Acts 7 (YALU)
1 Saraxarali Kuntigi Singen yi a fala, a naxa, “Feen naxan falaxi i xun ma, ɲɔndin na a ra ba?” 2 Etiyɛn yi a yabi, a naxa, “N fafane nun ngaxakedenne, ɛ tuli mati n xuiin na. En benba Iburahima yi Mesopotamiya yamanani waxatin naxan yi benun a xa dɔxɔ Xarani taani, Ala Binyen Kanna a yɛtɛ makɛnɛn nɛn a xa. 3 Ala yi a fala a xa, a naxa, ‘Keli i ya yamanan nun i xabilani. Siga na yamanani, n naxan yitama i ra.’ 4 Nayi, a keli Kalidi kaane yamanani, a sa dɔxɔ Xarani taani. A fafe to faxa, Ala yi a rafa yamanani ito yi, ɛ dɔxi dɛnaxan yi iki. 5 Ala mi bɔxɔ yo fi Iburahima ma yamanani ito yi na waxatini hali san tide keden ɲɔxɔn. Koni Ala a tuli sa nɛn, a yamanani ito findima nɛn a tan nun a bɔnsɔnna gbeen na. Anu, dii yo mi yi a yii na waxatini. 6 Ala ito nan falaxi, a naxa, ‘I bɔnsɔnna dɔxɔma nɛn yamana gbɛtɛ yi, e konna mi dɛnaxan yi, e yi tɔrɔ ɲɛɛ kɛmɛ naanin konyiyani. 7 Koni e na lu siyaan naxan bun konyiyani, n na makitima nɛn. Na xanbi ra, e minima nɛn na yamanani, e yi fa n batu be.’ 8 Na xanbi ra, Ala yi banxulan tiin layirin xidi e nun Iburahima tagi. Na xanbi ra, a yi Isiyaga bari, a yi a banxulan a xii solomasɛxɛde lɔxɔni. Isiyaga fan yi Yaxuba banxulan. Yaxuba fan yi en benba fu nun firinne banxulan.” 9 “Awa, Yusufu a fe xɔxɔlɔnyaan ma, en benbane yi a mati Misiran kaane ma. Koni Ala yi a xɔn. 10 Ala yi a xunba a tɔrɔn birin yi. A yi xaxilimayaan fi Yusufu ma, a yi a rafan Misiran mangan ma. A yi Yusufu dɔxɔ Misiran yamanan xun na e nun a banxi yi feene birin. 11 Nba, fitina kamɛn yi so Misiran yamanan nun Kanan yamanani, tɔrɔn yi gbo ayi. Donse yo mi yi fa en benbane yii. 12 Koni Yaxuba a mɛ waxatin naxan yi, a murutun yi Misiran yi, a yi en benbane rasiga a singeni. 13 E sigan firindeni, Yusufu yi a yɛtɛ yita a ngaxakedenne ra. Misiran mangan Yusufu kon kaane fe kolon na waxatin nin. 14 Na xanbi ra, Yusufu yi xɛraan nasiga a fafe Yaxuba nun a denbayaan birin tongodeni, muxu tonge solofere e nun suulun nan yi e birin malanxin na. 15 Yaxuba yi siga Misiran yi, a faxa dɛnaxan yi e nun en benbane. 16 Yamaan yi siga e binbine ra Siken taani. Iburahima gaburun naxan sara Hamori a diine ma Siken taani gbetin na, yamaan yi sa e maluxun mɛnni.” 17 “Ala Iburahima tuli sa naxan na, na rakamali waxatin yi maso, en ma yamaan yi wuya ayi Misiran yi. 18 Na danguxina, Manga gbɛtɛ yi dɔxɔ Misiran yi naxan mi yi Yusufu kolon. 19 Na Mangan yi en ma yamaan yanfa, e yi en benbane tɔrɔ, a yi e karahan alogo e xa e diine rabeɲin, e faxa. 20 Musa bari na waxatin nin, a yi Ala kɛnɛn han! A lu nɛn a fafe konni han kike saxan. 