo kiwe chake mwenyego, lakini Mulungu kamulongela komgwaa, iwe yake na lukolo lwake. Mulungu viyamulongele avo, Abulahamu kakala kaduhu wana. 6 Vino vivo Mulungu viyamulongele Abulahamu, ‘Lukolo lwako lokala mwiisi ya ugeni, ako wokuwa watumwa na wotendigwa vihile kwa miyaka magana mane. 7 Lakini nowatagusa wanhu wondawawatende watumwa. Abaho lukolo lwako lolawa mwiisi iyo na wonigwaa ukulu niye hanhu hano.’ 8 Abaho Mulungu kamgwaa Abulahamu kihendo cha kwingila kumbi kamba kilaguso cha lagano. Avo Abulahamu kamwingiza kumbi Isaka siku ya nane toka viyavumbuke. Vivija Isaka kamwingiza kumbi mwanage, yakemigwe Yakobo, na Yakobo kawengiza kumbi waja wahenga zetu longo na wabili.” 9 “Wanage Yakobo wamonela migongo mdodo wao Yusufu na wamchuuza yawe mtumwa mwiisi ya Misili. Lakini Mulungu kakala hamoja nayo, 10 kamuhonya na magayo gake. Yusufu viyagaligwe kwa Falao mndewa wa Misili, Mulungu kamtenda yanogeligwe, na nzewele zake zoneka, avo mndewa wa Misili kamtenda yawe mkulu wa wakulu wa Isi, na mkulu wa wasang'hanaji wa mng'anda. 11 Abaho kukala na lufilili lwa nzala mwiisi yose ya Misili na Kanaani, itendile wanhu wadununzike. Wahenga zetu hawapatile lujo bule. 12 Yakobo viyahulike ako Misili kukala na ndiya, kawatuma wanage, wahenga zetu, mwanza wa ichanduso kuvika ako. 13 Viwacholile mwanza wa kabili, Yusufu kailagusa kwa ndugu zake, na mndewa Falao kalujuwa lukolo lwa Yusufu. 14 Avo Yusufu kawatuma wasenga kwa tatake Yakobo, wamulongele heyo na lukolo lose weze Misili, wose kwa wose wakala malongo saba na tano. 15 Abaho Yakobo kachola Misili, ako heyo na wanage wafa. 16 Ng'huli zao zigaligwa Shekemu, ako wazikigwa mna gamapanga gayagulile Abulahamu kwa sente kulawa kuna ulukolo lwa Hamoli.” 17 “Kipindi cha Mulungu kutenda gayamulongele Abulahamu vikikalile behi, wanhu zetu wongezeka ng'hani mwiisi ya Misili. 18 Abaho mndewa iyagwe yalekile kumjuwa Yusufu kasonga kutawala mwiisi ya Misili. 19 Kawatendela usede wahenga zetu na kuwatenda vihile, kawalagiza waweke kunze wanao ving'hele, muladi wafe. 20 Musa kavumbuka mna ikipindi acho, kakala mwana yanogile. Kaleligwa na mamake kwa miezi midatu, 21 na viyekigwe kutali na ukae, mndele wa Falao kamsola na kamulela kamba mwanage. 22 Musa kafundizigwa ubala wose wa Wamisili na kawa munhu mkulu kwa kulonga na sang'hano.” 23 “Musa viyavikize miyaka malongo mane, kachola kuwalola ndugu zake Waizilaeli. 24 Kamona imoja wao kotendiligwa vihile na Mmisili, avo kachola kumtaza Mwiizilaeli kwa kumulipa gehile Mmisili kwa kumkoma. 25 Kagesa ndugu zake Waizilaeli wahajuwile kamba Mulungu yahawakombole kubitila heyo, lakini wao hawajuwile. 26 Imitondo yake kawona Waizilaeli wabili woitowa, kageza kuwagombeleza kawalongela, ‘Nhegelezeni mweye mwa ndugu habali moitowa kamba avo?’ 27 Lakini ayo yakalile yomtowa miyage kamsung'ha Musa kumgwazo. Kamuuza, ‘Nani yakutendile mulangulizi na mulamuzi wetu? 28 Hebu kolonda kunikoma kamba viumkomile ija Mmisili jana?’ 29 Musa viyahulike avo, kalawanya mwiisi ya Misili kachola mwiisi ya Midiani. Ako kapata wana wabili.” 30 “Viibitile miyaka malongo mane, msenga wa kuulanga kamulawilila Musa kuna ikisolo kikalile chokwaka kuluwala behi na lugongo lwa Sinai. 31 Musa kakanganya ng'hani kija kiyone, kachola behi ya kisolo yalole goya. Lakini kahulika sauti ya Mndewa, 32 ‘Niye na Mulungu wa wahenga zako, Mulungu wa Abulahamu na Mulungu wa Isaka na Mulungu wa Yakobo.’ Musa kagwaya kwa bwembwe na hagezile kulola kabili. 33 Mndewa kamulongela, ‘Vula vilatu vako, kwavija hanhu aho hawimile hang'ala. 34 Niwona wanhu zangu viwodununzigwa mwiisi ya Misili. Nihulika viwogutilila, nihumuluka niwahonye. Avo sambi nokutuma uchole Misili.’ ” 35 “Musa iyo yalemigwe na wanhu wa Izilaeli, viwamulongile, ‘Nani yakutendile mulangulizi na mulamuzi kumwetu?’ Musa iyo yatumigwe na Mulungu kuwalanguliza wanhu na kuwakombola kubitila msenga wa kuulanga yamulawilile hana ikisolo kikwaka. 36 Kawalongoza wanhu walawe Misili, kwa kutenda unzonza na vilaguso mwiisi ya Misili na hana Ibahali ya shamu kwa miyaka malongo mane kuluwala. 37 Musa iyo yawalongele wanhu wa Izilaeli, ‘Mulungu kowasagulileni mtula ndagu wake, kamba viyanhumile niye na kokuwa imoja wa wanhu zenu.’ 38 Musa iyo yakalile na lung'husesa lwa wanhu wa Izilaeli kuluwala, kakala ako na wahenga zetu na msenga wa kuulanga yalongile nayo hana Ulugongo lwa Sinai, na kabokela mbuli za ugima wa Mulungu yatugwelele tweye.” 39 “Lakini wahenga zetu walema kumtogola, wamsung'ha kumgwazo na walonga yahanogile kumwao wahabweleganye Misili. 40 Avo wamulongela Haluni, ‘Tutendele mulungu yonda yatulongoze. Hatujuwa kinhu gani kimulawilile Musa, yatulavile Misili.’ 41 Avo watenda kinyago cha ng'ombe, wakigwaa ukulu, watenda nyimwili nyimwili kudeng'helela kija kiwatendile. 42 Mulungu kawaleka na kawatenda wazigwee ukulu nhondo za kuulanga, kamba viyandikigwe mna ikitabu cha watula ndagu wa Mulungu.”“Mweye wanhu wa Izilaeli! Si niye bule yumunichinjile wanyama na kundavila nhosakwa miyaka malongo mane kuja kuluwala? 43 Mweye mkipapa kiheha cha mulungu Moleki,na kinyago cha nhondo ya mulungu wenu Lefani,vinyago vimutendile vivo vimvitambikile, avo nowahamizila mwiisi ya Babeli.” 44 “Wahenga zetu wakala na kiheha kilagusa kamba Mulungu kabaho ako kuluwala. Kitendigwa kamba Mulungu viyamulongele Musa yakitende, kiigalile na kija kiyaone. 45 Abaho, wahenga zetu wakibokele acho ikiheha kwa wahenga zao. Wakipapa viwacholile hamoja na Yoshua na wachola nacho mna ziisi ziyawabitize Mulungu. Kikala kuko mbaka kipindi cha Daudi. 46 Daudi kanogeligwa na Mulungu na kampula Mulungu yamtogolele yatende hanhu hakukala Mulungu wa Yakobo. 47 Lakini Sulemani iyo yamzengele Mulungu ng'anda.” 48 Lakini Mulungu yeli Uchanha Ng'hani hakala mng'anda izengigwe kwa makono ga wanhu, kamba mtula ndagu wa Mulungu viyolonga, 49 “Ulanga acho kigoda changuna isi iyo inikile magulu gangu.Ng'anda ya gani yonda munizengele niye?Hanhu gani hondanikale niye? 50 Niye mwenyego iyo nhendile vinhu vose vino.” 51 Abaho Sitefano kalonga, “Mweye muli na mizoyo midala, na mulekile kumjuwa Mulungu, mweye musitile magwiti genu kutegeleza usenga wa Mulungu! Mwiigala na wahenga zenu na mweye vivija momulema Loho Yang'alile! 52 Vino hana mtula ndagu yoyose wa Mulungu wahenga zenu wamulekile kumdununza? Wawakoma wasenga wa Mulungu wao kulawa umwaka walongile kwiza kwa Msang'hanaji wake Yanogile. Na sambi mumuhinduka na kumkoma. 53 Mweye wao mubokele malagizo ga Mulungu, gamgweleligwe na wasenga wa kuulanga, lakini hamgagogile bule!” 54 Wanhu wa mkitala viwamtegeleze Sitefano, wagevuzika ng'hani, wadafuna meno gao. 55 Lakini Sitefano kuno kamema Loho Yang'alile, kalola uchanha kuulanga kawona ukulu wa Mulungu na Yesu kema mwambu wa mkono wa kudila wa Mulungu. 56 Kalonga, “Loleni, nouwona ulanga ugubuka na Mwana wa Munhu kema mwambu wa mkono wa kudila wa Mulungu!” 57 Kwa nyangi wanhu wa mkitala wasita magwiti gao. Bahaja wanhu wose wamzumhila Sitefano, 58 wamulava kunze ya buga, wamtowa mabwe. Waja wakalile womtowa mabwe waleka viwalo vao kwa mbwanga imoja twaga jake Sauli. 59 Viwakalile womtowa mabwe Sitefano kapula, “Mndewa Yesu, ibokele loho yangu!” 60 Kafugama kaguta, “Mndewa! ugele kumgongo nzambi yao ino!” Viyalongile avo kafa.