Matthew 27 (TOMA)
1 Sobuzobui, zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti pɛ ta nuɓusɛiti ta-lotuɠɔiti ti ɠaalɛɛni ba, ti deve ʋɔɔma ga ti Yesu ʋaa. 2 Ti Yesu ɠilini, ti lii la, ti dɔ zou zɛʋɛ ɠundiɠii Pilate yeezu. 3 Zudase nii é Yesu yaavani, naa kwɛɛgai ma ga ti ɓega ga Yesu zaa vai leve, wanai lɔɔni, é wali ɠae ʋuusaʋagɔi (30) zeɠe, é lii la zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ta totuɠɔiti pɔ. 4 É ɠɛni ti ma: «Gè koto zeɠea ga gè sɔbalala nui ɠwɛɛ vai wo ma!» Ti gooɠaaʋoteni, ti ɠɛ ma: «Ɗa-vaa ɠana, gɔun gá vaa nɔpɛ ge la naa zu!» 5 Zudase wali ɠaeiti pilini ya GALA sei ʋɛlɛi wu, é li, é ɓɔɠɔ zɛlɛ. 6 Zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ti wali ɠaeiti zɛʋɛni, ti ɠɛ ma: «Tɔgi la vaani bu ga ade ʋa niima walii ʋu GALA sei ʋɛlɛi wu naavoloi ma, tɔɔzei nu zɔngɔi ʋe.» 7 Tɛi ti ɓeni ga zoloo ma, ti liini, ti pɔlɔ liɠi lo nui ná-zooi ɠeya ga ma walii, ti naa ɠɛ ga wɛɛinti ta-ɠabamaʋɛ. 8 Naa ɠa é kɛa zooi naa laasei pɛai la ga «ɲamaba yooi» zaaɠaza. 9 Ʋele ɠana GALA goo wo nui Zelemi laawooi ʋilɛni la su, nii é boni ga: «Ti wali ɠae ʋuusaʋagɔi (30) zeɠea, nii Izilayɛle mavofodaiti ti zolooni ma ga sɔngɔi. 10 Ti pɔlɔ liɠi lo nui ná-zooi ɠeyaa la, ʋelei Maliɠii dèveni la.» 11 Yesu loni zou zɛʋɛ ɠundiɠii ɠakala, naa gaazaɠa, é ɠɛ ma: «Ɗa ɠa è ga Zuifuiti ta-masagi?» Yesu gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Ɗa ɓɔɠɔi è boga.» 12 Siɛgi zu zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ta totuɠɔiti ti ɠɛni maalɔɔzu la, é la ɠɛni ti wooɠaaʋoteni. 13 Pilate zɛba é ɠɛ ma: «È la nuuma maalɔɔiti mɛnisu, nii ti bosu è laalɔɠɔma ɓaa?» 14 Kɛlɛ Yesu la ɠɛni maalɔɔi tanɔpɛ gooɠaaʋoteni. Naa ɠa é zou zɛʋɛ ɠundiɠii wola laavɔɔni. 15 Pake fɛtii ɠula laa ɠilagila, zou zɛʋɛ ɠundiɠii ɓena kasoɠa nu ɠila pilɛ bɛbɛi ʋɛ, nii nɔpɛ a la maavalina. 16 Tama naama ziɛgi zu, zunui ta ɠɛni kasoi ɠa, nii tɔɠɔɠulani gola, daaseigi ɠɛni ga Ɓalaɓase. 