21 A ba a fafe konni waxatin naxan yi, Misiran mangana dii tɛmɛn yi sa a tongo, a yi a maxuru, a yi a findi a dii xɛmɛn na. 22 E yi Musa xaran Misiran kaane fe kolonna birin ma, a yi sɛnbɛn sɔtɔ a falan nun a kɛwanli.” 23 “Musa barin to ɲɛɛ tonge naanin sɔtɔ, a ngaxakeden Isirayila kaan bonne xɔntɔn xɔnla yi a suxu. 24 A yi Misiran kaana nde to a ngaxakedenna nde tɔrɛ, a yi a xun mayɛngɛ, a yi a gbeen ɲɔxɔ, a Misiran kaan faxa. 25 A yengi yi a ma a a kon kaane yi a famuma nɛn a Ala yi waxi e xunba feni a tan nan xɔn. Koni e mi a famu mumɛ! 26 Na xɔtɔn bode a yi Isirayila kaan muxu firin to yɛngɛ, a kata e tagini tɔndeni. A yi a fala e xa, a naxa, ‘Ngaxakedenmane nan ɛ ra, nanfera ɛ ɛ bode tɔrɔma?’ 27 Koni naxan yi a boden ɲaxankatama, na yi Musa radinɲɛ ayi, a yi a fala, a naxa, ‘Nde i findixi mangan nun kitisaan na nxu xun na? 28 I waxi n fan faxa feen nin ba alo i Misiran kaan faxa kii naxan yi xoro?’ 29 Musa to na mɛ, a yi a gi, a siga Midiyan yamanani. A dii xɛmɛ firin sɔtɔ mɛnni.” 30 “Awa, ɲɛɛ tonge naanin danguxina, malekan yi mini kɛnɛnni Musa xa tɛɛn yiyani fɔtɔndin tagi Sinayi geyaan dɛxɔn ma burunna ra. 31 Musa na to waxatin naxan yi, a kabɛ. A to yi a masoma a ra alogo a xa a yigbɛ, Marigin xuiin yi mini, a naxa, 32 ‘I benbane Ala nan n tan na, Iburahimaa Ala nun Isiyagaa Ala nun Yaxubaa Ala.’ Musa yi gaxu, a xuruxurun, a mi fa susu a matoɛ. 33 Marigin yi a fala a xa, a naxa, ‘I ya sankidine ba i sanni amasɔtɔ i tixi dɛnaxan yi, bɔxɔ sariɲanxin na a ra. 34 N bata n ma yamana tɔrɔn to Misiran yamanani, n bata e kutun xuiin mɛ, n bata fa e xunbadeni. Fa iki, n xa i xɛ Misiran yamanani.’ ” 35 “Na Musa kedenna nan yi a ra Isirayila kaane bata yi e mɛ naxan na nun, e yi a fala, e naxa, ‘Nde i findixi mangan nun kitisaan na?’ Ala a tan nan nasiga e mangan nun e xunbaan na fata malekan fala xuiin na naxan mini kɛnɛnni a xa fɔtɔndini. 36 Musa e ramini nɛn na yi, a kabanako feene nun taxamasenne liga Misiran yi e nun Baa Gbeeli, e nun tonbonni ɲɛɛ tonge naanin. 37 Na Musa nan ito ra naxan a fala Isirayila kaane xa, a naxa, ‘Ala nabina nde raminima nɛn ɛ yɛ, naxan luma alo n tan.’ 38 A tan nan yi yamaan yɛ tonbonni, e nun malekan nan yi a ra naxan yi falan tima a xa Sinayi geyaan fari, a yi falane sɔtɔ naxanye nii rakisin fima muxune ma alogo a xa ne radangu en ma.” 39 “Koni en benbane mi tin a falan suxɛ, e yi e mɛ a ra, xɛtɛ xɔnla yi e suxu Misiran yi. 40 E yi a fala Haruna xa, e naxa, ‘Ala gbɛtɛne rafala en xa naxan tima en yɛɛ ra amasɔtɔ Musa naxan en naminixi Misiran yamanani, en mi a kolon naxan a sɔtɔxi.’ 