Proverbs 1 (SUSU)

1 Isirayila mangɛ Dawuda xa di Sulemani, xa taalie nan ya: 2 E sɛbɛxi nɛ mixie bɛ alako e xa lɔnni, e xa rasi,xaxili fanyi xa lu e bɛ, 3 xurui fanyi xa lu e yi,e xa bira tinxinyi, nɔndi, nun fe fanyi fɔxɔ ra. 4 Xaxili fanyi mu naxee yi, nee xa na sɔtɔ,maɲɔxunyi fanyi xa lu fonikee bɛ,e xa fe fanyie kolon, e lan e xa naxee raba. 5 Lɔnnila xa a tuli matialako a xa fe kolonyi xun xa masa.Xaxilima xa a tuli mati,alako a xa ɲɛrɛ ki fanyi kolon, 6 taali kui fiixɛfe xa sɔɔnɛya e bɛ,e xa fahaamui sɔtɔ lɔnnilae xa masenyie nun taalie ma. 7 Alatala xa yaragaaxui findixi lɔnni fɔlɛ nan na.Xaxilitaree nan yoma lɔnni nun marasi ma. 8 N ma di, i i tuli mati i baba xa marasi ra,i naxa tondi i nga xa xurui ra, 9 barima xunmase tofanyi nan findima a ra i xunyi ma,kɔn magore nan a ra i kɔnyi ma. 10 N ma di, i naxa tin yunubitɔɛe xa i ratantan. 11 Xa e a fala, «Bira muxu fɔxɔ ra,won xa sa kira madɔxɔ mixie bɛ, won xa e faxa,won xa gantanyi te mixie bɛnaxee mu fefe rabaxi won na, 12 Won xa e xun nakana,alɔ gaburi a rabama ki naxɛ mixie ranaxee sigama aligiyama. 13 Won fama naafuli sɔtɔde na kui,won ma banxie rafema nɛ se fanyie ra. 14 Lu muxu ya ma alako i xa nde sɔtɔ,won ma kɔbiri malande xa findi keren na.» 15 N ma di, i naxa bira na mixi mɔɔli fɔxɔ ra,i naxa lu na kira xɔn ma, 16 barima e fe ɲaaxi nan tun nabama,e gbataxi mixi nii bade. 17 Gantanyi mu tema xɔni ya xɔri, 18 kɔnɔ e tan gantanyi tema e yɛtɛ kan suxuse nan na.E e yɛtɛ nan nii bafe e yɛtɛ ra. 19 Birafe geeni tinxintare fɔxɔ ra,nun mixi nii bafe,na kira mɔɔli findima gantanyi nan na. 20 Xaxilimaya xili tima kira xunyie ra,a a xui raminima taa malandee. 21 A xili tima ɲama tagi,a wɔyɛnma taa sode dɛe ra. 22 A naxɛ, «I tan xaxilitare,i birama xaxilitareɲa fɔxɔ ra han mun tɛmui?Mixi mayelee yoma mixi ma han mun tɛmui?Xaxilitaree fe kolonyi xɔnma han mun tɛmui? 23 Wo gbilen fa ra n ma marasie ma.N na n xaxili luma nɛ wo ma,n fahaamui fima nɛ wo ma n ma masenyi xa fe ra. 24 N bara wo xili, kɔnɔ wo mu n ma xili ratinxi.N bara n bɛlɛxɛ itala wo bɛ, kɔnɔ wo bara tondi. 25 Wo to bara tondi n ma marasie birin na,wo to mu tinxi n ma sɛriyɛ ra, 26 n fan fama nɛ yelede wo ma wo xa tɔɔrɛ kui.Gaaxui na wo bɔɲɛe ramini a i, n mu wo malima fefe ma. 27 Gaaxui fama nɛ wo lide alɔ turunnaadɛ foye,tɔɔrɛ fama nɛ wo suxude alɔ foye xungbe.Na tɔɔrɛ nun kɔntɔfili na wo li tɛmui naxɛ, 28 wo n xilima nɛ, kɔnɔ n mu wo xa xili ratinma.Wo n fenma nɛ, kɔnɔ wo mu n toma, 29 barima wo bara xaxilimaya xɔn,wo bara tondi Alatala xa yaragaaxui ra. 30 E mu nu wama n ma marasie xɔn,e mu nu wama n ma sɛriyɛ suxufe. 31 Na kui e fama e xa wali sare sɔtɔde,e fama e ɲɛrɛ ki raɲɔnyi tode. 32 Xaxilitareɲa nan fama xaxilitaree gande.Lɔnnitareɲa nan fama lɔnnitaree gande. 33 Kɔnɔ naxan tan a tuli matima n na,na kanyi luma nɛ kantari kui a xɔnyi,a lu bɔɲɛsa kui, a mu gaaxuma tɔɔrɛ ya ra.»

Proverbs 1 (SUSU)

In Other Versions