17 Pilate bɛbɛi ɠaai ma gaalɛai ba, é ti ɠaazaɠani, é ɠɛ ma: «Nu felegɔi niiti su, ɓɛ ɠa wo pɔ ga gè pilɛ wo ʋɛ, Ɓalaɓase, ɓaa Yesu, nii é lolisu ga Kilista?» 18 Mazɔlɔɔ é suɠwɛɛni ga toloi maaʋele nɔ ɠa é kɛa, ti Yesu leʋega la pɔ. 19 Siɛgi zu é ɠɛni zeini la tukpɔɠaaleʋezuʋɛ, anzai wooleʋeni ma, naa ɠɛ ma: «Mina ɗɔnɔ zeɠe telebo nui nii ná-fai tɛi su, mazɔlɔɔ za ɓidii gè wola ɓɔlɔʋɛ segi zu, tɔɔzei ná-fai ʋa.» 20 Kɛlɛ zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ta totuɠɔiti ti lɔɔni bɛbɛi unsu ga naati ti Ɓalaɓase ʋilɛ fai zuvali, kɛlɛ ti Yesu undaaʋili. 21 Zou zɛʋɛ ɠundiɠii kpɔɛi zeɠeni ʋolu, é bɛbɛi ɠaazaɠa, é ɠɛ ma: «Ɓɛ ɠa niima nu felegɔiti su, wo pɔ ga gè pilɛ wo ʋɛ?» Ti gooɠaaʋoteni, ti ɠɛ ma: «Ɓalaɓase!» 22 Pilate ti ɠaazaɠani, é ɠɛ ma: «Lee ɠa mu nà kɛ ga Yesu, nii é lolisu ga Kilista?» Ti pɛ ti gooɠaaʋoteni, ti ɠɛ ma: «Kpadɔ saa wului ma!» 23 Pilate ti ɠaazaɠani ʋolu, é ɠɛ ma: «Faa ɲɔi ɓɛgele ɠa é kɛai?» Kɛlɛ tɔun ti ɠɛni wola ɓainsu sɛsɛ, ti ɗa ɠɛ ma: «Kpadɔ saa wului ma!» 24 Tɛi Pilate kaani ga goo la vɔnisu ti ma, kɛlɛ ta nɔ ɠa é ʋilisu zɔngɔi zu, é ziɛi zeɠeni, bɛbɛi ɠaazuyɛ ba, é yeagba, é ɠɛ ma: «Zunui nii zaa vai la ùnma pɛ. Wo yɔɠɔzu vaa ɠana.» 25 Bɛbɛi gooɠaaʋoteni, ti ɠɛ ma: «Saa vai ɠa ga gi unma ɠasɔ, gá gi-lointi!» 26 Pilate zɛba é Ɓalaɓase ʋilɛ ti ʋɛ. É devei veeni ga ti Yesu loɠa ga kpakɔi. Naa ɓegai ma, é teʋeni ti ʋɔ kpadɔ vai zu saa wului ma. 27 Zou zɛʋɛ ɠundiɠii ná-salaʋusuiti ti liini ga Yesu zou zɛʋɛ ɠundiɠii ná-koizuʋɛ, ti salaʋusu ɓulugi pɛ gaalɛ ba koba. 28 Ti ná-seɠeiti kula kɔba, ti seɠe ɓɔi golai ta loo kɔba. 29 Ti ɠaingi vɛlɛni ga masa bɔɔlɔgi, ti dɔ unma, ti seeli kpakui la zeezai ɠa, ti zɛba ti ɗa ʋilɛ ɲiibiɠa kakala, ti ɗa ɲɛɛɠula su, ti ɗa ɠɛ ma: «Ɗa ná, ee, Zuifuiti ta-masagi!» 30 Ti ɠɛni laaɗɛi ʋilisu ma. Naa ʋolu, ti seeli kpakui ɠulani zea, ti ɗa doɠa la nɔungi zu. 31 Ti ɓegai ma ga ɲɛɛɠula su, ti seɠe wolai ɠulani kɔba, ti ná-seɠeiti too kɔba, ti lii la ga ti kpadɔ saa wului ma. 32 Ti ɠulazuʋɛ taai ʋa, ti ɠomini ga zunui ta, nii daaseigi ɠɛni ga Simon, Silɛne nu ɠɛni de. Salaʋusuiti ti kɛɛni zea ga maaɓaa vaa ga kɛni é Yesu zaa wului zeɠe. 33 Ti zeeliai ma adɛ ta, ʋɛ ná laaseigi ɠa Gɔlegota (nii poluʋɛ ga «unkala adaʋɛ»), 34 ti dɔɔi veeni Yesu ya ga é kpɔle, nii ti supuni ga gaazulati ani ɠonai. Kɛlɛ é kɔɠɔgai ma, é la mɔ ɠɛni kɛɛni, é ʋa kpɔle. 