41 Nayi, e ɲinge dii sawuran nafala e suxuren na, e saraxan ba na xa, e yi sɛwa e yɛtɛna se rafalaxina fe ra. 42 Na ma, Ala yi xɛtɛ e fɔxɔ ra, a yi e lu kore xɔnna yanban seene batuɛ alo a sɛbɛxi nabine kitabune kui kii naxan yi, a naxa, ‘Ɛ tan Isirayila yamaan to yi tonbon yireni ɲɛɛ tonge naanin, ɛ saraxane ba nɛn n tan xa ba? 43 Ɛ Mɔlɔkɔ suxuren batu bubun nan xali, e nun Ramafan saren suxurena, ɛ suxuren naxanye rafalaxi ɛ batu seene ra. Nanara, n na ɛ xalima nɛn konyiyani Babilɔn xanbi ra.’ ” 44 “Layiri sereyaan bubun yi en benbane yii tonbonni. A yi tixi alo Ala a yɛba Musa xa kii naxan yi a yi a misaala yita a ra. 45 E to na sɔtɔ, en benbane yi a xali e yii Yosuwe a mangayaan bun ma, e yi en ma bɔxɔn tongoma siyane yii waxatin naxan yi, Ala yi siyaan naxanye kedima e yɛɛ ra. A yi lu en ma bɔxɔni han Dawuda waxatini. 46 Dawuda yi Alaa hinanna sɔtɔ, a yi a maxɔdin alogo a xa nɔ Yaxubaa Ala Batu Banxin tiyɛ. 47 Koni Sulemani nan banxin ti a xa.” 48 “Koni Kore Xɔnna Ala mi dɔxɔma muxune banxi tixine kui, alo nabina a falaxi kii naxan yi, a naxa, 49 ‘Marigin naxa:Kore xɔnna nan n ma manga gbɛdɛn na,bɔxɔn yi findi n san tiden na.Ɛ banxin sifan mundun tiyɛ n tan xa?N ma matabuden findɛ minɛn na? 50 N tan xa mi seni itoe birin nafalaxi ba?’ ” 51 “Ɛ tan yama murutɛxina, ɛ bɔɲɛne nun ɛ tunle luxi alo Ala kolontarene. Ɛ Alaa Nii Sariɲanxin matandima alo ɛ benbane! 52 Ɛ benbane mi nabiin mundun bɛsɛnxɔnya? E nabine faxa nɛn, naxanye Tinxinna Kanna fa feen fala. Iki ɛ fan bata a tan yɛtɛɛn yanfa, ɛ yi a faxa. 53 Ɛ tan bata Alaa sariyan sɔtɔ fata malekane ra, koni ɛ mi a suxi!” 54 E to na mɛ, e bɔɲɛn yi te, han e yi e ɲinne raxin! 55 Koni Etiyɛn yi lugoxi Alaa Nii Sariɲanxin na, a koren mato, a yi Ala nɔrɔn to, Yesu yi tixi Ala yiifanna ma. 56 A yi a fala, a naxa, “A mato! N kore xɔnna rabixin toma, Muxuna Dii Xɛmɛn tixi Ala yiifanna ma!” 57 E yi sɔnxɔ gbeeni te. E yi e yiine sa e tunle dɛ ra. E birin yi gbisin a xili ma. 58 E yi a bubu, e a ramini taani, e sa a magɔlɔn han a faxa. Na feen serene yi e dugine taxuma banxulanna nde ra, naxan yi xili Sɔli. 59 E yi Etiyɛn magɔlɔnma waxatin naxan yi, Etiyɛn yi lu Ala maxandɛ, a naxa, “Marigi Yesu, n niin nasuxu!” 60 A yi a xinbi sin, a yi gbelegbele, a naxa, “Marigina, i nama e suxu e yulubini ito ra.” A yelin xanbin na falɛ, sayaan yi a li.