35 Siɛgi zu ti ɓeni la ga kpadɔ saa wului ma, salaʋusuiti ti ná-seɠeiti gaaɠwɛɛni ʋa ga kpakutoomai. 36 Naa ʋoluma ti zeini koba ga ti makɛ kpaan. 37 Ti saa ungi zɛʋɛni, ti kpakpa un maazuʋɛ, ti ɠɛ ma: «Zuifuiti ta-masagi Yesu ɠa.» 38 Ti ti ɓadɔni ʋɔɔma saa wuluiti ma ta toosu nu felegɔ, gilagi ɠɛni zeezazu ʋelei, zɔi ɠɛ kɔʋɛzu ʋelei. 39 Zɔiti ti ɠɛni leʋesu ga ná ʋelei, naati ti ɠɛni ungi ɲiikpisu, ti ɗa poomu, 40 ti ɗa ɠɛ ma: «Ɗɛi è GALA sei ʋɛlɛi ɠolozu, è to ʋolu folo saʋagɔ laawu, ɓɔɠɔ ɠizona! Ni ɗa ga GALA Doun Zunui, ɠula saa wului ma, é yei.» 41 Zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ɓalaa, ta tɔ kalamɔinti, naa ʋɛɛ totuɠɔiti ba, ti ɠɛni ɲɛɛɠulazu su, ti ɗa ɠɛ ma: 42 «É zɔiti kizoga, kɛlɛ é la zooga é ʋa ɓɔɠɔ ɠizo! Nii ɠa é ga Izilayɛle masagi? É yei lɛɛ, é ɠula saa wului ma, naazu gá la da niina! 43 É ɠitoga GALA ba, é ɗa ɠɛ ma: ‹Nà ga GALA Doun Zunui,› ni GALA ge nɛɛʋɛ ʋɛ ɠiteɠite, naa kizo na.» 44 Ʋele nɔ ɠana toosu nuiti ɓalaa, niiti ti ti ɓadɔni ʋɔɔma saa wuluiti ma ta tiye, ti ɠɛni ɲɛɛɠulazu la su. 45 Foloi gaalɔgai ma, kpidii ʋɛɛni zooi zu ná pɛ, eyɛsu lɛlɛi zaʋasiɛi ma kpɔkɔ voloi. 46 Kpɔkɔ volo lɛlɛi zaʋasiɛi ma, Yesu kpee looni ga woo wola, é ɠɛ ma: «Eli, Eli, lama saɓaketani?» (nii poluʋɛ ga «Nà-GALAGI, nà-GALAGI, lee vaa zu è ɠɛlɛa bà?»). 47 Siɛgi zu ti naama wooi mɛnini da, zɔiti ti ɠɛni ná, naa tanigaa ti ɠɛni ma: «Toɠa Eli lolisu.» 48 Ti ɠila ge ɓizɛni, é seɠe ɓuɠai lɔ dɔɔ ɓodai wu, é gili seeli kpakui ʋa, é tete Yesu ma ga naa kpɔle. 49 Kɛlɛ zɔiti ti ɠɛni ma: «Zɛ ná! Ada ka ni Eli ɠa ʋa, é kizo.» 50 Yesu ɓainni ʋolu ga woo wola, naa ʋoluma niina zii loo. 51 Naama ziɛgi zu, kwɛpele seɠezuɠoozagi nii é ɠɛni zɛlɛni GALA sei ʋɛlɛi wu, naa ʋalini ga su fele, é zo ungaʋɛ, é yei buuʋɛ. Zooi ɓalini, fasaiti ti ʋaliʋali. 52 Kabaiti daalaoni, GALA nu mɔinmɔingaa ti-ma wɔvɛiti ti wuzeɠe, 53 ti ɠula kabaiti su. Siɛgi zu Yesu wuzeɠeni la, é ɠula saai ya, ti lɛɛni Zeluzalɛme taazuʋɛ, nu mɔinmɔin ge ti ɠaani. 54 Siɛgi zu Wɔlɔme zalaʋusu ɠundiɠii ta salaʋusui niiti ti ɠɛni wɛlɛzu Yesu ma, ti zou ɓalii ɠaani la, naa ʋɛɛ fai pɛ ba niiti ti ɠɛni ɠɛɛzu, dualuagi lɔɔni ti zu, ti ɠɛ ma: «Gaamazu, zunui nii ɠɛa ga GALA Doun Zunui!» 55 Anzanu mɔinmɔingaa ɓalaa ti ɠɛni loni ɠoozama, ti ɗa wɛlɛ ná ʋa. Naati ti ɠɛni ga zɔiti ti ɠɛni Yesu ʋolu, kaite é zo Galilé yooi zu, ga ti ɗa maaleʋebo. 56 Naati saama, Magedala nui Mali ɠɛni ná, naa ʋɛɛ Zake ta Zozɛfe ti-lee Mali ʋa, naa ʋɛɛ Zeɓedé ná-doun zunuiti ti-lee ɓalaa ba. 57 Kpɔkɔi zeeliai ma, zunui ta ʋaani, é ga naavolo nu, daaseigi ɠɛni ga Zozɛfe, Alimaté taazuʋɛ nu ɠɛni de. Tɔ ɓalaa é ɠɛni ga Yesu ná-kaladopoi ta. 58 É liini, é Yesu ma ʋoomai maavali Pilate ma. Pilate devei veeni ga ti Yesu ma ʋoomai ve zea. 59 Zozɛfe Yesu ma ʋoomai zeɠeni, é maavelevele ga geze ɠole seɠei, 60 é da kaba niinɛi zu, nii é bɔɔni fasai ʋa ɓɔɠɔ ma vaa ma. Naa ʋoluma é kɔtu zɛbɛlɛ golai ɠilikilini, é da kabai la, é ɗa li niina. 61 Magedala nui Mali ta Mali zɔi ti ɠɛni zeini ná kabai laawu. 62 Dooɠo foloi ma ɠɛʋele ɓɛtɛi leʋegai ma, poluma zobui, zalaɠa ɠula ɠundiɠiiti ta Faliziɛinti ti liini ʋɔɔma Pilate ʋɔ bɛ, 63 ti ɠɛ ma: «Màliɠii, gi suɠwɛɛni ga siɛgi zu zɛɛ nui nii ɠɛni la vulua, é ɠɛni ma: ‹Folo saʋagɔ a leʋena, nà wuzeɠezu, gè ɠula saai ya.› 64 Soma mu è devei ve ga ti kabai makɛ ga pagɔ folo saʋagɔ laawu, naa ɠa a kɛ ná-kaladopoiti ti mina ʋa, ti ʋa ma ʋoomai unma ná, naa ʋoluma ti ʋa ɗa ɠɛ nuɓusɛiti ma: ‹É wuzeɠea, é ɠula saai ya.› Zɛɛ ɠaaɓelagi naa ɠa ɲɔu ma mɔungi ʋa.» 65 Pilate ɠɛni ti ma: «Zèe ɠa bu, à salaʋusuiti seɠena, wo li, ti ɗa wɛlɛ kabai ma ga ʋelei wo pɔ la.» 66 Ti liini, ti kabai maaɓɛɛ vai ɠɛʋele ɓɛtɛ. Ti yeeʋogi yɛni kɔtui ʋa, ti salaʋusuiti sei ná.